Όλα τα καθάρματα δουλεύουνε μαζί – Μετονομασία της οδού Έρνστ Τέλμαν στο Χάιντεναου με πρόταση της ακροδεξιάς και στήριξη χριστιανοδημοκρατών και φιλελευθέρων
Πράσινοι και σοσιαλδημοκράτες προτίμησαν να “κάνουν την πάπια”.
Λίγες μέρες μετά το φεστιβάλ αντικομμουνισμού διαρκείας που κορυφώθηκε με τις επετειακές εκδηλώσεις για την 30η επέτειο πτώσης του τείχους, κι ενώ ακροδεξιές και φασιστικές ιδέες βρίσκονται σε έξαρση στη Γερμανία, ένα ακόμα κρούσμα βιασμού της ιστορικής μνήμης λαμβάνει χώρα στην επικράτεια της τέως ΓΛΔ, όπου η μηχανή του αναθεωρητισμού δουλεύει ακατάπαυστα εδώ και τρεις δεκαετίες.
Έτσι λοιπόν, στο μικρό δήμο Χαϊντενάου, νοτιοανατολικά της Δρέσδης στο κρατίδιο της Σαξονίας, αποφασίστηκε μετά από πρόταση του ακροδεξιού και ξενοφοβικού AfD η οδός Ερνστ Τέλμαν, μια από τις ομορφότερες της πόλεις να μετονομαστεί την πρωτοχρονιά του 2020 σε οδός Βόλντεμαρ Βίνκλερ, ενός ζωγράφου που γεννήθηκε το 1902 στην πόλη, αλλά έζησε στη δυτική Γερμανία αμέσως μετά τον πόλεμο και ως το τέλος της ζωής του. Η ιδέα ανήκει στον δημοτικό σύμβουλο του AfD Ντάνιελ Μπάρτελ, ενός από τους 5 εκλεγμένους του ακροδεξιού μορφώματος, που αναδείχθηκε σε πρώτη δύναμη μετά τις δημοτικές εκλογές τον περασμένο Μάη, αν και λόγω εκλογικού συστήματος οι δεύτεροι σε ποσοστό χριστιανοδημοκράτες διαθέτουν 6 έδρες. Το σκεπτικό του Μπάρτελ στάζει αντικομμουνιστικό μίσος και απέχθεια για τους εργατικούς αγώνες, των οποίων ηγούνταν ο Τέλμαν πριν ακόμα γίνει γγ του ΚΚΓ: «Είναι εντελώς ακατανόητο εν έτει 2019 να υπάρχει οδός που να φέρει το όνομα του Ερνστ Τέλμαν, ορκισμένου εχθρού της Δημοκρατίας, που ανάμεσα στα άλλα οργάνωσε την εξέγερση του Αμβούργου τον Οκτώβρη του 1923, η οποία κόστισε τη ζωή σε 100 ανθρώπους, ανάμεσά τους και 17 αστυνομικοί…».
Ποιος όμως είναι αυτός που τολμά να μιλά “για εχθρούς της δημοκρατίας”; Ο Μπάρτελ έχει βρεθεί ουκ ολίγες φορές στο επίκεντρο των τοπικών ΜΜΕ, για το νεοναζιστικό παρελθόν του, το οποίο εξηγεί άψογα το μένος του ενάντια στον ηγέτη των Γερμανών κομμουνιστών το Μεσοπόλεμο, που ήδη από το 1932 προειδοποιούσε το γερμανικό λαό πως, “Όποιος ψηφίζει Χίτλερ, ψηφίζει πόλεμο”. Ως νέος εθεάθη πολλές φορές να συμμετέχει σε εκδηλώσεις του ΝPD, ενός σχεδόν ανοιχτά (δεδομένων των νομοθετικών περιορισμών στη Γερμανία) νεοναζιστικού κόμματος, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 είχε συνδεθεί και με την απαγορευμένη από τις αρχές της Σαξονίας οργάνωση “Σκίνχεντς Σαξωνικής Ελβετίας”, μέλη της οποίας, ανάμεσά τους και ο Μπάρτελ, συμμετείχαν σε επιθέσεις ενάντια σε αντιφασίστες της ευρύτερες περιοχής.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον όμως παρουσιάζει και ποιοι έστρωσαν το δρόμο ώστε να περάσει από το δημοτικό συμβούλιο η αισχρή απόφαση. Πέρα από την πεντάδα των ακροδεξιών συμβούλων, θετικά ψήφισαν οι δυο σύμβουλοι του νεοφιλελεύθερου FDP, όσο κι ένας συνεργαζόμενος της παράταξης των χριστιανοδημοκρατών, ενώ και οι υπόλοιποι εκπρόσωποι του CDU διευκόλυναν την κατάσταση, ψηφίζοντας παρών.
Κατάπτυστες είναι και οι δικαιολογίες που πρόβαλαν οι σύμβουλοι σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων, που “απουσίαζαν για ιδιωτικούς λόγους”, ενώ αξιοπρόσεκτο είναι ότι σε άλλη ψηφοφορία την ίδια μέρα έγινε ομόφωνα δεκτή η εισήγηση του AfD για τους παιδικούς σταθμούς.
Ακόμα και ο γιος του Βόλντεμαρ Βίνκλερ, εξέφρασε τον σκεπτικισμό του για την “τιμή” που θέλουν να κάνουν οι ακροδεξιοί του Χαϊντενάου στον από το 2004 εκλιπόντα πατέρα του, σημειώνοντας πως ο πατέρας του είναι ουσιαστικά άγνωστος στη γενέτειρά του και πως στόχος είναι “απλά να ξεφορτωθούν τον Τέλμαν”.
Έντονες είναι οι αντιδράσεις πολιτών στην απόφαση της πλειοψηφίας, που συλλέγουν υπογραφές γαι την ακύρωση της μετονομασίας, όπως είχε συμβεί και προ διετίας. Εκατοντάδες υπογραφές, κυρίως κατοίκων της πόλης των 17000 κατοίκων, συγκεντρώθηκαν μέσα σε λίγες μέρες, ξεπερνώντας το νομικά απαιτούμενο όριο για τη διοργάνωση τοπικού δημοψηφίσματος.
Η κάτοικος που ξεκίνησε τη συλλογή υπογραφών σε ονλάιν πλατφόρμα, επικαλείται κυρίως λόγους κόστους, αλλά και το γεγονός πως “το όνομα της οδού έχει καθιερωθεί εδώ και δεκαετίες στην πόλη”. Χαρακτηριστικά είναι και τα σχόλια που αφήνουν πολλοί από τους υπογράφοντες, που υπενθυμίζουν τη δράση του Τέλμαν: “Δεν επιτρέπεται τα θύματα του φασισμού να δολοφονούνται δεύτερη φορά” σημειώνεται, ενώ άλλη σχολιάστρια αναφέρει μεταξύ άλλων “Έμαθα ποιος ήταν ο Έρνστ Τέλμαν και ξέρω τη συμβολή του στη γερμανική ιστορία, παρότι η σημερινή άποψη είναι διαφορετική. […] Το θεωρώ αξιοθρήνητο να σβηστεί το όνομα του Τέλμαν από την πόλη για να αντικατασταθεί από έναν εικαστικό καλλιτέχνη που δεν έχει σχέση με το Χαϊντενάου. Για να τιμηθεί, σίγουρα θα υπήρχαν άλλοι, νέοι δρόμοι”.
Η προσπάθεια αποκαθήλωσης μνημείων και μετονομασίας οδών, πλατειών, σχολείων και άλλων δημόσιων χώρων από την εποχή της ΓΛΔ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη από τη γερμανική επανένωση ως σήμερα, άλλοτε πιο αποφασιστικά κι άλλοτε με πιο προσεχτικά βήματα, ή απλώς με παράδοση μνημείων στην εγκατάλειψη και τη φθορά του χρόνου, δεδομένων των μεγάλων αντιδράσεων που προκαλούνται σχεδόν σε κάθε τέτοια περίπτωση από τους κατοίκους της “άλλης Γερμανίας”.
