Κατά φαντασίαν “κομμουνιστικοποίηση” βλέπουν διαδηλωτές στο θεατρικό νομοσχέδιο του ακροδεξιού Όρμπαν στην Ουγγαρία
Είναι τόσο βαθιά τα εξαρτημένα αντικομμουνιστικά αντανακλαστικά ώστε η αντιστροφή της πραγματικότητας κι η απόδοση δεινών του καπιταλισμού στο σοσιαλισμό αποτελούν κοινό τόπο ακόμα και για όσους θεωρούν εαυτούς “προοδευτικούς”.
Αν θεωρείτε άκρον άωτον της φαιδρότητας τις κραυγές εγχώριων φιλελέδων περί «τελευταίας σοβιετίας της Ευρώπης», ένα ταξίδι στην όχι και τόσο μακρινή Ουγγαρία θα σας πείσει ότι υπάρχουν και χειρότερα. Με αφορμή νομοσχέδιο της ακροδεξιάς κυβέρνησης του Όρμπαν για τον έλεγχο του θεάτρου στη χώρα, άνθρωποι της τέχνης αλλά και απλοί πολίτες, περίπου 2000 συνολικά, διαδήλωσαν με το σύνθημα «Γουρούνια, κάτω τα χέρια σας από το θέατρο». Στα ίδια πλαίσια, βίντεο που έχει αναρτηθεί από ηθοποιούς και διευθυντές θεάτρων κάνει λόγο για σχέδια που «παραπέμπουν στην κομμουνιστική περίοδο».
Τι το «κομμουνιστικό» προβλέπει λοιπόν το επίμαχο νομοσχέδιο, που υπογράφηκε από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ζολτ Ζέιμεν και προβλέπεται να περάσει από το κοινοβούλιο αυτή τη βδομάδα με συνοπτικές διαδικασίες;
Ένα βασικό σημείο κριτικής είναι ο διορισμός των διευθυντών των κρατικών θεάτρων της χώρας από την κυβέρνηση, κάτι που στην Ελλάδα συμβαίνει από τις αρχές του 20ου αιώνα, οπότε και ξεκίνησαν τα δημόσια θέατρα, ως σήμερα, καθιστώντας όχι μόνο την κυβέρνηση Μητσοτάκη κομμουνιστική, αλλά και όλες όσες πέρασαν από τον τόπο από την εποχή του Γεωργίου Α’. Πάμε τώρα στο επόμενο, που είναι η θέσπιση Κρατικού Πολιτιστικού Συμβουλίου για την «ενοποιημένη στρατηγική κατεύθυνση διαφόρων τομέων του πολιτισμού». Η ταύτιση του «συγκεντρωτισμού» με τον «κομμουνισμό» είναι απόλυτο δείγμα πολιτικής αγραμματοσύνης και προπαγανδιστικής λαθροχειρίας, αφού προφανώς η ενιαία πολιτιστική πολιτική επί σοσιαλισμού στόχευε στην εξύψωση της θεατρικής παιδείας σε κάθε γωνιά της χώρας και καμία σχέση δεν είχε με τον ακροδεξιό έλεγχο επί των θεάτρων στη σημερινή καπιταλιστική Ουγγαρία.
Εκεί όμως που η επιστήμη και η λογική σηκώνουν τα χέρια ψηλά είναι πως βαφτίζουν «κομμουνιστικό μέτρο» αυτό που οι ίδιοι σε ψηφίσματά τους αναφέρουν ως «ισοπέδωση του κρατικού ταμείου για τον πολιτισμό» και την περικοπή της χρηματοδότησης κατά το δοκούν σε ανεξάρτητα θέατρα και θέατρα που υπάγονται στους δήμους, οι οποίοι λόγω έλλειψης κονδυλίων βασίζονται σε κυβερνητική χρηματοδότηση.
Στην πραγματικότητα δηλαδή πρόκειται για σχέδιο απόλυτης «αποκομμουνιστικοποίησης» και άρσης των λίγων κατακτήσεων του υπαρκτού σοσιαλισμού που έμειναν όρθιες μέσα στις δεκαετίες που ακολούθησαν τις ανατροπές του ’89, εν προκειμένω τα φτηνά – λόγω γενναίας κρατικής επιδότησης – εισιτήρια μουσείων, όπερας και θεάτρου. Αλλά είναι τόσο βαθιά τα εξαρτημένα αντικομμουνιστικά αντανακλαστικά που συστηματικά καλλιεργούνται όλα αυτά τα χρόνια, ώστε η αντιστροφή της πραγματικότητας κι η απόδοση δεινών του καπιταλισμού στο σοσιαλισμό αποτελούν κοινό τόπο ακόμα και για όσους θεωρούν εαυτούς “προοδευτικούς”. Χαρακτηριστικό είναι εξάλλου πως στις κινητοποιήσεις πρωτοστατεί και ο “αριστερός” νεοεκλεγείς δήμαρχος της Βουδαπέστης, Γκέργκελι Καρατσόνι.
Το μόνο σίγουρο είναι πως μεγάλος χαμένος αναδεικνύεται για ακόμα μια φορά ο ουγγρικός λαός, που βλέπει κατακτήσεις δεκαετιών να ισοπεδώνονται και τους τάχαμου υπερασπιστές τους να υιοθετούν ουσιαστικά τη ρητορική των “αντιπάλων” τους σε ένα πολύ βολικό για το σύστημα δίπολο.
Ή αλλιώς, για να παραφράσουμε και το σύνθημα των διαδηλωτών, όλα τα γουρούνια έχουν την ίδια αντικομμουνιστική μούρη.