“Ο Μακρόν σου παίρνει το φαΐ μέσα απ’ το στόμα” – Γιατί δεν αναφέρουμε ποτέ αυτά τα ονόματα;

Ένα μικρό αλλά χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο του Εντουάρ Λουί “Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου” (Εκδ. Αντίποδες, μετάφραση Στέλα Ζουμπουλάκη) μας δίνει να καταλάβουμε γιατί δεν υπάρχει κανείς λόγος να γιορτάζουμε τη “νίκη της δημοκρατίας”, με την επανεκλογή του Ε. Μακρόν. Σε αυτό το βιβλίο, ο Ε. Λουί αναφέρεται λεπτομερώς στη διαδρομή του πατέρα του, στον οποίο ασκεί την πιο σκληρή κριτική για τα δικά του τραυματικά βιώματα της παιδικής ηλικίας, παράλληλα όμως αναγνωρίζει τις αρετές, τις αντιφάσεις και προπαντός τους περιορισμούς της κοινωνικής του θέσης, που δεν τον άφησε να ζήσει τη δική του ζωή, όπως την ήθελε. Ο πατέρας του δουλεύει στο εργοστάσιο της περιοχής του, σακατεύεται από ένα εργατικό ατύχημα, αλλά βλέπει τις γαλλικές κυβερνήσεις να βάζουν στο στόχαστρο τους “αργόσχολους επιδοματούχους”, να τους αφαιρούν παροχές και να τους αναγκάζουν να επιστρέψουν στην παραγωγή, τσακίζοντας ουσιαστικά τις ζωές τους. Το κλείσιμο του μικρού αλλά μεστού και περιεκτικού βιβλίου του Εντουάρ Λουί είναι ένα ευθύ πολιτικό κατηγορώ εναντίον των κυβερνήσεων που τσάκισαν τη ζωή του πατέρα του -και χιλιάδων άλλων σε αντίστοιχη θέση- για να μη ξεχαστούν αυτά τα ονόματα και το έγκλημα που διέπραξαν. Ενώ φροντίζει να καταδείξει στην τελευταία ακριβώς σελίδα τη διέξοδο, αποστομώνοντας τους “φλογερούς υπέρμαχους” της δημοκρατίας που ήταν έτοιμοι ίσως να διαπιστώσουν σύγκλιση με τον καταγγελτικό λόγο της ακροδεξιάς Λεπέν.

Ακολουθεί το απόσπασμα, που δημοσιεύεται με την προτροπή να προμηθευτείτε και να διαβάσετε το αξιόλογο βιβλίο. Όσο για τις ομοιότητες που θα διαπιστώσετε με τη χώρα μας -και όχι μόνο- κάθε άλλο παρά τυχαίες πρέπει να θεωρηθούν.

Γιατί δεν αναφέρουμε ποτέ αυτά τα ονόματα;

27 Μαΐου 2017 – σε μια πόλη της Γαλλίας, δύο συνδικαλιστές -φοράνε και οι δύο μπλουζάκια- δύο άντρες τα βάζουν με τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν. Είναι θυμωμένοι, φαίνεται από τον τρόπο που μιλάνε. Φαίνεται επίσης πως υποφέρουν. Ο Εμμανουέλ Μακρόν τους απαντά, με φωνή γεμάτη περιφρόνηση: “Δε θα με κάνετε να φοβηθώ με αυτά τα μπλουζάκια. Ο καλύτερος τρόπος για να πληρώσει κανείς ένα κουστούμι είναι να δουλέψει”. Εξωθεί αυτούς που δεν μπορούν να αγοράσουν ένα κουστούμι στην ντροπή, στην αχρηστία, στην τεμπελιά. Υψώνει το βίαιο σύνορο ανάμεσα σε εκείνους που φοράνε κουστούμι και εκείνους που φοράνε μπλουζάκι, τους κυρίαρχους και τους κυριαρχούμενους, εκείνους που έχουν λεφτά και εκείνους που δεν έχουν, εκείνους που έχουν τα πάντα και εκείνους που δεν έχουν τίποτα. Μα τέτοια ταπείνωση από τους κυρίαρχους σε κάνει να σκύβεις ακόμα πιο πολύ.

Σεπτέμβριος 2017 – Ο Εμμανουέλ Μακρόν κατηγορεί τους “αργόσχολους” που, στη Γαλλία, κατά τη γνώμη του, εμποδίζουν τις μεταρρυθμίσεις. Ξέρεις εδώ και χρόνια πως αυτή η λέξη επιφυλάσσεται σε ανθρώπους σαν κι εσένα, σε εκείνους που δεν μπόρεσαν ή δεν μπορούν να δουλέψουν, επειδή ζουν πολύ μακριά από τις μεγάλες πόλεις, που δεν βρίσκουν δουλειά επειδή εκδιώχθηκαν πολύ νωρίς από το σχολικό σύστημα, χωρίς πτυχία, σε εκείνους που δεν μπορούν πια να δουλέψουν επειδή η ζωή στο εργοστάσιο τους τσάκισε τη μέση. Δεν αποκαλούμε ποτέ αργόσχολο ένα αφεντικό που κάθεται όλη την ημέρα σε ένα γραφείο δίνοντας διαταγές στους άλλους. Δεν τον λέμε ποτέ έτσι. Όταν ήμουν μικρός, επαναλάμβανες εμμονικά, “Δεν είμαι αργόσχολος”, επειδή ήξερες πως αυτή η προσβολή πλανιόταν από πάνω σου, σαν ένα φάντασμα που ήθελες να ξορκίσεις.

Δεν υπάρχει περηφάνια χωρίς ντροπή: ήσουν περήφανος που δεν ήσουν αργόσχολος επειδή ντρεπόσουν να ανήκεις σε αυτούς τους οποίους θα μπορούσε να χαρακτηρίζει αυτή η λέξη. Η λέξη αργόσχολος είναι απειλή για σένα, είναι ταπείνωση. Μια τέτοια ταπείνωση από τους κυρίαρχους σε κάνει να σκύβεις ακόμα πιο πολύ.

Αυτά τα ονόματα που αναφέρω εδώ και λίγη ώρα, ίσως αυτοί που θα με διαβάζουν ή θα με ακούσουν να μην τα γνωρίζουν, ίσως να τα έχουν ήδη ξεχάσει ή να μην τα έχουν ακούσει ποτέ, αλλά ακριβώς για αυτό θέλω να τα αναφέρω, επειδή υπάρχουν δολοφόνοι που δεν κατονομάζονται ποτέ για τους φόνους που διέπραξαν, υπάρχουν δολοφόνοι που ξεφεύγουν από την ντροπή χάρη στην ανωνυμία ή χάρη στη λήθη, φοβάμαι επειδή ξέρω ότι ο κόσμος ενεργεί μέσα στο σκοτάδι και μέσα στη νύχτα. Εγώ δεν δέχομαι να ξεχαστούν. Θέλω να γίνουν γνωστοί τώρα και για πάντα, παντού, στο Λάος, στη Σιβηρία και την Κίνα, στο Κονγκό, στην Αμερική, παντού, πέρα από τους ωκεανούς, σε κάθε ήπειρο, πέρα από κάθε σύνορο.

Άραγε καταλήγουν πάντοτε όλα να ξεχαστούν;
Θέλω αυτά τα ονόματα να μείνουν τόσο αξέχαστα όσο ο Αδόλοφος Θιέρσος, ο Ριχάρδος ο Γ’ του Σαίξπηρ ή ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης.
Θέλω να γραφτούν τα ονόματά τους στην Ιστορία από εκδίκηση.

Αύγουστος 2017 – η κυβέρνηση του Εμμανουέλ Μακρόν αφαιρεί πέντε ευρώ το μήνα από τους πιο επισφαλείς Γάλλους πολίτες, παρακρατεί πέντε ευρώ το μήνα από τα κοινωνικά επιδόματα που επιτρέπουν στους πιο φτωχούς στη Γαλλία να έχουν στέγη, να πληρώνουν ενοίκιο. Την ίδια μέρα, η σχεδόν την ίδια, δεν έχει σημασία, ανακοινώνει μείωση των φόρων για τους πιο πλούσιους ανθρώπους της Γαλλίας. Πιστεύει πως οι φτωχοί είναι πολύ πλούσιοι, πως οι πλούσιοι δεν είναι αρκετά πλούσιοι. Η κυβέρνησή του διευκρινίζει πως πέντε ευρώ δεν είναι τίποτα. Δεν ξέρουν. Προφέρουν αυτές τις εγκληματικές φράσεις επειδή δεν ξέρουν. Ο Εμμανουέλ Μακρόν σου παίρνει το φαΐ μέσα απ’ το στόμα.

—

Ολάντ, Βαλς, Ελ Χομρί, Χιρς, Σαρκοζί, Μακρόν, Μπετράν, Σιράκ. Η ιστορία του πόνου σου έχει ονόματα. Η ιστορία της ζωής σου είναι η ιστορία αυτών των ανθρώπων που διαδέχονταν ο ένας τον άλλον για να σε ρίξουν κάτω. Η ιστορία του σώματός σου είναι η ιστορία αυτών των ονομάτων που διαδέχονταν το ένα το άλλο για να σε τσακίσουν. Η ιστορία του σώματός σου κατηγορεί την πολιτική ιστορία.

—

Άλλαξες αυτά τα τελευταία χρόνια. Έγινες κάποιος άλλος. Μιλήσαμε πολύ, τα είπαμε όλα, σε κατηγόρησα για τον άνθρωπο που ήσουν όταν ήμουν παιδί, για τη σκληρότητά σου, τη σιωπή σου, αυτές τις σκηνές που απαριθμώ εδώ και ώρα, κι εσύ με άκουσες. Και σε άκουσα κι εγώ. Εσύ που όλη σου τη ζωή έλεγες και ξανάλεγες πως το πρόβλημα της Γαλλίας ήταν οι ξένοι και οι ομοφυλόφιλοι, κατακρίνεις τώρα τον ρατσισμό στη Γαλλία, μου ζητάς να σου μιλήσω για τον άντρα που αγαπώ.

Αγοράζεις τα βιβλία μου, τα χαρίζεις στους ανθρώπους γύρω σου. Άλλαξες από τη μια μέρα στην άλλη, ένας φίλος μου λέει πως είναι τα παιδιά που μεταμορφώνουν τους γονείς τους και όχι το ανάποδο.
Αυτό όμως που έκαναν στο σώμα σου δε σου δίνει τη δυνατότητα να ανακαλύψεις τον άνθρωπο που έχεις γίνει.

Τον περασμένο μήνα, όταν ήρθα να σε δω, πριν φύγω με ρώτησες: “Ασχολείσαι ακόμα με την πολιτική;” – η λέξη ακόμα ήταν μια αναφορά στην πρώτη μου χρονιά στο λύκειο, όταν είχα προσχωρήσει σε ένα κόμμα της άκρας αριστεράς και είχαμε μαλώσει γι’ αυτό επειδή πίστευες πως θα είχα μπλεξίματα με τη δικαιοσύνη γιατί συμμετείχα σε παράνομες διαδηλώσεις. Σου είπα: “Ναι, όλο και περισσότερο”. Άφησες να περάσουν τρία τέσσερα δευτερόλεπτα, με κοίταξες, και στο τέλος είπες: “Έχεις δίκιο, πιστεύω πως χρειάζεται μια γερή επανάσταση”.

Εντουάρ Λουί: «Σκοπός μου είναι να απελευθερώσω τους ανθρώπους, όπως ακριβώς απελευθερώθηκα κι εγώ»