«Φοβάμαι τους ανθρώπους που εφτά χρόνια έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι… και μια ωραία πρωΐα…»

“Φοβάμαι
τους ανθρώπους που εφτά χρόνια
έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι
και μια ωραία πρωΐα –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–
βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας
«Δώστε τη χούντα στο λαό».

(…)

Φοβάμαι τους ανθρώπους
που άλλαζαν πεζοδρόμιο
όταν σε συναντούσαν
και τώρα σε λοιδορούν
γιατί, λέει, δεν βαδίζεις στον ίσιο δρόμο.
(…)”

Σαν σήμερα, στις 23 του Ιούνη 2005, έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος μας ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης, από τους σημαντικότερους της μεταπολεμικής γενιάς.

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις 10 του Μάρτη 1925. Οι γονείς του κατάγονταν από την Κρήτη.

Ήταν μαθητής στο Γυμνάσιο, το 1942, όταν έκανε την εμφάνισή του στο περιοδικό «Πειραϊκά Γράμματα», που εξέδιδαν Εαμίτες και άλλοι προοδευτικοί λογοτέχνες του Πειραιά, και το 1944 στο ΕΠΟΝίτικο φοιτητικό περιοδικό «Ξεκίνημα», του οποίου ήταν αρχισυντάκτης.

Στην Κατοχή εντάχτηκε στην ΕΠΟΝ και στο ΚΚΕ. Το 1968, με τη διάσπαση του ΚΚΕ,  εντάχθηκε στο ΚΚΕ «Εσωτερικού».

Σπούδασε Ιατρική στο ΑΠΘ και το 1955 μετεκπαιδεύτηκε στη Βιέννη. Για τη δράση του συνελήφθη το 1948, βασανίστηκε, καταδικάστηκε από έκτακτο στρατοδικείο σε θάνατο και φυλακίστηκε στο Επταπύργιο, έως το 1951. Μετά την αποφυλάκισή του εργάστηκε στη Θεσσαλονίκη σαν ακτινολόγος. Το 1978 εγκαταστάθηκε, με την σύζυγο και τον μοναχογιό του, στην Αθήνα.

Έργα του οι ποιητικές συλλογές: «Εποχές» (1945), «Εποχές 2» (1948), «Εποχές 3» (1951), «Η συνέχεια» (1954), «Η συνέχεια 2» (1956), «Η συνέχεια 3» (1962), «Το περιθώριο» (1968-1969), «Ο στόχος» (1970), «Κόμμα» (1971), «Τα Ποιήματα (1941-1971)». Το 1983 κυκλοφόρησε εκτός εμπορίου η συλλογή «Υ.Γ» (επανεκδόθηκε κανονικά το 1992), η οποία περιλαμβάνει ποιήματα μιας ή δυο φράσεων, που μοιάζουν με αυτοβιογραφικά αλλά ετερογραφικά «επιγράμματα». Το 1987 εκδόθηκαν «Τα συμπληρωματικά», «Παιδική μούσα» (τραγούδια για μικρά παιδιά) και το 1990 η συλλογή – ανθολογία «Η χαμηλή φωνή».

Ποιήματά του μεταφράστηκαν  στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ιταλικά, και μελοποιήθηκαν από συνθέτες, όπως οι Μίκης Θεοδωράκης, Θάνος Μικρούτσικος, Δημήτρης Παπαδημητρίου κ.ά.

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης έδινε σπάνια συνεντεύξεις. Σε μια από αυτές εξήγησε τη σχεδόν δεκαπεντάχρονη ποιητική «σιωπή» του: «Στο αλλοιωμένο τοπίο της εποχής μας δε θα ξαναγράψω. Το έργο μου το ολοκλήρωσα. Επιλέγω τη σιωπή».