«Πρόσωπα συντρόφων στους δρόμους του θανάτου μετρώ…» – Στερνό «ταξίδι» για τον Πρόδρομο Χ. Μάρκογλου

“Η φωτιά τώρα της ιστορίας στάχτες της ουτοπίας σκορπά
Ποια ελευθερία φάρμακο γεννιέται μιας άτολμης ψυχής
Πρόσωπα συντρόφων στους δρόμους του θανάτου μετρώ
Σκοτάδι συμπαντικό στην αλληλεγγύη μένω των απελπισμένων…”

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, “Ένοχος όλων των ονείρων”

Έφυγε από τη ζωή, προχτές Τρίτη 10 του Σεπτέμβρη, ο σπουδαίος ποιητής και πεζογράφος Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, από τους σημαντικότερους λογοτέχνες της β’ μεταπολεμικής γενιάς.

Ο Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου γεννήθηκε το 1935 στην Καβάλα. Οι γονείς του ήταν από την Καππαδοκία και τον Πόντο. Τα παιδικά του χρόνια σημαδεύτηκαν από τις μνήμες της Κατοχής και της ΕΑΜικής Αντίστασης. Το 1944 ακρωτηριάστηκε στο χέρι από χειροβομβίδα που πέταξε Γερμανός στρατιώτης κατά την αποχώρηση των ναζιστικών στρατευμάτων.

Σπούδασε οικονομικές και εμπορικές επιστήμες και εργάστηκε ως λογιστής σε καπνεμπορικές εταιρίες. Από το 1971 ζούσε στη Θεσσαλονίκη, με τα γράμματα της οποίας συνδέθηκε στενά αν και το έργο του είναι διαποτισμένο από τον χώρο της γενέτειρας Καβάλας.

Ο Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου εντάσσεται στους λογοτέχνες της β’ μεταπολεμικής γενιάς. Έχει συνεργαστεί με περιοδικά  και εφημερίδες, γράφοντας ποίηση, πεζά και μικρά διηγήματα.

Η ποίησή του από το 1958 ως το 2010 βρίσκεται συγκεντρωμένη στη συλλογή «Έσχατη υπόσχεση». Ειδικά τα ποιήματα της δεκαετίας 1960 είναι συχνά εμπνευσμένα από την κατάσταση και τους αγώνες των καπνεργατών, γενικά της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, όντας παράλληλα βαθιά αισθαντική και στοχαστική. Παράλληλα από το 1980, δημοσίευσε πεζά έργα, εκ των οποίων δυο συλλογές διηγημάτων, δυο νουβέλες και ένα μυθιστόρημα.

Έργα του – Ποίηση: Έγκλειστος (1962), Χωροστάθμιση (1965), Τα κύματα και οι φωνές (1971), Συνοπτική διαδικασία (1980), Πάροδος Μοναστηρίου (1989), Σημειώσεις για ποιήματα που δεν γράφτηκαν (1993), Ονείρων κοινοκτημοσύνη (2002), Κείμενα μικράς πνοής (“Η φρεναπάτη του ποιητή” – 2009) κ.ά. Πεζογραφία: Ο χώρος της Ιωάννας και ο χώρος του Ιωάννη (1980),  Σταθερή απώλεια (1992), Σπαράγματα (1997), Διέφυγε το μοιραίον (2003),  Τα σύννεφα ταξιδεύουν τη νύχτα (2011)  κ. ά.

Σε πολλά πεζά του μεταφέρει διεισδυτικά στην κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα της δεκαετίας του 1940, μέσα από μια απέριττη και άμεση γραφή.

Ο Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου ήταν μέλος της  Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Το 1998 έλαβε το Κρατικό βραβείο διηγήματος, για το έργο του “Σπαράγματα” και το 2004 το βραβείο διηγήματος της Ακαδημίας Αθηνών, για το βιβλίο του “Διέφυγε το μοιραίον”.

Έργα του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ρώσικα, πολωνικά και ρουμανικά.

Το πνευματικό βάθος, η κοινωνικοπολιτική ευαισθησία και το ασύγκριτο ήθος διέκριναν τον Πρόδρομο Μάρκογλου, ο θάνατος του οποίου αποτελεί μεγάλη απώλεια για τα γράμματα της Μακεδονίας και όλης της χώρας.

Δείτε στην Κατιούσα:

Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα: «Θα ζήσουμε όπως εμείς ξέρουμε» του Πρόδρομου Μάρκογλου

Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα: «Η ψυχή μας στα χέρια των κερδοσκόπων» του Πρόδρομου Μάρκογλου