Άλκης Αλκαίος – Ένας ποιητής μεταμφιεσμένος σε στιχουργό

Στις 23 του Νοέμβρη 1949 γεννήθηκε ο ποιητής – στιχουργός Άλκης Αλκαίος (Βαγγέλης Λιάρος).

Ο Άλκης Αλκαίος έγραψε μερικά από τα ομορφότερα τραγούδια που γράφτηκαν ποτέ στην ελληνική γλώσσα.

Για την αγωνιστική του δράση την περίοδο της αντιδικτατορικής πάλης πιάστηκε από τη χούντα και βασανίστηκε, με αποτέλεσμα να τσακιστεί η υγεία του.

Έφυγε στα 63 του χρόνια, στις 10 του Δεκέμβρη 2012, χτυπημένος από αρρώστια.

Ο Άλκης Αλκαίος  ήταν άνθρωπος που δεν απασχόλησε ποτέ τη δημοσιότητα, με κάτι άλλο εκτός απ’ τα τραγούδια του. Λίγοι είχαν την τύχη να τον γνωρίζουν. Ανάμεσα σε αυτούς ο κύριος συνεργάτης του, Θάνος Μικρούτσικος, που τον αποκάλεσε ποιητή μεταμφιεσμένο σε στιχουργό και ο Μίλτος Πασχαλίδης, που κατέγραψε εικόνες και συναισθήματα στις σελίδες του βιβλίου του «Αγύριστο κεφάλι – Ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα..,» (εκδ. Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα 2013).

***

«Ο Άλκης Αλκαίος ήταν ένας αόρατος στιχουργός. Και δεν το λέω ως σχήμα λόγου. Ήταν κυριολεκτικά αόρατος. Θα πείτε, πόσοι στιχουργοί είναι ορατοί ή αναγνωρίσιμοι στον πολύ κόσμο; Δυστυχώς λίγοι. Ελάχιστοι. Αλλά αυτούς, τους ελάχιστους, τους ξέρει τουλάχιστον το σινάφι μας.

Τον Άλκη δεν τον ήξερε, διά ζώσης, ούτε η πιάτσα.

Για πάνω από είκοσι χρόνια δεν έβγαινε απ’ το σπίτι για κοινωνικές εκδηλώσεις, δεν πήγαινε σε συναυλίες και μουσικές σκηνές, στον Τύπο δεν έχουν δημοσιευτεί πάνω από τρεις ή τέσσερις φωτογραφίες του και υπάρχει μία και μοναδική τηλεοπτική συνέντευξη: αυτή που έδωσε στον Θάνο Μικρούτσικο.

Ελάχιστοι τον είχαν δει από κοντά.

Αυτό δημιουργούσε περίεργους μύθους γύρω απ’ το όνομά του: από το ότι είναι ερημίτης, ότι είναι δύστροπος και ακατάδεχτος, ότι είναι κατάκοιτος, μέχρι ότι… δεν υπάρχει!

Ο Άλκης Αλκαίος στην μοναδική τηλεοπτική του εμφάνιση:

Ένα μοναδικό ντοκουμέντο. Ο  Άλκης Αλκαίος συνομιλεί με τον Θάνο Μικρούτσικο μπροστά στον τηλεοπτικό φακό της ΕΡΤ, το 1990, στην εκπομπή «Η περιπέτεια ενός ποιήματος» με παρουσιαστή τον Αντώνη Κόκκινο. 

(…) Με τον Άλκη είχαμε αναπτύξει από την πρώτη κιόλας στιγμή ένα δικό μας κώδικα. Κατά τη διάρκεια της δεκαεξάχρονης φιλίας μας υπήρξαν θέματα που -καλώς ή κακώς- δε με απασχόλησαν ποτέ. Λ.χ. το πώς και το γιατί διάλεξε το όνομα Άλκης Αλκαίος.

Το Αλκαίος εικάζω ότι το πήρε από τον ομώνυμο ποιητή που έζησε στη Μυτιλήνη τον 6ο π.Χ. αιώνα, αν και ο ίδιος δε θεωρούσε τον εαυτό του ποιητή. (Ο Θάνος το ’χει πει καλύτερα: ήταν ποιητής μεταμφιεσμένος σε στιχουργό.)

Για το Άλκης δεν έχω ιδέα. Πιθανόν γιατί μαζί με το Αλκαίος έκαναν ωραία παρήχηση. Στ’ αλήθεια δεν ξέρω. Θα μπορούσα να τον έχω ρωτήσει. Κι αυτό και άλλα, πιθανόν πιο σημαντικά. Δεν τον ρώτησα. Δε μετανιώνω. Ο Αλκής είχε μια καταφανή απροθυμία να μιλάει για το δικό του παρελθόν. Μιλούσε μόνο για το κοινό παρελθόν του με πρόσωπα που τον σημάδεψαν. Ποτέ για τον εαυτό του.

(…) Ο Άλκης ήταν ένα θηρίο σε κλουβί. Μόνο που το κλουβί ήταν το σώμα του. Απλώς δεν ήθελε να είναι θηρίο σε ζωολογικό κήπο. Δεν καταδεχόταν να τον ταΐζουν οι περαστικοί. Θα προτιμούσε να πεθάνει από ασιτία. Γι’ αυτό έμενε κλεισμένος μέσα, αλλά πάντα με τα παράθυρα ανοιχτά.

Στις πορείες ήταν μαζί μας. Στις συναυλίες αλληλεγγύης ήταν δίπλα μας. Στον Οτσαλάν, στη Γιουγκοσλαβία, στη Χαλυβουργική, παντού.

Είναι σύνθημα στα πανό μας. Είναι τραγούδι στα χείλη μας.

Χαίρομαι που δεν ήταν εδώ στις 11 Ιούνη 2013, χαίρομαι που δεν είδε το εν ψυχρώ κλείσιμο της ΕΡΤ, χαίρομαι που δεν έμαθε την εν ψυχρώ δολοφονία του Παύλου Φύσσα από το χέρι πληρωμένου από φασίστες δολοφόνου, εκείνος που έμεινε μια ζωή σακατεμένος από φασίστες.

Χαίρομαι που, στο ζόφο που ζούμε, δεν είναι ακόμα κλεισμένος στο σπίτι του να σιχτιρίζει τη μοίρα που τον κράτησε αλυσοδεμένο σε μια καρέκλα για τριάντα χρόνια και δεν μπορεί να βγει στο δρόμο να ουρλιάζει μόνος του, να κάνει μια μεγαλειώδη διαδήλωση του ενός, να μας πάρει απ’ το χέρι, να μας οπλίσει το χέρι με τις χειροβομβίδες λέξεις του. Δε θα το άντεχε. Δε θα μας άντεχε. Έτσι παραιτημένους. Έτσι νικημένους.

Υπάρχει όμως και κάτι που με παρηγορεί και με γεμίζει με ανυπομονησία. Ο Άλκης άφησε πολύ ανέκδοτο υλικό πίσω του.

(…) Μέχρι τότε, όποτε το έχετε ανάγκη, όποτε το έχουμε ανάγκη, ο Άλκης θα είναι εκεί. Συντροφιά μας. Με τα παιδιά τον, τα ένοπλα στιχάκι του. Στέγη και τροφή».