«Δεν αγαπάς και δε θυμάσαι, ας κλαις…» – Η “Νοσταλγία” του Κώστα Καρυωτάκη από τον Γιώργο Μάρτο

Με μεγάλη χαρά σας παρουσιάζουμε το νέο τραγούδι «Νοσταλγία», σε ποίηση Κώστα Καρυωτάκη. Ενός εκ των σπουδαιότερων Ελλήνων ποιητών διαχρονικά και σίγουρα του σημαντικότερου εκπροσώπου της «πολύπαθης» ποιητικής γενιάς του ’20. Για την αξία της ποίησής του δεν θα σχολιάσω κάτι. Εξάλλου το έργο του είναι καταγεγραμμένο και διαθέσιμο, ενώ οι μελέτες και οι αναφορές σχετικά με αυτό πολλές στο πέρασμα των χρόνων.

Αυτό που θέλω μονάχα να υπογραμμίσω, αφορά τους αλληγορικούς συμβολισμούς της χρονικής συγκυρίας της συγκεκριμένης έκδοσης. Στις 21 Ιουλίου του 1928 – έξι χρόνια μετά την πλέον δραματική και καθοριστική καταστροφή του σύγχρονου ελληνισμού, τη Μικρασιατική Καταστροφή – ο Κώστας Καρυωτάκης αυτοκτονεί στην Πρέβεζα, σε ηλικία 32 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα σπάνιας αξίας ποιητικό έργο και όλους εμάς με την «αχαλίνωτη περιέργεια» για το τι θα μπορούσε να επακολουθήσει εάν συνέχιζε να δημιουργεί ζώντας μία γεμάτη από χρόνια ζωή.

Πολλές φορές έχω αναρωτηθεί:

“Αν ο Καρυωτάκης μέχρι τα 32 του και με τον «ίλιγγο του κινδύνου» που τον διακατείχε, έγραψε όσα έγραψε, εξέφρασε όσα εξέφρασε, τη στιγμή που άλλοι άξιοι ποιητές στην αντίστοιχη ηλικία δεν είχαν ακόμα διαμορφώσει πλήρως τα εκφραστικά τους χαρακτηριστικά, μέχρι πού θα μπορούσε να είχε φτάσει δημιουργικά αν συνέχιζε να ζει και δεν αυτοκτονούσε;”

Προφανώς με τα «αν» δεν γράφεται η Ιστορία, όμως πλέον μπορώ με βεβαιότητα να δηλώσω πως ο Κώστας Καρυωτάκης υπήρξε το μεγαλύτερο ποιητικό ταλέντο που γέννησε ποτέ αυτός ο τόπος. Και πως η τραγική αυτοχειρία – αυτοθυσία του, πέρα και έξω από επιφανειακές και στερεοτυπικές ερμηνείες, προσδίδει αλήθεια, ουσία και νόημα στο – ούτως ή άλλως μοναδικό και πολυσήμαντο – ποιητικό του έργο.

Εύχομαι μέσα από τα βάθη της ψυχής μου, το νέο αυτό τραγούδι να σας συγκινήσει αληθινά και ιδανικά, με το αναπόφευκτο πέρασμα του άκαμπτου Χρόνου, να το νοσταλγήσετε όσο εγώ.

ΥΓ. «Δεν αγαπάς και δε θυμάσαι, ας κλαις…»

Γιώργος Μάρτος
Πρέβεζα, 21 Ιουλίου 2022

Νοσταλγία

Μέσ’ από το βάθος των καλών καιρών
οι αγάπες μας πικρά μάς χαιρετάνε.

Δεν αγαπάς και δε θυμάσαι, λες.
Κι αν φούσκωσαν τα στήθη κι αν δακρύζεις
που δεν μπορείς να κλάψεις όπως πρώτα,
δεν αγαπάς και δε θυμάσαι, ας κλαις.

Ξάφνου θα ιδείς δυο μάτια γαλανά
—πόσος καιρός!— τα χάιδεψες μια νύχτα·
και σα ν’ ακούς εντός σου να σαλεύει
μια συφορά παλιά και να ξυπνά.
Θα στήσουνε μακάβριο το χορό

οι θύμησες στα περασμένα γύρω·
και θ’ ανθίσει στο βλέφαρο σαν τότε
και θα πέσει το δάκρυ σου πικρό.
Τα μάτια που κρεμούν —ήλιοι χλωμοί—
το φως στο χιόνι της καρδιάς και λιώνει,

οι αγάπες που σαλεύουν πεθαμένες,
οι πρώτοι ξανά που άναψαν καημοί…

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ