Λόρδος Μπάιρον-Ένας Ρομαντικός μύθος
Παρά τις διόλου κολακευτικές περιγραφές των ντόπιων που συνάντησε, ο λόρδος Μπάιρον εντάχθηκε αμέσως μετά το θάνατό του στο πάνθεον των εθνικών ηρώων, ενώ οι τιμές προς το πρόσωπό του εντάθηκαν μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους.
Σήμερα συμπληρώνονται 230 χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου Άγγλου ποιητή και ηγετικής φυσιογνωμίας του ρομαντικού κινήματος, λόρδου Μπάιρον. Τόσο η πολυτάραχη ζωή του, όσο και οι φλογεροί του στίχοι, με επίκεντρο την ελευθερία, αποτέλεσαν έμπνευση για σειρά συγγραφέων, μεταξύ των οποίων ο Βίκτρω Ουγκό, ο Αλέξανδρος Δουμάς και ο Αλέξανδρος Πούσκιν.
Ο πατέρας του, πλοίαρχος του Βασιλικού Ναυτικού, είχε εγκαταλείψει την οικογένειά του αφότου είχε ξοδέψει την περιουσία της συζύγου του, που είχε αριστοκρατικές ρίζες. Ως την ηλικία των 10 ετών ο Τζώρτζ Γκόρντον Μπάιρον με τη μητέρα του έζησαν φτωχικά στη Σκωτία, ώσπου κληρονόμησε τον τίτλο του Βαρώνου από έναν αδελφό του παππού του. Χάρη στη νέα οικονομική άνεση που εξασφάλισε ο τίτλος, μπόρεσε να σπουδάσει στο Καίμπριτζ, όπου διακρίθηκε κυρίως για τις ερωτικές του περιπέτειες και με τα δύο φύλα, παρά για τις ακαδημαϊκές του επιδόσεις.
Η πρώτη του ποιητική συλλογή κυκλοφόρησε το 1807, συνάντησε ωστόσο την απόρριψη της κριτικής, στην οποία απάντησε με το σατιρικό έργο “Άγγλοι Βάρδοι και Σκώτοι κριτικοί”, που κυκλοφόρησε το 1809. Την ίδια χρονιά ξεκίνησε την περιοδεία τους στο νότο της Ευρώπης. Βασιμένο στα ταξίδια του στη Μάλτα, την Ισπανία και την Ελλάδα είναι το ποίημα “Το προσκύνημα του Τσάιλντ Χάρολντ” που δημοσιεύτηκε το 1812 και όπως έλεγε ο ίδιος τον έκανε διάσημο μέσα σε μια νύχτα. Ο Χάρολντ φέρει τα τυπικά γνωρίσματα των μετέπειτα ηρώων του Βύρωνα, με την περηφάνια, την αίσθηση τιμή,ς τη γενναιότητα αλλά και τη μελαγχολία, τη βαρυθυμία και την αποξένωση του από τον περίγυρο.
Τα επόμενα χρόνια γίνεται επίκεντρο συζητήσεων στη λονδρέζικη υψηλή κοινωνία, ως ποιητική διασημότητα αλλά και λόγω ερωτικών σκανδάλων. Ως μέλος της βουλής των λόρδων υποστήριξε φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις, ενώ η ιδεολογία του αποτυπώνεται και στην ποίηση του
Παντρεύτηκε το 1815 αλλά λίγο μετά τη γέννηση της κόρης του τον επόμενο χρόνο, η σύζυγός του τον εγκατέλειψε. Το 1816 το έσκασε από την Αγγλία εν μέσω σκανδαλωδών φημών περί αιμομιξίας με την ετεροθαλή αδελφή του Ωγκούστα Λη και συσσωρευμένων χρεών που αδυνατούσε να αποπληρώσει. Ένα διάστημα πέρασε με τον επίσης ποιητή Πέρσυ Μπυς Σέλλευ και τη μετέπειτα σύζυγό του Μαίρη στη Γενεύη. Έπειτα ταξίδεψε στην Ιταλία, όπου μεταξύ άλλων ξεκίνησε και τη σύνθεση του έργου Δον Ζουάν, ενώ στήριξε το επαναστατικό κίνημα των καρμπονάρων. Το 1822 μαζί με τον Σέλλεϋ και τον Λι Χαντ εξέδωσε το πολιτικό περιοδικό “Ο φιλελεύθερος” το οποίο γλίτωσε τις διώξεις λόγω της έκδοσής του στην Ιταλία, σταμάτησε ωστόσο να κυκλοφορεί μετά το θάνατο του Σέλλεϋ παό πνιγμό λίγους μήνες αργότερα. Στη Γένοβα τον συναντά τον ίδια χρονιά ελληνική αντιπροσωπεί ζητώντας τη στήριξη του στην Ελληνική Επανάσταση. Ο ίδιος έχοντας απηυδίσει από την ως τότε ζωή του βρίσκει νέο σκοπό στον επαναστατικό αγώνα των Ελλήνων, κι έτσι επιβιβάζεται στο πλοιάριο Ηρακλής και φτάνει στην Κεφαλλονιά το 1823. Μετά από ολιγόμηνη παραμονή εκεί μεταφέρεται στο Μεσολόγγι, όπου αρρώστεια από πυρετό και ξεψύχησε στις 19 Απρίλη 1824. Παρά τις διόλου κολακευτικές περιγραφές των ντόπιων που συνάντησε, ο λόρδος Μπάιρον εντάχθηκε αμέσως μετά το θάνατό του στο πάνθεον των εθνικών ηρώων, ενώ οι τιμές προς το πρόσωπό του εντάθηκαν μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Δεν ξέρουμε αν δικαιωνόταν ο Μαρξ στην πρόβλεψή του πως “αν είχε ζήσει περισσότερο, θα γινόταν ένας αντιδραστικός αστός”, σαφώς όμως το μέρος και η ηλικία του θανάτου του αποτέλεσαν και θα αποτελούν συστατικά στοιχεία του όμορφου, πολιτικά και καλλιτεχνικά γόνιμου μύθου του.
