Οι ενδιάμεσες (και εξαρτημένες) εκλογές στις ΗΠΑ στις 6 Νοέμβρη

Υπάρχει ένα κράτος στον κόσμο του οποίου οι πολίτες εκλέγουν τους βουλευτές τους όχι «κάθε 3 ή 4 χρόνια» όπως έλεγε ο Ένγκελς αλλά κάθε δύο. Οι υποψηφιότητες μάλιστα των κομμάτων προκύπτουν μέσα από τοπικές προκριματικές εκλογές στις οποίες συμμετέχουν χιλιάδες άνθρωποι. Κάπου εδώ όμως τελειώνουν τα θετικά της «μεγαλύτερης Δημοκρατίας του Ελεύθερου Κόσμου». Κάπου εδώ ο ρεαλισμός μας πιάνει απ’ το πέτο και αρχίζει να μας κοπανάει αλύπητα.

Τα «ευχάριστα» λοιπόν ξεκινούν από την ημερομηνία. Στις 6 Νοέμβρη λοιπόν, ημέρα Τρίτη (γιατί τι καλύτερο από εκλογές σε εργάσιμη μέρα) διεξάγονται στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού οι λεγόμενες Ενδιάμεσες –Midterm– Εκλογές. Σε αυτές εκλέγονται όλοι (435) οι βουλευτές (congressmen) της Βουλής των Αντιπροσώπων (House of Representatives), εφεξής «Βουλή», και 36 από τους 100 γερουσιαστές (senators) της Γερουσίας (Senate) καθώς το σύστημα στις ΗΠΑ εκτός από προεδρικό είναι και σύστημα με δύο σώματα Βουλής, όπως εξηγήσαμε σε αυτό το πολύ κατατοπιστικό κείμενο το 2016, το οποίο συνιστούμε να διαβάσετε πριν συνεχίσετε. Οι βουλευτές λοιπόν έχουν 2ετή θητεία και οι Γερουσιαστές 6ετή, κάτι που σημαίνει ότι το 1/3 περίπου των εδρών της Γερουσίας ανανεώνεται κάθε 2 χρόνια. Ακόμη, στις 6 Νοέμβρη θα εκλεγούν 36 (από τους 50 συνολικά) νέοι κυβερνήτες (governors) Πολιτειών και πλήθος ακόμα τοπικών αρχόντων μεταξύ των οποίων δήμαρχοι, σερίφηδες, εισαγγελείς (ναι, και σερίφηδες και εισαγγελείς, καθώς στις ΗΠΑ έχουν και «λαϊκή-απ’ τα κάτω» δικαιοσύνη (#not). Τέλος, σε πολλές πολιτείες, μαζί με τις εκλογές διεξάγονται και μικρά δημοψηφίσματα για τοπικά θέματα ώστε να «γκώσουμε» από την πολλή ντεμέκ «δημοκρατία». Στην πραγματικότητα, όποιος ρίξει πολύ χρήμα σε διαφημίσεις και περιοδείες και έχει τις «πλάτες» ισχυρών τοπικών οικονομικών παραγόντων κερδίζει.

Οι πολίτες στις ΗΠΑ έχουν ένα θλιβερό προνόμιο. Μπορεί μεν να γίνονται πολίτες αυτόματα, με τη γέννηση, κάτι φυσικά θετικό, αλλά δε γίνονται αυτόματα εκλογείς. Κάθε Πολιτεία έχει το δικό της σύστημα καταγραφής (voter registration). Ο πολίτης δηλαδή, πρέπει να ασχοληθεί ενεργά ώστε να καταγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους, υπερβαίνοντας γραφειοκρατικά, γεωγραφικά, γλωσσικά ή άλλα εμπόδια. Έως τη δεκαετία του ‘90 υπήρχαν μέχρι και σχετικά παράβολα. Ακόμα και σήμερα αρκετές νότιες πολιτείες έχουν κατάλοιπα παλαιότερων νομοθεσιών που δυσχεραίνουν την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος σε μειονότητες ή σε, καλά μαντέψατε, φτωχούς. Το πραγματικά αποκαρδιωτικό στοιχείο έρευνας του 2012 είναι ότι περίπου το 24% των πολιτών με δικαίωμα ψήφου δεν εγγεγραμμένοι στους καταλόγους. Και φυσικά πρόκειται σε συντριπτικό ποσοστό για άτομα χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων. Αυτή είναι η έμμεση νοθεία ή «νοθεία» αν προτιμάτε. Η άμεση έρχεται λόγω του σκληρού πλειοψηφικού συστήματος με μονοεδρικές περιφέρειες (ο 1ος εκλέγεται, ο 2ος πάει σπίτι του). Ουσιαστικά πλην των δύο κλασσικών μονομάχων, κανένα άλλο κόμμα δεν υπάρχει σε παναμερικανικό επίπεδο. Υπάρχουν βέβαια τα κόμματα των Πρασίνων (βρίσκεται ελαφρώς «αριστερότερα» των Δημοκρατικών) και των «Ελευθεριακών-Libertarians» (βρίσκεται ελαφρώς «δεξιότερα» ή «αριστερότερα» των Ρεπουμπλικάνων ανάλογα με το θέμα), αλλά παρά το 1-4% που παίρνουν κατά καιρούς είναι κυριολεκτικά «χαμένοι ψήφοι» λόγω της γεωγραφικής διασποράς τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Σε εθνική κλίμακα η Χίλαρυ το ’16 πήρε περίπου 3.000.000 ψήφους παραπάνω απ’ τον Τραμπ αλλά λόγω του περίπλοκου εκλογικού συστήματος έχασε την προεδρία.

Οι αναλυτές το προηγούμενο διάστημα έκαναν λόγο για ένα γαλάζιο κύμα* (blue wave), που θα σαρώσει το ντουνιά. Οι προβλέψεις αυτές φαίνεται να επαληθεύονται μόνο ως ένα σημείο, καθώς οι Δημοκρατικοί αναμένεται να πάρουν μεν τη Βουλή, μπλοκάροντας το νομοθετικό έργο του Τραμπ, όχι όμως και τη Γερουσία ώστε να μπορούν πρωτογενώς να «παίξουν μπάλα», παράγοντας δικά τους νομοθετήματα. Σημαντικές μάχες που έχουν τραβήξει τα φώτα της δημοσιότητας είναι οι εκλογές για Γερουσιαστή στο Τέξας όπου για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 40 χρόνια κινδυνεύει ένας «δεξιός», ο πρώην αντίπαλος του Τραμπ για το χρίσμα και ανυπόφορα καραγκιόζης Τεντ Κρουζ, να μην επανεκλεγεί, η μάχη για Κυβερνήτη στη Φλόριδα, που λόγω δημογραφικών αλλαγών (περισσότεροι ισπανόφωνοι κλπ.) παύει σιγά-σιγά να είναι «μπετό» ρεπουμπλικανική, καθώς και διάφορες μάχες στις πολιτείες της Τζώρτζια και της Δυτικής Βιρτζίνια. Το καλοκαίρι που πέρασε αρκετό ενδιαφέρον είχαν και τα προκριματικά των δύο μεγάλων κομμάτων , κυρίως του Δημοκρατικού, καθώς έκαναν την εμφάνισή τους πολλοί υποψήφιοι «αριστερής», «τσιπρικής» ή καλύτερα «λαφαζανικής» κοπής, θα λέγαμε εμείς, υπό τη χαλαρή αιγίδα του Μπέρνι Σάντερς, γερουσιαστή του Βερμόντ και 2ο το ’16 για το Δημοκρατικό χρίσμα πίσω απ’ την «βαθιά πασόκα» Χίλαρυ Κλίντον. Και αυτό το «πρασινο-ροζ» μικρο-κύμα εντός του γαλάζιου κύματος πάντως δεν έκανε το «μπαμ» που αναμενόταν.

Ως, είθισται, οι ενδιάμεσες εκλογές πάντα λειτουργούν και ως δημοψήφισμα για τον εκάστοτε πρόεδρο. Το ίδιο θα γίνει και φέτος με τον Τραμπ. Και η αλήθεια είναι ότι «τεχνικά» τα νούμερα είναι μαζί του. Ή ανάπτυξη αγγίζει το 3,5 % ενώ η επίσημη ανεργία βρίσκεται κοντά στο σχετικά χαμηλό 4%. Ναι, η αντιπάθεια απέναντι στο πρόσωπό του είναι μεγάλη αλλά ακριβώς αυτό το σιχαμένο στυλάκι με τους ρατσισμούς, τους σεξισμούς και τις εξυπνάδες 3ης διαλογής είναι που συσπειρώνει και τη βάση του ρεπουμπλικανικού κόμματος, τουλάχιστον αυτή, γιατί ο «πορτοκαλί» πρόεδρος έχει διείσδυση και σε άλλα «κοινά». Έλεγαν κάποτε ότι «υπάρχουν 2 Αμερικές». Αυτή των μεγάλων πόλεων, στις ακτές και στις λίμνες, με την ποικιλομορφία στην καταγωγή και τα πολλά εργαζόμενα στρώματα που είναι «εκ φύσεως» «προοδευτικά» (πασοκικά εννοούσαν δηλαδή) και η άλλη, η βαθιά Αμερική της ενδοχώρας και των μικρών κωμοπόλεων, του «λευκού θρησκόληπτου αγγλοσάξωνα» (WASP–White Anglo–Saxon Protestant) που είναι «εκ φύσεως» οπισθοδρομική, ατομικιστική και σκατομικρόψυχη (ρεπουμπλικανική δηλαδή). Δεν είναι ακριβώς έτσι, είναι όμως και έτσι. Το ρεπουμπλικανικό αφήγημα» του νόμος και τάξη είναι όντως απεχθές, όμως το ρηχό-λαϊφσταϊλάδικο «κεντροαριστερό» αφήγημα δεν αποτελεί σοβαρή εναλλακτική. Στην πραγματικότητα υπάρχει μια Αμερική. Αυτή του φιλοτομαρισμού και τις ανθρωποφαγίας, αυτή που λέει στον αμερικανό φτωχό «κόψε το λαιμό σου». Ο Τραμπ την ενσαρκώνει άριστα, οι «απέναντι» απέχουν «αισθητικά», δεν πολυαπέχουν πολιτικά. Σε κάθε περίπτωση από την Τρίτη το βράδυ ο αμερικανικός λαός που «κόβει» καθημερινά «το λαιμό του», όποιον κι αν ψηφίσει θα εύχεται δυστυχώς να είχε κόψει το χέρι του.

Ακολουθούν χαρακτηριστικά τηλεοπτικά σποτάκια για να γελάστε ή να εμέσετε (όπως το πάρει κανείς)

Βλαχομπαρόκ νότιος λεβεντόβλακας ρεπουμπλικάνος εξηγεί πόσα κιλά “conservative” είναι

Εξίσου βλαχομπαρόκ νότιος, πασόκος-democrat, αυτή τη φορά, εξηγεί πόσο δίπλα στον εργάτη (αλλά και πρόθυμος να πεθάνει για την αστερόεσσα) είναι:

«Αν είναι να κατέβεις υποψήφιος στο Τέξας, δε γίνεται να είσαι φιλελεύθερος». Δαπίτικο κάντρι «τραγούδι» από τον μάστορα της απαλεψιάς Τεντ Κρουζ

Πρωτοεμφανιζόμενη πασόκα-συριζαία-λαφαζανικιά σε φάση «Στις 25 ψηφίζουμε, στις 26 φεύγουν» (σποτ προκριματικών)

Έτερος άφθαρτος Τσίπρας απ’ τα Λιδλ που πάει να πάρει την έδρα στο… τσιμενταρισμένα δεξιό Τέξας (που πας ρε Καραμήτρο…)

Υποψήφιος κυβερνήτης της Φλόριδας διαβάζει στα παιδιά του παραμύθια (όχι της Χαλιμάς, γιατί είναι μουσουλμάνα) με τον Τραμπ

* Στις ΗΠΑ τα χρώματα είναι «ανάποδα» απ’ ό,τι έχουμε συνηθίσει στην Ευρώπη. Κόκκινοι (Reds) είναι οι Ρεπουμπλικάνοι («ΝΔ»), Μπλε (Blues) είναι οι Δημοκρατικοί («Πασόκοι/Συριζαίοι»)