Η πολιτική κατάσταση στην Ισπανία μετά τις περιφερειακές εκλογές στη Μαδρίτη

Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο συνεδρίασε η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος Εργαζομένων Ισπανίας, για να αναλύσει την κατάσταση που διαμορφώνεται μετά τις περιφερειακές εκλογές στη Μαδρίτη και για να καθορίσει τα καθήκοντα του Κόμματος σε αυτές τις συνθήκες.

Η παραίτηση του Πάμπλο Ιγκλέσιας από την ηγεσία των «Unidas Podemos» («Ενωμένες Μπορούμε») και από όλα τα πολιτικά του καθήκοντα θεωρείται ότι κλείνει έναν κύκλο που άνοιξε πριν από 10 χρόνια, όταν οι «αγανακτισμένοι» βγήκαν στις πλατείες των μεγάλων πόλεων της Ισπανίας, ίδρυσαν το «Podemos», προωθήθηκαν εξόφθαλμα από τα αστικά ΜΜΕ για να καναλιζάρουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια, απέκτησαν πρόσβαση σε διαφορετικά επίπεδα της θεσμικής εξουσίας, στους δήμους και τις κοινότητες, μέχρι που τελικά προσχώρησαν στην κυβέρνηση της Ισπανίας.

Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας φεύγει την ώρα που υπάρχει μια κυβέρνηση συνεργασίας στην οποία η νέα σοσιαλδημοκρατία, ενώ φιλοδοξούσε να κάνει την «έφοδο στον ουρανό» (σ.τ.μ. να πάρει μόνη της την εξουσία), παραμένει υποταγμένη μαζί με τον κλασικό οπορτουνισμό (σ.τ.μ. το ΚΚ Ισπανίας) στον ρόλο του δεκανικιού της παλαιάς σοσιαλδημοκρατίας του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ισπανίας.

Στην πορεία, οι αδύναμες εργατικές κινητοποιήσεις της προηγούμενης κρίσης, που άφησαν κενό στα μικροαστικά στρώματα ώστε να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στον αγώνα και να προβάλουν τις ουτοπικές προτάσεις τους για τη μεταρρύθμιση της δικτατορίας της αστικής τάξης, αποδυναμώθηκαν ακόμα περισσότερο. Η εργατική τάξη έχει αφοπλιστεί ιδεολογικά και το εργατικό κίνημα σήμερα έχει μικρότερη ικανότητα να απαντήσει στις νέες επιθέσεις, έχει ανανεωθεί η εμπιστοσύνη των πλατιών μαζών στους αστικούς θεσμούς και σε μια υποτιθέμενη έντιμη, αξιοπρεπή και ευνοϊκή διαχείριση προς όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας.

Η κυβέρνηση σοσιαλδημοκρατικής συνεργασίας στην Ισπανία έχει διαχειριστεί την πανδημία βάζοντας τις ανάγκες του κεφαλαίου πάνω και μπροστά από την προστασία της δημόσιας υγείας. Παρά την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, παρά την επιβολή μέτρων περιορισμού που διαφέρουν από Περιφέρεια σε Περιφέρεια, δεν έχει κρατικοποιηθεί ο ιδιωτικός τομέας της Υγείας, ούτε έχει αμφισβητηθεί η κατάσταση στους χώρους δουλειάς, όπου συνωστίζονται κάθε μέρα εκατομμύρια εργαζόμενοι και γίνονται εστίες μετάδοσης του ιού.

Από την πλευρά της κυβέρνησης, πριν από το ξέσπασμα της νέας καπιταλιστικής κρίσης δόθηκαν στους καπιταλιστές δισεκατομμύρια ευρώ μέσω διαφόρων μηχανισμών όπως άμεσες επιδοτήσεις, προσωρινές εθνικοποιήσεις ή μέσω των ρυθμίσεων για τη «μερική διαθεσιμότητα» ή ανεργία, που συνίστανται στην πληρωμή από το κράτος του «κόστους» των εργαζομένων, δηλαδή «κοινωνικοποίηση» των επιχειρηματικών ζημιών με την αιτιολόγηση της διατήρησης της απασχόλησης. Πέρα από την επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης, από την αρχή της κρίσης η ανεργία αυξήθηκε κατά 700.000 εργαζόμενους και οι απολύσεις διαδέχονται η μία την άλλη.

Ταυτόχρονα, ενισχύονται τα μέτρα που εμβαθύνουν την «ευελιξία» των εργασιακών σχέσεων, επιδεινώνοντας ραγδαία τις συνθήκες διαβίωσης της εργατικής τάξης και του λαού, κάτι που θα φανεί ακόμα πιο ξεκάθαρα όταν οι ιδιώτες πιστωτές απαιτήσουν την είσπραξη των χρεών, τη μείωση των δημόσιων δαπανών και προώθηση νέων ιδιωτικοποιήσεων. Το «σχέδιο ανάκαμψης» που εστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα στοιχεία του οποίου δεν είναι ακόμα γνωστά, περιέχει ήδη ορισμένα μέτρα με βάση τα παραπάνω, μια νέα εργασιακή μεταρρύθμιση, την αύξηση της φορολογίας στον λαό, περικοπές συντάξεων, τέλη για τη χρήση αυτοκινητοδρόμων κ.ά.

Οι αντεργατικές πολιτικές που προωθούνται από την ισπανική κυβέρνηση μεταφράζονται σε μια στάση χλιαρής αντιπολίτευσης των δυνάμεών της στα περιφερειακά κοινοβούλια και στους δήμους, όπου κυριαρχούν οι δυνάμεις της κοινοβουλευτικής δεξιάς, το Λαϊκό Κόμμα, οι Πολίτες (Ciudadanos), με ή χωρίς την υποστήριξη του ακροδεξιού «Vox».

Η επιρροή της εντός των συνδικάτων και των λαϊκών οργανώσεων έγινε αισθητή με πολύ αρνητικό τρόπο, αφού οι κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν δεν έχουν ούτε την ένταση ούτε την ιδεολογική σαφήνεια που απαιτείται για να επιτευχθούν νίκες για την εργατική πλειοψηφία.

Μέσω της Περιφέρειας της Μαδρίτης, το Λαϊκό Κόμμα προώθησε μια στρατηγική θεσμικής αντιπαράθεσης με την ισπανική κυβέρνηση, αντιτίθεται στα περιοριστικά μέτρα για την αποφυγή της μετάδοσης του ιού, απευθύνεται σε μια διαστρεβλωμένη αντίληψη της «ελευθερίας», την οποία αξιοποιούν για να εντείνουν την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών, την κερδοσκοπία στα ενοίκια των κατοικιών, ενώ επέτρεψε και τη μαζική άφιξη τουριστών μέσα στην πανδημία.

Ως εκ τούτου, το πρώτο σύνθημά τους για την εκλογική εκστρατεία ήταν το «Σοσιαλισμός ή Ελευθερία», το οποίο – μετά την παρουσία του Πάμπλο Ιγκλέσιας ως επικεφαλής των «Unidas Podemos» στις περιφερειακές εκλογές – «αναβάθμισαν» σε «Κομμουνισμός ή Ελευθερία». Τα συνθήματα αυτά προβλήθηκαν από τα συντηρητικά και αντιδραστικά ΜΜΕ, που χαρακτηρίζουν την κυβέρνηση σοσιαλιστική – κομμουνιστική.

Μπροστά στις εκλογές, το ΚΚ Εργαζομένων Ισπανίας προώθησε το σύνθημα «Ο Κομμουνισμός είναι Ελευθερία», αρνούμενο την ψευδή αντίληψη περί ελευθερίας που προωθεί η αστική τάξη. Μέσα από το κάλεσμά του, το Κόμμα μετέφερε αυτό το σύνθημα σε πολλούς χώρους δουλειάς, ινστιτούτα, σχολές και γειτονιές της εργατικής τάξης, για να εξηγήσει ότι δεν υπάρχει ελευθερία σε ένα σύστημα που βασίζεται στην εκμετάλλευση των μισθωτών, ότι δεν υπάρχει ελευθερία στο να πεθάνει κανείς σε ένα γηροκομείο περιμένοντας τη φροντίδα, περιμένοντας στα όρια της πείνας για φαγητό χάρη στην αλληλεγγύη του λαού, δεν υπάρχει ελευθερία όταν πρέπει να δεχτεί οποιαδήποτε δουλειά επειδή η εναλλακτική είναι η ανεργία. Η αληθινή ελευθερία για την εργατική τάξη είναι δυνατή μόνο με τον τερματισμό της ελευθερίας της αστικής τάξης, ώστε να καρπωνόμαστε τον κόπο της δουλειάς μας, δηλαδή τερματίζοντας το σύστημά της και οικοδομώντας την εργατική εξουσία, επομένως η κομματική δουλειά χτίζεται με βάση το σύνθημα «Αυτοί ή Εμείς».

Η εκλογική στήριξη στο ψηφοδέλτιό μας είναι πολύ ανεπαρκής, παρά το γεγονός ότι η εκστρατεία βοήθησε ώστε νέοι σύντροφοι να έρθουν πιο κοντά στο ΚΚ Εργαζομένων Ισπανίας και στις Κολεκτίβες Νέων Κομμουνιστών, από τα συνδικάτα, τις οργανώσεις των γειτονιών και άλλες μαζικές οργανώσεις. Συνεχίζεται η προσπάθεια οικοδόμησης του Κόμματος, με στόχο να δοθεί ώθηση στο δυνάμωμά του και να υποδεχθούμε με νέες δυνάμεις την επέτειο των 100 χρόνων από την ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας (Ισπανικό Τμήμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς). Το ΚΚ Εργαζομένων Ισπανίας ενισχύει την πάλη του με φάρο την αναγκαιότητα της ανατροπής του καπιταλισμού και της οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην Ισπανία.