Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα: «Αθήνα» (Δεκέμβρης 1944) του Πωλ Ελυάρ

Ο Γάλλος ποιητής Πωλ Ελυάρ (πραγματικό όνομα Ευγένιος Γκρεντέλ) γεννήθηκε στις 14 του Δεκέμβρη 1895 και έφυγε από τη ζωή στις 18 του Νοέμβρη 1952.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου πήρε ενεργό μέρος στην Αντίσταση, μέσα από τις γραμμές του ΚΚ Γαλλίας, ενώ μεταπολεμικά πρωτοστάτησε στο παγκόσμιο κίνημα ειρήνης

Ο Πωλ Ελυάρ τάχτηκε στο πλευρό του λαού μας στους αγώνες του ενάντια στο φασισμό και τον αγγλοαμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Το 1946 προσκαλεσμένος του ΕΑΜ, συμμετείχε σε εκδηλώσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ενώ τον Ιούνη του 1949 φτάνει στις ελεύθερες βουνοκορφές του Γράμμου, ανάμεσα στους μαχητές και τις μαχήτριες του ΔΣΕ, επικεφαλής ομάδας Γάλλων διανοουμένων και πολιτικών.

Το ποίημά του με τίτλο «Αθήνα» δημοσιεύτηκε στο Ριζοσπάστη (Σάββατο 25 Μάη 1946), μεταφρασμένο από τον Απόστολο Σπήλιο. Κάτω από το ποίημα σημειωμένες οι εξής πληροφορίες:

«Το ποίημα αυτό το ’γραψε ο Ελυάρ μέσα στα χρόνια της κοινής σκλαβιάς των δυο λαών μας, γαλλικού κι ελληνικού. Το δημοσίεψε στο λεύτερο πια Παρίσι στις 9 Δεκεμβρίου 1944, κατά τις μέρες του τιτάνιου Δεκεμβριανού αγώνα του λαού μας που συγκλόνισε τότε όλον τον ελεύθερο πνευματικό κόσμο και τους δημοκρατικούς λαούς».

Αθήνα

Ήρωα λαέ ελληνικέ, λαέ απελπισμένε
τίποτα πια δε σου ’μεινε να χάσεις παρά μόνο
τη λευτεριά, τον έρωτα της λευτεριάς, του δίκηου,
το σεβασμό τον άπειρο που ’χεις στον εαυτό σου.
Ήρωα λαέ δε σ’ απειλεί πια ο φόβος του θανάτου!
Πόσο είσ’ αγνός κι ολόιδιος με το βαθύ έρωτά σου.
Καρδιά και σάρκα σου πεινούν την πείνα του Αιώνιου
ήρωα λαέ που επίστεψες πως το ψωμί χρωστιέται!
Και πως σου δώσαν έντιμα τα όπλα για να σώσεις
το νόμο σου και την τιμή σου να ξαναστηλώσεις.
Μπιστέψου μόνο στ’ άρματα λαέ απελπισμένε.
Για λεημοσύνη στα ’δωσαν – κάνε τα συ Ελπίδα!
Σήκωσε την Ελπίδα σου μπροστά στη μαύρη φλόγα
στον ανελέητο θάνατο που δεν τολμάει κοντά σου.
Απελπισμένε συ λαέ, λεβεντογεννημένε
λαέ των ψωμολύσσηδων που λίμαξαν Πατρίδα!
Μεγάλος και μικρός μαζί – στο μέτρο του καιρού σου
διαφεντευτής παντοτινός της κάθε πεθυμιάς σου
η σάρκα και το ιδανικό της σάρκας υφασμένα,
η λευτεριά και το ψωμί προστάγματα της Φύσης.
Η λευτεριά, σα θάλασσα που απλώνεται στον ήλιο
και το ψωμί σαν τους Θεούς που σμίγει τους ανθρώπους
Το λαμπερό κι αληθινό και δυνατό αγαθό μας
πιο δυνατό κι απ’ τους εχθρούς κι από τον κάθε πόνο!

Πωλ Ελυάρ
(Μετάφραση: Απόστολος Σπήλιος)

“Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα”: Δείτε όλα τα ποιήματα εδώ.