Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία – Ένας «κύκλος» έκλεισε και ένας νέος ανοίγει
Τμήμα Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ: Το ΚΚΕ θα συνεχίσει να εργάζεται για τη συνεργασία των ΚΚ σε διμερές και πολυμερές επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες, την εμπειρία και τις εξελίξεις, ώστε αυτή η συνεργασία να στηρίζεται σε όλο και πιο σταθερές βάσεις, που θα επιτρέπουν τόσο την κοινή δράση και πολιτική παρέμβαση, όσο και τη συμβολή στη χάραξη επαναστατικής στρατηγικής.
Πέρασαν 10 χρόνια από τότε που το ΚΚΕ πρωτοστάτησε στη συγκρότηση της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας (ΕΚΠ), όπου συμμετείχαν 31 Κομμουνιστικά Κόμματα από την Ευρώπη.
Με εξαίρεση το τελευταίο διάστημα η ΕΚΠ ανέδειξε σημαντικά προβλήματα των εργαζομένων και πρόβαλε αιτήματα για τις ανάγκες τους, για το δικαίωμα στη μόνιμη, σταθερή εργασία, ενάντια στη μάστιγα της ανεργίας και τις «ελαστικές» μορφές απασχόλησης, για αποκλειστικά δημόσια δωρεάν Υγεία, Πρόνοια και Παιδεία, για τα εργατικά δικαιώματα στους εργασιακούς χώρους, τα πολιτικά και συνδικαλιστικά δικαιώματα, το δικαίωμα της απεργίας, κατά της κρατικής και εργοδοτικής τρομοκρατίας.
Πολλά από τα κόμματα που συμμετείχαν στην ΕΚΠ κατέγραψαν σημαντική δράση κατά των ιμπεριαλιστικών πολέμων και παρεμβάσεων, αποκάλυψαν την ουσία των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών για το μοίρασμα των αγορών και τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών.
Η ΕΚΠ συγκρούστηκε με τον αντικομμουνισμό, τις διώξεις κατά Κομμουνιστικών Κομμάτων, την απαγόρευση της δράσης και των συμβόλων τους, της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Ταυτόχρονα, τίμησε ιστορικές επετείους του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος και ανέδειξε τα σύγχρονα μηνύματά τους, υπερασπίστηκε τις κατακτήσεις και τα επιτεύγματα του σοσιαλισμού που οικοδομήθηκε τον 20ό αιώνα, στη Σοβιετική Ενωση και τις άλλες χώρες, αντιπαρατέθηκε αποφασιστικά με τη συστηματική προσπάθεια συκοφάντησης που καταβάλλουν η ΕΕ και άλλοι καπιταλιστικοί μηχανισμοί. Σε αυτήν την κατεύθυνση σημαντικές ήταν οι εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν υπό την αιγίδα της ΕΚΠ, π.χ. σε Βερολίνο, Βαρσοβία, Κωνσταντινούπολη και Μόσχα για σημαντικά ζητήματα, για την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών, ενάντια στο ΝΑΤΟ, για την Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση και τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς κ.ά.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, έγκαιρα το Κόμμα μας εκτίμησε το 2021 (στο 21ο Συνέδριο) ότι «και στα κόμματα που συμμετέχουν στην ΕΚΠ εκδηλώνονται στον έναν ή στον άλλον βαθμό ιδεολογικοπολιτικές συγχύσεις και προβλήματα. Υπάρχουν κόμματα που έχουν δώσει πολύχρονες μάχες με δυνάμεις του οπορτουνισμού, ωστόσο το συγκεκριμένο ιδεολογικό – πολιτικό και οργανωτικό δυναμικό τους είναι περιορισμένο, εξαιτίας και της πολύχρονης ζημιάς που έχουν κάνει ο ευρωκομμουνισμός και η σοσιαλδημοκρατία στο κομμουνιστικό κίνημα της Ευρώπης. Ετσι, αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες στην επεξεργασία της επαναστατικής στρατηγικής και στη σύνδεσή της με την τρέχουσα ταξική πάλη σε συνθήκες που ο πολύ αρνητικός συσχετισμός αφορά και το συνδικαλιστικό εργατικό κίνημα. Σε αυτές τις συνθήκες αναπαράγεται η οπορτουνιστική επίθεση».
Στα χρόνια που ακολούθησαν μετά το 2021 η διαπάλη στις γραμμές του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος οξύνθηκε. Ανάλογα και στις γραμμές της ΕΚΠ προέκυψαν διαφορετικές εκτιμήσεις για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, όπου κάποια κόμματα ακόμη και της ΕΚΠ πήραν το μέρος της μιας ιμπεριαλιστικής πλευράς της σύγκρουσης, δεν δίστασαν να συνεργαστούν στο όνομα του «αντιιμπεριαλισμού» ακόμη και με ακροδεξιές δυνάμεις, κάποια από αυτά προσχώρησαν σε αντιλήψεις στήριξης μιας «πιο χρηστής» διαχείρισης του καπιταλισμού, δικαιώνοντας ακόμη και ξενοφοβικές – ρατσιστικές αντιλήψεις, κάποια διατήρησαν και ενίσχυσαν τις συγχύσεις τους για την Κίνα, την ώρα που αυτή συγκρούεται με τις ΗΠΑ για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, ενώ δεν έλειψαν και κάποια κόμματα που απλώς διαλύθηκαν ή εκείνα που σύρθηκαν σε στήριξη άλλων μορφών συνεργασίας με αντι-ΚΚΕ δυνάμεις.
Οι παραπάνω εξελίξεις, που είχαν οδηγήσει το τελευταίο διάστημα σε τέλμα τη δράση της ΕΚΠ, έδειξαν πως ο κύκλος της προσφοράς της έχει ολοκληρωθεί. Κάτι που αποφασίστηκε και στην τηλεδιάσκεψη των κομμάτων της ΕΚΠ στις 9 Σεπτέμβρη 2023.
Βεβαίως, το ΚΚΕ θα συνεχίσει να εργάζεται για τη συνεργασία των ΚΚ σε διμερές και πολυμερές επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες, την εμπειρία και τις εξελίξεις, ώστε αυτή η συνεργασία να στηρίζεται σε όλο και πιο σταθερές βάσεις, που θα επιτρέπουν τόσο την κοινή δράση και πολιτική παρέμβαση, όσο και τη συμβολή στη χάραξη επαναστατικής στρατηγικής.
Στην κατεύθυνση αυτή είναι σε εξέλιξη διεργασίες και γίνεται η σχετική προετοιμασία για τη συγκρότηση νέας μορφής συνεργασίας στην Ευρώπη και την ευρύτερη περιοχή, μεταξύ Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων που συμφωνούν σε κρίσιμα ιδεολογικά, πολιτικά ζητήματα και σχετική διακήρυξη. Στις διεργασίες αυτές συμμετέχουν κόμματα που πήραν μέρος στην ΕΚΠ, αλλά και άλλα ΚΚ που κι αυτά εκτιμούν την αναγκαιότητα του συντονισμού της δράσης.
Στον «Ριζοσπάστη» δημοσιεύουμε σήμερα την εισαγωγική ομιλία του Γιώργου Μαρίνου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη, καθώς και το τελευταίο Δελτίο Τύπου της Γραμματείας της ΕΚΠ.
Τμήμα Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ
Για τη δράση της ΕΚΠ και το μπλοκάρισμα της λειτουργίας της
Εισηγητική ομιλία του Γ. Μαρίνου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στην τηλεδιάσκεψη της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας
Ευχαριστούμε τα κόμματα που συμμετέχουν στη σημερινή τηλεδιάσκεψη, η οποία είναι αναγκαία, αφορά τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία και έχουν οδηγήσει στη διακοπή της δράσης, υπονομεύοντας τη συνέχιση της πορείας της.
Η Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία ιδρύθηκε πριν από 10 χρόνια ως χώρος συνεργασίας Κομμουνιστικών κι Εργατικών Κομμάτων στην Ευρώπη και την ευρύτερη περιοχή, στη βάση συμφωνημένου πλαισίου και συγκεκριμένων δεσμεύσεων.
Θετικό έργο για μια μεγάλη περίοδο
Συνέβαλε στην ανταλλαγή απόψεων και την ουσιαστική συζήτηση για σημαντικά ιδεολογικά – πολιτικά ζητήματα. Οργάνωσε παρεμβάσεις για ένα μεγάλο φάσμα προβλημάτων της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων και της νεολαίας.
Η ΕΚΠ εμπλούτισε τις αρχικές της κατευθύνσεις και κατάκτησε έναν σημαντικό προσανατολισμό:
Ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα, για την ανατροπή του καθεστώτος της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού, την υποστήριξη των αρχών της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, παίρνοντας υπόψη την πείρα της Σοβιετικής Ενωσης, τις κατακτήσεις και τα επιτεύγματα αλλά και τα προβλήματα που αντιμετώπισε, τις ελλείψεις, τα λάθη που οδήγησαν στην αντεπανάσταση, στην ανατροπή του σοσιαλισμού και την καπιταλιστική παλινόρθωση.
Ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, για την εξάλειψη των αιτιών που τον προκαλούν, τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και ανταγωνισμούς.
Ενάντια στην αστική τάξη σε κάθε καπιταλιστικό κράτος, στην αντιλαϊκή πολιτική των αστικών κυβερνήσεων και κομμάτων, σοσιαλδημοκρατικών ή φιλελεύθερων.
Ενάντια στις ΗΠΑ, στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ και κάθε είδους ιμπεριαλιστικές συμμαχίες.
Στην ιδεολογική – πολιτική διαπάλη με το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) και γενικότερα τον οπορτουνισμό.
Στην πάλη ενάντια στον αντικομμουνισμό, στηρίζοντας τα ΚΚ που διώκονται και αγωνίζονται σε συνθήκες παρανομίας και κάθε είδους απαγορεύσεων.
Στην αλληλεγγύη στον κουβανικό λαό, στην Κούβα και το ΚΚ Κούβας και την απαίτηση για τερματισμό του αποκλεισμού που έχει επιβάλει ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός, στην καταδίκη των επεμβάσεων της ΕΕ και κάθε επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις της Κούβας.
Στην αλληλεγγύη στον Παλαιστινιακό λαό και σε όλους τους λαούς.
Στην αλληλεγγύη στους ξεριζωμένους μετανάστες και πρόσφυγες και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους, ενάντια στον ρατσισμό και την ξενοφοβία.
Θεωρούμε θετικό το έργο που επιτέλεσε η ΕΚΠ για μεγάλη περίοδο πριν να εκδηλωθούν οι έντονες διαφωνίες για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και άλλα προβλήματα που επέδρασαν καταλυτικά και αρνητικά στην πορεία της.
Η Γραμματεία προσπάθησε να συντονίσει τις παρεμβάσεις της ΕΚΠ, να εξασφαλίσει τη συνέχειά της, παίρνοντας υπόψη τις διαφορετικές απόψεις που εκφράζονταν σε διάφορα ζητήματα, το γεγονός ότι η προσφορά των κομμάτων ήταν ανισόμετρη, ορισμένα κόμματα δεν είχαν τακτική συμμετοχή και δεν έπαιρναν μέρος στην υλοποίηση των δράσεων.
Σε αυτήν την κοινή προσπάθεια το ΚΚΕ διέθεσε σημαντικές δυνάμεις για να συγκροτηθεί, να σταθεροποιηθεί και να αναπτυχθεί η δράση της ΕΚΠ στη βάση της ιδρυτικής της διακήρυξης και των θέσεων που κατακτήθηκαν στη συνέχεια.
Υποχωρήσεις από το συμφωνημένο πλαίσιο
Στην πορεία του χρόνου παρατηρήθηκε υποχώρηση ορισμένων κομμάτων από το συμφωνημένο πλαίσιο της ΕΚΠ και εκφράστηκαν έντονες διαφωνίες.
Ορισμένα κόμματα αμφισβήτησαν τον χαρακτήρα του ιμπεριαλισμού, ως μονοπωλιακού καπιταλισμού, ανώτατου σταδίου του καπιταλισμού όπως ορίζουν οι λενινιστικές αρχές. Εκφράστηκαν θέσεις που περιόριζαν τον ιμπεριαλισμό στις ΗΠΑ και την εξωτερική τους πολιτική και αμφισβητούσαν ότι στο ιμπεριαλιστικό σύστημα συμμετέχει κάθε καπιταλιστικό κράτος ανάλογα με την οικονομική, πολιτική και στρατιωτική του δύναμη, στο πλαίσιο της ανισόμετρης ανάπτυξης.
Εκφράστηκαν επίσης διαφωνίες για τη στάση της ΕΚΠ απέναντι στους ξεριζωμένους μετανάστες και πρόσφυγες και κόμματά της αντιτάχθηκαν στην έκφραση στήριξης και αλληλεγγύης.
Οξυνση προβλημάτων μετά την εκδήλωση του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία
Τα προβλήματα οξύνθηκαν μετά την εκδήλωση του πολέμου ανάμεσα στις ΗΠΑ, στο ΝΑΤΟ, στην ΕΕ και την καπιταλιστική Ρωσία και την απαράδεκτη εισβολή του ρωσικού στρατού στο ουκρανικό έδαφος.
Σημειώνουμε ότι σημαντικός αριθμός κομμάτων της «Πρωτοβουλίας» καταδίκασαν την εισβολή, απέρριψαν τα προσχήματα που χρησιμοποίησαν ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ από τη μια πλευρά και η ρωσική ηγεσία από την άλλη και ανέδειξαν ότι ο πόλεμος καθοδηγείται και διεξάγεται από τις αστικές τάξεις και συνεπώς είναι ιμπεριαλιστικός και από τις δύο πλευρές.
Στη βάση αυτή κάλεσαν την εργατική τάξη, τους λαούς να αντιταχθούν στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και να συνεχίσουν τον αγώνα με κριτήριο τα δικά τους αυτοτελή συμφέροντα, ενάντια στην εμπλοκή των χωρών τους στον πόλεμο, ενάντια στις αστικές τάξεις και τις αντιλαϊκές κυβερνήσεις με κατεύθυνση ανατροπής της αστικής εξουσίας.
Κόμματα της «Πρωτοβουλίας» πρωτοστάτησαν στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα και κοινές ανακοινώσεις που πρότειναν προσυπέγραψαν δεκάδες Κομμουνιστικά κι Εργατικά Κόμματα από όλο τον κόσμο, στέλνοντας ένα ελπιδοφόρο μήνυμα. Εγιναν μαζικές κινητοποιήσεις ενάντια στις ΗΠΑ, στο ΝΑΤΟ, στην ΕΕ και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, για την απεμπλοκή κρατών – μελών του ΝΑΤΟ από τον πόλεμο και τα γενικότερα επικίνδυνα ΝΑΤΟικά σχέδια.
Ομως, σειρά κομμάτων τάχθηκαν με το μέρος της καπιταλιστικής Ρωσίας στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, δικαιολόγησαν και στήριξαν τη ρωσική ηγεσία και την εισβολή στο ουκρανικό έδαφος υποστηρίζοντας ότι ο πόλεμος αυτός είναι αντιφασιστικός, σε αντίθεση με τη θέση πως ο πόλεμος είναι ιμπεριαλιστικός, εκφράζει οξυμένους καπιταλιστικούς ανταγωνισμούς και διεξάγεται για τον έλεγχο των αγορών και των πλουτοπαραγωγικών πηγών, για την Ενέργεια και τους δρόμους μεταφοράς, οδηγώντας τους λαούς στο πολεμικό σφαγείο.
Δηλαδή, στην πράξη ορισμένα κόμματα υιοθέτησαν θέσεις που αντίκεινται στις συμφωνημένες κοινές τοποθετήσεις της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας απέναντι στην αστική τάξη και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο διαμορφώνοντας όρους που οδήγησαν στο μπλοκάρισμα της δράσης της.
Επιπλέον, ορισμένα κόμματα της «Πρωτοβουλίας» επιχειρούν να παρουσιάσουν την Κίνα ως σοσιαλιστικό κράτος, ενώ από πολλά χρόνια πριν στην Κίνα έχουν επικρατήσει οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής και εντείνεται η εκμετάλλευση της εργατικής τάξης, η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο που είναι ο ορισμός του καπιταλισμού. Κινεζικά μονοπώλια πρωταγωνιστούν στη διεθνή αγορά, εξάγουν κεφάλαια και εμπορεύματα και Κίνα – ΗΠΑ είναι σε ανταγωνισμό για την πρωτοκαθεδρία στο καπιταλιστικό σύστημα.
Επίσης, αυτό το διάστημα κόμματα της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας συμμετέχουν στη λεγόμενη «Παγκόσμια Αντιιμπεριαλιστική Πλατφόρμα», που στηρίζει τη Ρωσία στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και την Κίνα στον ανταγωνισμό με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Αυτό το μόρφωμα επιδίδεται σε κατασκευασμένες προβοκατόρικες επιθέσεις εναντίον κομμάτων της «Πρωτοβουλίας» και κυρίως ενάντια στο ΚΚΕ, ενώ κόμματα της «Πρωτοβουλίας» αναρτούν τις προβοκατόρικες θέσεις της λεγόμενης «Αντιιμπεριαλιστικής Πλατφόρμας» στις ιστοσελίδες τους.
Οι διαφωνίες που έχουν προκύψει αφορούν ζητήματα στρατηγικής σημασίας τα οποία οξύνονται.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες είναι φανερό ότι η Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία δεν μπορεί να συνεχίσει τη λειτουργία της και σήμερα τερματίζει τη δράση της.
Η Γραμματεία θα αναλάβει την ευθύνη να εκδώσει σχετική σύντομη ανακοίνωση.
*
Για την ολοκλήρωση της δραστηριότητας της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας
Δελτίο Τύπου της Γραμματείας της ΕΚΠ
Η Γραμματεία της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας, μετά την τηλεδιάσκεψη της Ολομέλειας των Κομμάτων της ΕΚΠ στις 9 Σεπτέμβρη, εξέδωσε το ακόλουθο δελτίο Τύπου:
«Στις 9/9/2023 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη της Ολομέλειας των Κομμάτων της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας (ΕΚΠ), στην οποία συζητήθηκε η προβληματική κατάσταση που έχει διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα στην ΕΚΠ μετά την εκδήλωση του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία.
Κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης σε πολλές τοποθετήσεις εκτιμήθηκε θετικά η δράση της ΕΚΠ από το 2013 μέχρι το 2022 και η συμβολή της στον συντονισμό των Κομμουνιστικών Κομμάτων στην Ευρώπη και την από κοινού μελέτη κι επεξεργασία ευρωπαϊκών και σημαντικών διεθνών ζητημάτων με στόχο την ενίσχυση της πάλης ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα, στην ΕΕ, στις αστικές τάξεις και τις κυβερνήσεις τους.
Ταυτόχρονα, στην τηλεδιάσκεψη, εξετάστηκαν οι σημαντικές ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές που έχουν προκύψει στην πορεία του χρόνου και οι οποίες οξύνθηκαν μετά την εκδήλωση του πολέμου ανάμεσα στις ΗΠΑ, στο ΝΑΤΟ, στην ΕΕ και την καπιταλιστική Ρωσία, γεγονός που δημιουργεί ανυπέρβλητα εμπόδια στη συνέχιση της λειτουργίας της ΕΚΠ.
Στη βάση αυτή αποφασίστηκε η ολοκλήρωση της δράσης και λειτουργίας της ΕΚΠ. Είμαστε σίγουροι πως η ίδια η ζωή, η ανάπτυξη της ταξικής πάλης σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο, θα θέσει το επόμενο διάστημα την αναγκαιότητα μιας νέας μορφής διακομματικής συνεργασίας των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων της Ευρώπης, που θα αξιοποιήσει τη χρήσιμη πείρα που συσσωρεύτηκε τα τελευταία χρόνια από τη δράση της ΕΚΠ».
Αναδημοσιεύεται από τον Ριζοσπάστη (Σάββατο 16 Σεπτέμβρη 2023 – Κυριακή 17 Σεπτέμβρη 2023 – 2η έκδοση)
