Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα: «Αν σου λείψω μια νύχτα» του Νικηφόρου Βρεττάκου
“Έχε ζεσταμένο στα γόνατά σου
ένα πουκάμισο κι έχε το νου σου
στην πόρτα και στη δημοσιά
μην ακουστώ, γιατί,
δίχως λειψό αποφέγγαρο κι άστρι,
κάθε φορά
από την άκρη θα έρχομαι του κόσμου…”
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος γεννήθηκε την Πρωτοχρονιά του 1912, στην Πλούμιτσα Κροκεών της Σπάρτης και έφυγε από τη ζωή στις 4 του Αυγούστου 1991.
Εγκατέλειψε τη Νομική σχολή για να αφιερωθεί στη λογοτεχνία. Εξέδωσε περισσότερες από 15 ποιητικές συλλογές, όπου εξυμνεί την ειρήνη, τον ανθρωπισμό, την αγάπη, με μια λυρικότητα που τον χαρακτηρίζει. Ευαίσθητος, συναισθηματικός και τρυφερός, καθώς ήταν, μας άφησε σπουδαία έργα. Κάποια από αυτά:
Κάτω από σκιές και φώτα (1929),
Κατεβαίνοντας στη σιγή των αιώνων,
Εικόνες από το ηλιοβασίλεμα (1939),
Η ηρωική συμφωνία (1944),
Η παραμυθένια πολιτεία (1947),
Ο Ταΰγετος και η σιωπή,
Δύο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη του κόσμου (1949),
Στον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ (1954),
Ο ένας από τους δύο κόσμους,
Εκλογή (1966), Οδύνη (1969),
Οδοιπορία (1972), Διαμαρτυρία (1974),
Το Απογευματινό Ηλιοτρόπιο (1976),
Λειτουργία κάτω απ’ την Ακρόπολη,
Τα ποιήματα (1981),
Ο διακεκριμένος πλανήτης (1983),
Συνάντηση στη θάλασσα (1991) κ.ά.
Έγραψε και το ιστορικό αφήγημα “33 ημέρες” (Απελευθέρωση μέχρι και τα γεγονότα του ’44) που δημοσίευσε σε συνέχειες, η εφημερίδα “Ελεύθερη Ελλάδα”, όργανο της ΚΕ του ΕΑΜ.
Το έργο του Νικηφόρου Βρεττάκου μπορούμε να το χωρίσουμε σε περιόδους, ανάλογα με την πνευματική και ιδεολογική εξέλιξη του ποιητή.
Στην πρώτη περίοδο, ανήκουν τα πρώτα ποιήματα και τα βρίσκουμε στη συλλογή “Γκριμάτσες του ανθρώπου”.
Στη δεύτερη ποιητική περίοδο, ανήκει η συλλογή “Τα ποιήματά μου” (ποιήματα μέχρι το 1951).
Ακολουθεί η τρίτη περίοδος, με εμφανή την εξισορρόπηση του λυρικού στοιχείου με το δραματικό.
Η τέταρτη ποιητική περίοδος (1975-1990) του Νικηφόρου Βρεττάκου χαρακτηρίζεται για την αισιοδοξία, την εγρήγορση, την αλληλεγγύη, καθώς και την επαναστατικότητα των ανθρώπων.
Οραματίστηκε τη συναδέλφωση των λαών.
Αν σου λείψω μια νύχτα
Αν σου λείψω μια νύχτα
μην ανησυχήσεις,
ως το άλλο πρωί, ως το άλλο βράδυ,
ως την Κυριακή,
Εδώ κάπου θα βρίσκομαι
σ’ έναν άρρωστο δίπλα,
μ’ ένα πικρό ραβδί θα ψάχνω
να βρω μια πηγή.
Πόρτα σε πόρτα θα γυρνώ
μ’ ένα ψωμί στη μασχάλη.
Έχε αναμμένη τη φωτιά πάντοτε,
γιατί πάντοτε
θα σου γυρίζω μουσκεμένος.
Έχε ζεσταμένο στα γόνατά σου
ένα πουκάμισο κι έχε το νου σου
στην πόρτα και στη δημοσιά
μην ακουστώ, γιατί,
δίχως λειψό αποφέγγαρο κι άστρι,
κάθε φορά
από την άκρη θα έρχομαι του κόσμου.
(“Ο χρόνος και το ποτάμι” – 1957)
“Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα”: Δείτε όλα τα ποιήματα εδώ.