Σύλλογος μεγάλος δεν υπάρχει άλλος

Το σύνθημα είναι γηπεδικό, αλλά ταιριάζει γάντι στην περίσταση. Γιατί όπως είπε στο δέυτερο μέρος της εκδήλωσης ένας παλαίμαχος, εδώ γίνεται μια πολύ καλή προσπάθεια, που δεν την συναντάς αλλού, σε καμία γειτονιά της Αθήνας. Και στους Αμπελόκηπους, δεν υπάρχει μόνο η Λεωφόρος και ο Παναθηναϊκός, αλλά και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Άνω Αμπελοκήπων, που κάνει μια υποδειγματική δουλειά τα τελευταία χρόνια, πρώτης κατηγορίας κι όχι “συνοικιακού επιπέδου”.

Δεν είναι εύκολο να περιγράψεις σε κάποιον ανυποψίαστο που μένει απλώς στην ταμπέλα (Πολιτιστικός Σύλλογος) την οργάνωση και το εύρος των δραστηριοτήτων του. Ακόμα κι όσοι πάνε πιο “υποψιασμένοι”, βλέπουν πράγματα που υπερβαίνουν τις προσδοκίες τους. Από τον πολύ ωραίο χώρο που φιλοξενεί το Σύλλογο, μέχρι τον καταμερισμό δουλειάς στις ομάδες του (οικονομικά, μουσική ομάδα) ή την επικείμενη συνέλευσή του, που θα ασχοληθεί και με το καταστατικό, και άλλες μικρές λεπτομέρειες, που όλες μαζί κάνουν τη διαφορά. Ίσως όμως και η δική μας προσέλευση να ξεπέρασε τις δικές τους προσδοκίες, αναγκάζοντας τους διοργανωτές να επιστρατεύσουν όσες εφεδρικές καρέκλες είχαν πρόχειρες, για να χωρέσει το πλήθος όπου μπορούσε, σε κάθε γωνιά της αίθουσας. Και ίσως η καλύτερη τιμωρία που τους αξίζει, είναι να έχουν ακόμα πιο μαζική προσέλευση στις εκδηλώσεις τους, για να τους “αναγκάσουμε” να βρουν ακόμα μεγαλύτερο χώρο.

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης είχε ως επίκεντρο την προβολή του ντοκιμαντέρ “Παρτιζάνοι των Αθηνών”, μιας πολύ αξιόλογης δουλειάς, που αξίζει ειδικής αναφοράς σε άλλο κείμενο -εδώ θα ασχοληθούμε με τα άλλα μέρη της εκδήλωσης. Ο συντονιστής που έκανε το άνοιγμα, έβαλε ένα πλήρες πολιτικό πλαίσιο στην ομιλία του, για την πατρίδα που οραματιστήκαμε, αλλά δε μας άφησαν ποτέ να δούμε, ακόμα κι αν αποτυγχάναμε, κι έκανε μια μικρή ιστορική αναδρομή: από τους ήρωες με δώδεκα ζωές, που ούτε την πρώτη δεν έζησαν, ως το Πολυτεχνείο -πλησίαζε κι η επέτειος εξάλλου- με τη φωνή της Δαμανάκη, που ακούστηκε γιατί ήταν μία από εμάς, αλλά αν είχε τα μυαλά που κουβαλάει τώρα, θα ήταν παντελώς άσημη.

Μετά την προβολή της ταινίας, στήθηκε ένα πρόχειρο πάνελ, όπου μίλησε πρώτος ο Κώστας Μαραγκουδάκης -που ήταν τότε στην ΕΠΟΝ της Κηφισιάς και δίνει τη μαρτυρία του και στο ντοκιμαντέρ. Εμφανώς συγκινημένος, μίλησε για το “λουτρό αγάπης” που έδωσε η γενιά του στην πατρίδα, και τον αγώνα της, που δεν είχε μόνο τραγούδια και χαρές, καθώς η ζωή έδινε τη μάχη της δίπλα στο θάνατο. Κι αυτός νιώθει τυχερός, που είχε ζήσει κι ήταν κοντά μας και μας μιλούσε. Μίλησε από καρδιάς, εκτός κειμένου, και έκλεισε προαναγγέλλοντας την έκδοση ενός βιβλίου με τα απομνημονεύματά του, όχι με σκέψεις που έρχονται εκ των υστέρων, αλλά ντοκουμενταρισμένο με έγγραφα κι αποφάσεις της εποχής. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις “Εντός” -που βρίσκονταν στο χώρο και είχαν στήσει το τραπεζάκι τους, παρουσιάζοντας τις πολύ αξιόλογες κυκλοφορίες τους, με πολλές μαρτυρίες Αντιστασιακών. Πολύ δύσκολα όμως θα είναι έτοιμο στα τέλη του χρόνου, όπως θέλει και προσμένει σαν παιδί ο μπαρμπα-Κώστας, παρά τα 93 του χρόνια. Τα οποία δεν του φαίνονται καθόλου πάντως, και δεν τα προδίδει ούτε καν το μπαστούνι που έχει για να στηρίζεται, σαν ζωντανή απόδειξη πως ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου.

Ακολούθησε ένας άλλος παλαίμαχος, ο μπαρμπα-Νικήτας, μέλος της ίδιας πάνω-κάτω δρακογενιάς, ο οποίος παίνεσε το σύλλογο για την πλούσια δράση του, και κατέληξε να μας τραγουδάει μαζί με τις πρώτες σειρές από το κοινό: “Ως πότε η ξένη ακρίδα…”

Μεσολάβησε ο σύντομος χαιρετισμός του Γ. Ξύδα από τους συντελεστές της ταινίας, ενώ το κλείσιμο έκανε ο ιστορικός Χάρης Ραζάκος, με ειδίκευση στη δεκαετία του 40′, που διαχειρίστηκε επιτυχώς το άγχος του, αφού προφανώς δεν ήταν προετοιμασμενος για τόσο μαζικό κοινό -πιθανότατα έπιασε το τριψήφιο νούμερο ή κάτι κοντά σε αυτό.

Αρχικά μίλησε για την ταινία, που την είδε τέσσερις φορές σε μια νύχτα (!) κι ακολούθως, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων:

-Στην ιδιότυπη θέση της κατεχόμενης Αθήνας, σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα, καθώς εκεί ήταν πιο έντονη η πείνα και συγκεντρωμένοι οι κατακτητές και οι μηχανισμοί κρούσης τους, που δημιουργούσαν ασφυκτικό πλαίσιο.

-Στο αντίστοιχο… βιβλικό θαύμα με τα ψάρια και τα ψωμιά, που πέτυχαν οι αντάρτες της πρωτεύουσας με τα όπλα, ξεκινώντας από μια ελάχιστη ποσότητα, για να πολλαπλασιαστούν στην πορεία.

-Στις μαζικές διαδηλώσεις (για την ακύρωση της επιστράτευσης και της επέκτασης της βουλγαρικής Κατοχής στη Μακεδονία) που ήταν μοναδικό φαινόμενο σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη, και τους κατακτητές που χτυπούσαν στο ψαχνό τους διαδηλωτές.

-Για την “ενότητα των Ελλήνων”, που ήταν εξ ορισμού αδύνατη σε μια ταξική κοινωνία, για το Παρίσι που ήταν παραδοσιακά ένας.. τόπος εξορίας για το αστικό πολιτικό σήυστημα, και για την προτροπή που έδωσε από το Παρίσι ο Πλαστήρας για συμβιβασμό με τους φασίστες κατακτητές.

-Για τη γνώση που είναι δύναμη, για αυτό και κάποιοι πασχίζουν να μη μάθουμε την ιστορική αλήθεια για αυτήν την περίοδο.

-Για τα πολλά πλοκάμια του εχθρού, που ξεκινάνε από τον ανοιχτό φασισμό της χρυσής αυγής, περνώντας από το “αναθεωρητικό ρεύμα” και τη θεωρία των δύο άκρων, για να φτάσει στις κυβερνητικές παράτες με τα στεφάνια στην Καισαριανή.

Κλείνοντας αναφέρθηκε στις δυνάμεις που κρύβει μέσα του ο λαός και οι κολασμένοι της γης, αν σηκώσουν κεφάλι. Καθώς και στις 14 μαρτυρίες που περιλαμβάνονται στην ταινία, σαν μικρές πινελιές ενός τεράστιου πίνακα, για έναν αγώνα που όντως δεν ηττήθηκε ποτέ ηθικά και μας άφησε ισχυρή παρακαταθήκη για τους αγώνες του παρόντος και τη ζωή του μέλλοντος.

Η σχετική μαρτυρία στο ντοκιμαντέρ, βέβαια, έλεγε πως “δεν ηττηθήκαμε ποτέ πολιτικά”. Που είναι βασικά σωστό, σηκώνει όμως πολλή συζήτηση, σε ένα διαφορετικό νήμα για την παρουσίαση της ταινίας.

Στην προβολή του ντοκιμαντέρ "οι παρτιζάνοι των Αθηνών" σύντροφοι της γενιάς της αντίστασης τραγουδούν με νεότερους αντάρτικα. Νέοι ετών 93 pic.twitter.com/jleOBMpise

— sfyrodrepano (@sfyrodrepano) November 15, 2018