10 χρόνια από το Καστελόριζο – Τα… καλύτερα μνημονιακά μας χρόνια

Όταν κάποιος έχει γενέθλια, συνήθως του ευχόμαστε να τα εκατοστίσει. Εκτός κι αν πρόκειται για τα μνημόνια, οπότε αλλάζει το πράγμα, στα λόγια τουλάχιστον. Οι κυβερνήσεις πανηγυρίζουν το τέλος των μνημονίων και την επιστροφή στις αγορές, οι εφαρμοστικοί νόμοι ζουν και βασιλεύουν, ενώ το μεγαλύτερο μνημόνιο που λέγεται Σύμφωνο Σταθερότητας, εγγυάται ματωμένα πλεονάσματα ως το 2060. Και τότε όσοι ζούμε θα γιορτάζουμε 50 χρόνια μνημόνιο και δε θα ακούγεται πολύ αστεία η ευχή να τα εκατοστίσει. Και μπορεί να θυμόμαστε αυτή τη δεκαετία του ’10, ως τα “καλύτερα μνημονιακά μας χρόνια”…

Στις 23 Απριλίου του 2010 ο ΓΑΠ με πένθιμη μοβ γραβάτα καλωσόριζε από το Καστελόριζο τους δανειστές, προαναγγέλλοντας το μνημόνιο. Και αν είχε χιούμορ, μπορεί να φώναζε “το πρώτο, το πρώτο…”, όπως ο Σιγάλας κάποτε. Λίγοι ήξεραν τότε όμως πως θα ακολουθούσε μια πετυχημένη σειρά -εξαρτάται από ποια ταξική σκοπιά το βλέπεις- με δεξιές και “αριστερές” συνέχειες.

Είχε προηγηθεί η καλλιέργεια του κατάλληλου κλίματος, με τα επώδυνα μέτρα που θα απέτρεπαν θεωρητικά το μνημόνιο, αλλά στην πράξη αποδείχτηκαν το ορεκτικό του. Κάπως σαν το ξήλωμα του ασφαλιστικού και τις “μεταρρυθμίσεις” που το λύνουν για τα επόμενα 40 χρόνια, και βασικά ως το επόμενο ξήλωμα από την επόμενη κυβέρνηση.

Η σημειολογία της επιλογής του Καστελόριζου συζητήθηκε ποικιλοτρόπως. Ο συμβολισμός ενός ακριτικού νησιού και του τηλεοπτικού κάδρου με φόντο γραφικά σπιτάκια και βαρκούλες έδινε ένα εθνικά υπερήφανο μήνυμα, λίγο πριν το Μεγάλο Παζάρι της δημόσιας περιουσίας κι όσα ακολούθησαν: υπογραφή μνημονίου που υπαγόταν στο αγγλικό δίκαιο, τοποτηρητές της Τρόικας στα υπουργεία, ανεξάρτητη στατιστική υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ) εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης προς τα “Greek Statistics”, κτλ. Πάλι καλά που γλίτωσε το Καστελόριζο και οι βαρκούλες δηλαδή για τα επόμενα διαγγέλματα.

Αρκετοί εξέλαβαν το μνημόνιο ως προδοσία και εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας, κάνοντας λόγο για Γερμανοτσολιάδες, αποικία χρέους κτλ. Αλλά η ιστορία δείχνει πως το αίσθημα εθνικής ταπείνωσης είναι πρόσφορος καμβάς για να εκκολαφθεί το αυγό του φιδιού. Ο ευρύς αντι-μνημονιακός χυλός, κάθε άλλο παρά απαλλαγμένος από αυτές τις τάσεις, κατέληξε κατά τραγική ειρωνεία της ιστορίας να ενισχύσει τελικά, μεταξύ άλλων, τους άμεσους πολιτικούς απογόνους των Γερμανοτσολιάδων.

Δέκα χρόνια μετά, το Καστελόριζο είναι στη θέση του, ορμητήριο για την ελληνική ΑΟΖ και τον σχεδιασμό της ελληνικής αστικής τάξης, που ψάχνει τρόπο να αναβαθμίσει τον ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή. Κι αυτό που συνεχίζει να βρίσκεται στο στόχαστρο, κατά κύριο λόγο, δεν είναι η εθνική μας κυριαρχία, αλλά η εργατική τάξη και οι κατακτήσεις που είχε πετύχει τον περασμένο αιώνα.

Το ΔΝΤ ήρθε, είδε κι απήλθε, εφαρμόζοντας το νόμο της φτωχοποίησης -το μοναδικό πρόγραμμα που ξέρει να υλοποιεί σε όποια χώρα πάει. Αλλά αυτό δεν εμπόδισε την κυβερνώσα αριστερά να το βαφτίσει σχεδόν σύμμαχό της στο στόχο της αναδιάρθρωσης του χρέους. Κερδάμε, σύντροφοι…

Η κρίση “τελείωσε”, όσο και τα μνημόνια. Η εποχή του κορονοϊού βάζει σε καραντίνα διαρκείας τα δικαιώματα του εργαζόμενου λαού. Και η κυβέρνηση αντί να ενισχύσει το ΕΣΥ, ενισχύει τους εφαρμοστικούς νόμους του μνημονίου και τους αντιλαϊκούς νόμους.

Τα Greek Statistics για τον κορονοϊό δεν ενοχλούν κανέναν -έτσι κι αλλιώς, όλες οι κυβερνήσεις κάνουν αντίστοιχους χειρισμούς. Το χρέος κουρεύτηκε, τσακίζοντας τα αποθεματικά των ταμείων. Το ΠΑΣΟΚ υπέστη και αυτό κούρεμα, με τα δικά του ελλείμματα να τροφοδοτούν το πλεόνασμα του ΣΥΡΙΖΑ στην κάλπη. Και ο ΓΑΠ ξυρίστηκε και έγινε αγνώριστος, στα αζήτητα της ιστορίας, αφού πρόλαβε να ιδρύσει το δικό του κομματίδιο (ΚΙΔΗΣΟ, με ποσοστά αντίστοιχα του ΚΟΔΗΣΟ) και να δει το… πάγιο αίτημά του για δημοψήφισμα να ικανοποιείται -χωρίς να αλλάζει τίποτα. Παρεξηγημένος ηγέτης, δεν αναγνωρίστηκε στην εποχή του…

Κι όμως ο ΓΑΠ τώρα δικαιώνεται. Λεφτά υπάρχουν και στήνουν χορό γύρω μας, τόσο στην εποχή της κρίσης, όσο και στην εποχή του κορονοϊού. Το κράτος ανοίγει τα ταμεία του για να δώσει ζεστό κρατικό χρήμα στους “πληττόμενους επιχειρηματίες” και άλλες ασθενείς κοινωνικές ομάδες -που νοσούν από τις αντιφάσεις του συστήματος. Το θέμα είναι σε ποιον πάνε και για ποιο σκοπό. Αν η αστική τάξη σας φαίνεται ξύλινη απάντηση, μπορείτε να δοκιμάσετε το “σκοιλ ελικικού”, που είναι το ίδιο με άλλα λόγια.