Ν.Κορέα #3: Starcraft στο πάτωμα

Μπορεί να είναι κανονικότατα άνοιξη, αλλά πριν δυο μήνες οι χειμερινοί ολυμπιακοί μας (=με) γέμισαν με νοσταλγία που κρατάει ακόμα για τη Νότια Κορέα. (Και μια που σας βρήκα, οι κοινές εμφανίσεις των δύο Κορεών δεν ήταν ούτε “για τα μάτια του κόσμου” ούτε πρόοδος στις σχέσεις τους˙ περισσότερο δήλωναν αυτό που τείνει να αγνοεί τελευταία ο κόσμος ο έξω από τη χερσόνησο: ότι καμία πλευρά δεν ψάχνεται να ισοπεδώσει την άλλη.

Πίσω στη νοσταλγία τώρα – είναι καλή στιγμή για μερικά ακόμα κείμενα σχετικά με τη μαγνητική νοτιοκορεάτικη ζωή. Ας τα βάλουμε μπροστά ρωτώντας “τελικά πώς είναι εκεί πέρα;”

Μέσα από ένα σύννεφο αναμνήσεων γεμάτο δυνατά φώτα, περλέ επιφάνειες, μια πολύ συγκεκριμένη απόχρωση του πράσινου και σταθερά καυτερό φαγητό, το χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει πρώτο είναι το μέγεθος της κοινωνικότητας. Η κορεάτικη κοινωνία είναι εξαιρετικά κοινωνική, είναι ουσιαστικά στημένη γύρω από την ίδια την έννοια της κοινωνικότητας. Όπως ξέρει όποιος είναι από μικρό χωριό αυτό περιλαμβάνει καλές και όχι και τόσο καλές πτυχές (περισσότερα σε επόμενο κείμενο), εν τούτοις είναι γεγονός ότι κανείς δε μένει σχεδόν ποτέ μόνος του και οι γνωστοί έχουν την τάση να λειτουργούν και να κυκλοφορούν σε παρέες. (Αυτό αντανακλάται ακόμα και στη γραπτή γλώσσα που διαθέτει έναν άδειο χαρακτήρα για να συνοδεύει τα γράμματα που μπορεί να βρεθούν μόνα τους σε μια συλλαβή.)

Ακόμα μία από τις πτυχές: είναι απολύτως δυνατό να βγεις από την πόρτα σου, να ζεις κανονικά, και να μη χρειαστεί να ξαναμπείς σπίτι για μέρες. Τα πράγματα είναι _φτιαγμένα_ έτσι ώστε να είναι δυνατό και ώστε να μπορεί κανείς να βρίσκεται με άλλους όσο εύκολα θέλει. (Πώς; μείνετε συντονισμένοι μαζί μας.)

Περιττό να ειπωθεί ότι η νυχτερινή ζωή είναι τεράστια. Αλλά είναι το κάτι άλλο να μαθαίνεις πως ο κόσμος βγαίνει περισσότερο όταν ο καιρός είναι άσχημος ακριβώς για να φτιάχνει το κέφι του…

Τι άλλο ξεχωρίζει στις αναμνήσεις; Η τεχνολογία, φυσικά. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να είναι με εξώπορτες χωρίς κλειδιά, φτηνά drones, ασύρματο δίκτυο παντού (ακόμα και σε εστιατόρια χωρίς δική τους τουαλέτα) και οθόνες σε οποιοδήποτε είδος επιφάνειας είναι πρόθυμο να τις φιλοξενήσει.

Τώρα, το ενδιαφέρον κομμάτι είναι πώς το χάι-τεκ δένει με πιο επίγειες πλευρές της ζωής˙ ίσως βέβαια οι διαφορετικές εκφάνσεις αυτής της συνύπαρξης να είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι σε οποιοδήποτε μέρος σήμερα. Στην Ελλάδα μπορεί π.χ. να είναι τουΐτ με εικόνες του άγιου Μελέτιου πριν από εξετάσεις, και στην Κορέα να είναι ο εγγονός που παρακολουθεί στο κινητό ζωντανά το πρωτάθλημα Starcraft καθισμένος στο πάτωμα, αφού στο σπίτι των παππούδων του που έχει πάει για τη γιορτή του θερισμού τα μόνα έπιπλα θα είναι χαμηλά τραπέζια. Στην περίπτωση της Κορέας αυτή η συνύπαρξη έχει και ένα δεύτερο χαρακτήρα: μία αισθητική που φανερώνει έντονα ότι προηγήθηκαν μεγάλες περίοδοι φτωχικής ζωής και ακολούθησε πρόσφατη φάση απότομης ανάπτυξης.

Θέα στο Ουλσάν (και η “συγκεκριμένη απόχρωση του πράσινου”, το μικρό μυστήριο που δεσπόζει σε εργαλεία και δημόσιες χρήσεις)

Αυτό φαίνεται σε κάθε γειτονιά, με τα παλιότερα σπίτια της μουντά και μάλλον άχαρα δίπλα-δίπλα με εξωπραγματικά συγκροτήματα πολυκατοικιών˙ με αγορές ρούχων που δεν είναι κάτι πολύ περισσότερο από σειρές πάγκων και πολλές φωνές, αλλά μπορεί και να βρίσκονται στο υπόγειο του πιο γυαλισμένου πολυκαταστήματος που έχεις δει˙ μέχρι και το φαγητό, με τις ισχνές γεύσεις και υλικά, πριν τα πιο πλούσια γλυκά που έχεις δει.

Σε όσες συνήθειες και αντικείμενα ήρθαν από τη δύση η αμερικάνικη επιρροή είναι μεν ολοφάνερη, αλλά η ανάπτυξη τράβηξε και το δικό της χαρακτηριστικό δρόμο. Για να φτάσει στο σημερινό στυλ που είναι το πιο αστραφτερό και χαριτωμένο ανάμεσα στις χώρες της περιοχής – με καθημερινή διακριτική πολυτέλεια, απαλές περλέ επιφάνειες σε ρούχα, αντικείμενα και τοίχους, το γκλάμουρ του k-pop, την κυριαρχία της μόδας και των ειδών ομορφιάς, και βέβαια με καρτούν παντού, από λογότυπα κρατικών υπηρεσιών μέχρι ανακοινώσεις στο ασανσέρ.

Ένα ακόμα καθημερινό κορεάτικο καφέ

Μέρος του στυλ έρχεται από την παραδοσιακή πολυτελή αισθητική, επηρεασμένη από την υφή του μεταξιού και τα καθοριστικά άνθη κερασιάς. Ωστόσο μεγάλο μέρος είναι και μια δημιουργική επανερμηνεία του ευρωπαϊκού ρομαντισμού, χωρίς το φόβο του κιτς που κρατάει πίσω την εξέλιξή του στις δυτικές χώρες. Για ένα ισορροπημένο μίγμα όμως αυτά τα μάλλον γλυκά στοιχεία θα δαγκωθούν από πιο στυφές νότες: έναν καταναλωτικό τρόπο λειτουργίας με μεγάλη αξία στο φαίνεσθαι και με κάτι ακόμα˙ έναν συντηρητισμό που φέρνει στο μυαλό ελληνική νοοτροπία αρκετών δεκαετιών πριν καθώς είναι “χωρίς πολλά-πολλά”, με ανδροκρατική ιεραρχία, λιγότερες κουβέντες για πράγματα που χρειάζονται περισσότερες, τοπικισμό και σφιχτή οικογένεια. (Ταυτόχρονα και με άλλα γνωρίσματα συνδεμένα με την ίδια νοοτροπία, όπως αμεσότητα, κοινωνικότητα βέβαια, αλλά και έκφραση περισσότερων τύπων χαρακτήρα σε σχέση με την τάση της μονοκόμματης δυτικής κοπής˙ ε, ας αφήσουμε και κάτι για την επόμενη φορά.)

Βγαίνοντας εν τέλει στους δρόμους το απόγευμα ποιους θα δεις; Κατά πάσα πιθανότητα φωνακλάδες μεσήλικες με φόρμες εργασίας και παρέες γιαγιάδων με πολύχρωμα ρούχα, μετά από hiking στους λόφους να κατευθύνονται στα κουρεία για πολύωρο βάψιμο μαλλιών. Νεαρούς ντυμένους σαν σταρ να ανεμίζουν την ξανθιά φράντζα τους στην ουρά έξω από εστιατόρια, ήδη πιωμένοι εδώ και δύο μαγαζιά, πριν ξαναγυρίσουν με τους φίλους τους στη σχολή. Συνάδελφους και συναδέλφισσες να κατευθύνονται με καλαμπούρια στο “υποχρεωτικό” ποτό πριν τρέξουν για βραδινά ψώνια και στην οικογένειά τους. Μαθητές με στολές να ορμάνε κατά δεκάδες απ’τα φροντιστήρια αργά το βράδυ. Και ζευγάρια πιασμένα απ’το χέρι, ίσως με ασορτί ρούχα, και σχεδόν σίγουρα τον άντρα να κρατάει την τσάντα της κοπέλας του για να την ξεκουράζει

Skyroad στο Ντετζόν, λίγη ώρα πριν το άναμμα του τεχνητού ουρανού