«Βιομηχανία» μωρών: Ο πάτος στην εμπορευματοποίηση της αναπαραγωγής

«Βιομηχανοποίηση γεννήσεων»: Μ’ αυτόν τον τρόπο περιγράφεται η δράση του κυκλώματος που με έδρα «κέντρο γονιμότητας» στα Χανιά εκμεταλλευόταν γυναίκες ως δότριες ωαρίων και παρένθετες μητέρες, εξαπατούσε ασθενείς μέσω εικονικών εμβρυομεταφορών, μεσολαβούσε σε παράνομες υιοθεσίες.

Με αφορμή την εξέλιξη αυτή, έρχονται με τραγικό τρόπο στο προσκήνιο το επικίνδυνο «απόστημα» που δημιουργεί η εμπορευματοποίηση της αναπαραγωγικής διαδικασίας, οι σοβαρές «παρενέργειες» που προκαλεί η αξιοποίηση των επιστημονικών κατακτήσεων με κριτήριο το κέρδος, παράνομο αλλά και «νόμιμο», στο σάπιο σύστημα όπου όλα πουλιούνται και αγοράζονται.

Στο φόντο αυτό, γυναίκες έγιναν θύματα στυγνής εκμετάλλευσης, καθώς αναγκάστηκαν να κυοφορήσουν και να γεννήσουν σε συνθήκες εργασιακής εκμετάλλευσης και ομηρίας, έναντι αμοιβής λίγων χιλιάδων ευρώ. Ζευγάρια που επιθυμούσαν ένα παιδί οδηγήθηκαν να πληρώσουν αδρά, όχι μόνο για τις ιατρικές διαδικασίες αλλά και για τις «υποστηρικτικές» ενέργειες της δημιουργίας πλαστών δικαιολογητικών και δικαστικών αποφάσεων, της παραποίησης ιατρικών εγγράφων, της κατάρτισης εικονικών συμφώνων συμβίωσης, ακόμα και της εξεύρεσης εικονικών συζύγων επί πληρωμή.

Ολα αυτά πίσω από τη βιτρίνα μιας ιδιωτικής κλινικής που, όπως διατείνεται στην ιστοσελίδα της, «πραγματοποιεί το όνειρό σας για απόκτηση παιδιού εδώ και 25 χρόνια»…

Τα στοιχεία για τη δράση του κυκλώματος είναι σοκαριστικά: Τα δύο αρχηγικά μέλη – διευθυντές της κλινικής στρατολογούσαν «μεσίτριες» σε Κρήτη, Θεσσαλονίκη και στο εξωτερικό, με σκοπό να εντοπίσουν ευάλωτες αλλοδαπές γυναίκες και να τις εκμεταλλευτούν ως δότριες ωαρίων ή παρένθετες μητέρες.

Από τον Δεκέμβριο 2022 καταγράφηκαν τουλάχιστον 182 περιπτώσεις εκμετάλλευσης γυναικών, κατά κύριο λόγο προερχόμενων από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Αλλες ήταν θύματα εμπορίας ανθρώπων και χρησιμοποιήθηκαν ως παρένθετες μητέρες. Αλλες έγιναν δότριες ωαρίων, ορισμένες εκ των οποίων κατ’ επανάληψη. Τραγικές φιγούρες είναι και 30 αλλοδαπές γυναίκες, δότριες ωαρίων ή έγκυες, για τις οποίες τίθενται τώρα σοβαρά ζητήματα, ποιος θα τις υποστηρίξει και τι θα γίνουν τα παιδιά που θα φέρουν στον κόσμο.

Το ίδιο κύκλωμα ελέγχεται για περισσότερες από 400 περιπτώσεις εξαπάτησης γυναικών μέσω εικονικών εξωσωματικών κατά τα έτη 2021, 2022 και 2023. Το όφελος που αποκόμιζε η εγκληματική οργάνωση ανά πρόγραμμα παρένθετης μητρότητας ήταν μέχρι και 120.000 ευρώ, ενώ το κέρδος από τις εικονικές πράξεις εμβρυομεταφοράς ξεπερνά ακόμα κι αυτό το ποσό.

Η εγκληματική δραστηριότητα τέτοιων κυκλωμάτων αναπτύσσεται πίσω από την κουρτίνα της «νόμιμης» εμπορευματοποίησης της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΙΥΑ), που ισχύει και στη χώρα μας. Το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο για την παρένθετη μητρότητα, τη δωρεά ωαρίων, την εξωσωματική, όσες ασφαλιστικές δικλίδες κι αν θέτει, στρώνει το έδαφος στην εμπορευματοποίηση της αναπαραγωγής και αξιοποιείται από τους επιχειρηματικούς ομίλους ως ένα ακόμα εργαλείο για να αυξήσουν την πελατεία τους.

Ας μην ξεχνάμε ότι τα προηγούμενα χρόνια, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία – χώρα που επιτρέπει την παρένθετη μητρότητα στην πιο εμπορική της μορφή – ιδιωτικές κλινικές που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας πανηγύριζαν για το γεγονός ότι η ζήτηση «ανακατευθύνεται» στην Ελλάδα, όπου υπάρχουν «ανταγωνιστικές τιμές» και «ευνοϊκή νομοθεσία». Γι’ αυτό άλλωστε, με το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την ΙΥΑ, που ψηφίστηκε πριν από έναν περίπου χρόνο, κυβέρνηση και υπουργείο Υγείας έσπευσαν να «υποβοηθήσουν» ακόμα περισσότερο την παραπέρα ανάπτυξη του αναπαραγωγικού ιατρικού τουρισμού.

Είτε μέσω της νόμιμης οδού είτε όχι, οι γυναίκες που φέρνουν στον κόσμο ένα παιδί για λογαριασμό κάποιου άλλου βρίσκονται – τουλάχιστον στις περισσότερες περιπτώσεις – σε καθεστώς ευαλωτότητας. Ανεργες και εργαζόμενες με πολύ άσχημους όρους, οικονομικές μετανάστριες, γυναίκες Ρομά, φαίνεται να στρέφονται στην «επιλογή» της παρένθετης μητρότητας, προσβλέποντας στην επίσημη αποζημίωση, καθώς και σε άλλα τυχόν «ανταλλάγματα» που κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι συμφωνούνται κάτω από το τραπέζι.

Ανάλογο είναι το σκηνικό που διαμορφώνεται γύρω από τη διαδικασία της δωρεάς ωαρίων. Μπορεί στις διατάξεις του νόμου η σχετική διαδικασία να περιγράφεται ως «αλτρουιστική πράξη», στην πράξη όμως οι δότριες είναι κυρίως γυναίκες που προβλέπουν στα χρήματα της αποζημίωσης, με σκοπό την επιβίωσή τους. Εξάλλου, οι ίδιες οι κλινικές διαφημίζουν στις υποψήφιες δότριες τα «πλεονεκτήματα» της αμοιβής, που συχνά συναρτάται με τον αριθμό και την ποιότητα των ωαρίων τους.

Τελικά, μέσα από τη χοάνη του κέρδους και της αγοράς, που θωρακίζεται πολύμορφα με τους νόμους όλων διαχρονικά των κυβερνήσεων, οι δυνατότητες της επιστήμης αξιοποιούνται σε βάρος της σωματικής και ψυχικής υγείας των γυναικών και των παιδιών που κυοφορούν. Πάνω σ’ αυτό το έδαφος φύονται και εγκληματικά φαινόμενα όπως αυτό στα Χανιά, που δεν επιβεβαιώνουν μόνο τη σαπίλα του συστήματος του κέρδους, αλλά προπάντων την ανάγκη να δυναμώσει η πάλη για την ανατροπή του.