«Σκλάβος ξανάσκυψε ο ρωμιός και δασκαλοκρατιέται» – Σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή ο Γεώργιος Σουρής

Σαν σήμερα, στις 26 του Αυγούστου 1919, έφυγε από τη ζωή ο σατιρικός ποιητής Γεώργιος Σουρής. Το  έργο του, είτε πρόκειται για ποιήματα, είτε για στιχουργημένα χρονογραφήματα, χαρακτηρίζεται από την ποιητική του γονιμότητα και την πληθώρα των στίχων του. Σχολιάζει το λαό, τους άρχοντες, τους βασιλείς, χωρίς ωστόσο να βρίζει.

Ο Γεώργιος Σουρής γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου, στις 2 του Φλεβάρη 1853. Η οικογένειά του ήταν εύπορη. Ο ίδιος προσπάθησε ν’ ασχοληθεί με το εμπόριο, αλλά γρήγορα  η κλίση του να γράφει εύκολα στίχους τον έσπρωξε στη λογοτεχνία.

Γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή χωρίς ποτέ να αποφοιτήσει. Για την αδυναμία του αυτή  σατίρισε τον εαυτό του και τους καθηγητές του, με στίχους του που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Ακρόπολη.

Εργαζόταν σε εφημερίδες ως δημοσιογράφος όταν ο Γεώργιος Δροσίνης του πρότεινε να βγάλει δική του σατιρική πολιτική εφημερίδα. Έτσι, στις 2 του Απρίλη 1883 κυκλοφόρησε το πρώτο φύλλο του «Ρωμηού» (ο τίτλος ήταν ιδέα του Δροσίνη) που  έβγαινε κάθε βδομάδα, μέχρι τις 17 του Νοέμβρη 1918.

Το 1900, στο Δημοτικό Θέατρο των Αθηνών, παρουσιάστηκαν με επιτυχία οι «Νεφέλες» του Αριστοφάνη, σε έμμετρη απόδοσή του. Έγραψε και αρκετές έμμετρες κωμωδίες, οι οποίες καυτηρίαζαν τα κακώς κείμενα της εποχής, ενώ τα επόμενα χρόνια προτάθηκε για το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

“Είναι αλήθεια πως ο Σουρής μαστιγώνει, σατιρίζει, γελοιοποιεί όχι μόνο τους πολιτικούς αλλά και τους αξιωματικούς, τους δημάρχους, τους καθηγητές του Πανεπιστημίου και τους αυλικούς. Κάποτε σατίρισε και τη βασίλισσα Όλγα…Για το ποίημά του αυτό του απαγγέλθηκε κατηγορία «επί εξυβρίσει του Ιερού προσώπου της Βασιλίσσης» και κάθισε στο σκαμνί του κατηγορουμένου…Ακόμα και τους τρανούς παπάδες σατίρισε…Είναι κι αυτός από τους λίγους της εποχής του, που χτύπησαν τη φαυλοκρατική διοίκηση και πονούσαν για τον ελληνικό ξεπεσμό. Δεν ήταν βέβαια ορθοτόμος. Δεν έριχνε το σπόρο των νέων ιδεών. Ήθελε την αλλαγή, μα δεν κήρυχνε τι είδους αλλαγή πρέπει να γίνει. Ήταν γκρεμιστής κι όχι οικοδόμος…Ξεσκέπαζε τις «μεγάλες αξίες» και τις γελοιοποιούσε” σημειώνει ο ιστορικός Γιάνης Κορδάτος.

Εκτός από τον «Ρωμηό» ο Σουρής έγινε γνωστός για τις καθημερινές συναθροίσεις στο φιλόξενο σπίτι του, απ’ όπου πέρασαν πολλοί λογοτέχνες και διανοούμενοι, καθιστώντας το ένα από τα διασημότερα φιλολογικά-λογοτεχνικά στέκια της εποχής.

Ο λόγος του Σουρή σε μεγάλο βαθμό παραμένει επίκαιρος, και κάποιες φορές θα λέγαμε ότι φωτογραφίζει με εκπληκτικό τρόπο εικόνες και της σημερινής εποχής. Αν και πόσο άλλαξαν οι καταστάσεις που καυτηριάζει με την πένα του ο Σουρής, δεν είναι δύσκολο να απαντηθεί…

Πατώντας εδώ μπορείτε να περιηγηθείτε στις πολύ ενδιαφέρουσες αναρτήσεις του περιοδικού για τον Γεώργιο Σουρή.