Πρεμιέρα της Σουηδίας στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ ακριβώς 84 χρόνια μετά τη Συμφωνία της με τον Χίτλερ για ελεύθερη διέλευση των ναζιστικών στρατευμάτων

Με τον ενθουσιασμό του πρωτάρη προχωρά η Σουηδία στο πλαίσιο των δομών του ΝΑΤΟ.  Μάλιστα όπως δήλωσε η συνταγματάρχης Ella Karlsson, επικεφαλής του τμήματος διαστήματος στο Γενικό Επιτελείο της Σουηδικής Πολεμικής Αεροπορίας «μπορεί να είμαστε τα νέα παιδιά στο μπλοκ του ΝΑΤΟ, αλλά κάνουμε διαστημική έρευνα για αρκετές δεκαετίες στη Σουηδία – [τώρα] ρωτήσαμε ποιο κενό μπορούμε να καλύψουμε στη συμμαχία στον τομέα του διαστήματος» www.defensenews.com 24/7/2024. Και συμπλήρωσε με νόημα ότι τελικά «η Σουηδία πρόκειται να βοηθήσει το ΝΑΤΟ να ενισχύσει τις δυνατότητες της συμμαχίας στο διάστημα» (www.azernews.az 26/7/2024). 

Πέραν τούτου όμως η συμμετοχή της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ αναμένεται να συμβάλλει στον επιπλέον περιορισμό της Ρωσίας και στην περιοχή του Αρκτικού Ωκεανού ενισχύοντας αποφασιστικά την εμβέλεια «των σιδηροδρόμων του ΝΑΤΟ». Έτσι από πέρυσι είχε επισημανθεί ότι η ένταξη  της Σουηδία στο ΝΑΤΟ θα μπορούσε να διευκολύνει την πρόσβαση των νατοϊκών στρατευμάτων «σε νέα εδάφη και τις υποδομές τους. Αυτό περιλαμβάνει ένα σιδηροδρομικό δίκτυο που θα διευκολύνει τους συμμάχους να στείλουν ενισχύσεις και εξοπλισμό από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού στα σύνορα της Φινλανδίας με τη Ρωσία, λίγες ώρες από τον πυρηνικό προμαχώνα της Ρωσίας και τις στρατιωτικές βάσεις κοντά στο Μούρμανσκ» (www.reuters.com 5/7/2023).

Στο πλαίσιο αυτό απέκτησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον «η πρεμιέρα» της Σουηδίας στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που συνήλθε στην Ουάσιγκτον από 9-11 Ιουλίου 2024. 

Μάλιστα ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ η σουηδική κυβέρνηση με επίσημη ανακοίνωσή της στις 8 Ιουλίου 2024 επισήμανε: «Η Σουηδία συμμετέχει πλέον πλήρως στο ΝΑΤΟ. Ως μέλος, η Σουηδία είναι πιο ασφαλής. Χάρη στη γεωστρατηγική μας θέση και τη στρατιωτική μας τεχνογνωσία, συμβάλλουμε στο να κάνουμε το ΝΑΤΟ ισχυρότερο, την ανάπτυξη στη γειτονιά μας πιο προβλέψιμη και τις γειτονικές μας χώρες πιο ασφαλείς» (www.government.se 8/7/2024). 

Και όλα αυτά ακριβώς 84 χρόνια από την περίφημη  Συμφωνία Permittenttrafiken της 8ης Ιουλίου 1940 που έδωσε τη δυνατότητα στα ναζιστικά  στρατεύματα να περνούν transit  μέσα από τη σουηδική επικράτεια με κατεύθυνση τη Νορβηγία, Συμφωνία την οποία είχαμε την ευκαιρία να αναλύσουμε και παλαιότερα (www.armyvoice.gr 17/10/2021 και www.militaire.gr 18/5/2022). 

Το Σύμφωνο Σουηδίας-Χίτλερ για ελεύθερη διέλευση των ναζιστικών στρατευμάτων

Άμεση ήταν τότε η αντίδραση της αγγλικής Κυβέρνησης η οποία διαμαρτυρήθηκε στη σουηδική Κυβέρνηση για την απόφασή της να επιτρέψει την μεταφορά Γερμανών στρατιωτών και πολεμικού υλικού μέσω του εδάφους της επισημαίνοντας ότι έτσι παραβιάζεται η περίφημη σουηδική ουδετερότητα (The New York Times 9/7/1940 σελ. 9), τη στιγμή μάλιστα που η Σουηδία είχε ήδη αρνηθεί να επιτρέψει την διέλευση βρετανικών στρατιωτικών δυνάμεων με προορισμό τη Φινλανδία.

Η σουηδική κυβέρνηση επιχείρησε να δικαιολογηθεί επισημαίνοντας ότι «η συμφωνία για τη διέλευση στρατιωτών ισχύει μόνο για άοπλους άνδρες σε άδεια»!!! (The New York Times, 10/7/1940, σελ. 4).

Μάλιστα είχε ήδη προηγηθεί στην πόλη Ludvika στις 7 Ιουλίου 1940 σχετική ομιλία του τότε σουηδού πρωθυπουργού και προέδρου από το 1926 του Σουηδικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Per Albin Hansson σε μια προσπάθεια να προετοιμαστεί το κλίμα (The Washington Post 8/7/1940 σελ.5).

Ήδη τον πρώτο ενάμιση χρόνο 670.000 στρατιώτες της Βέρμαχτ πέρασαν transit από τη Σουηδία.

Επιπλέον αμέσως μετά την  εισβολή του Χίτλερ στην ΕΣΣΔ στις 22 Ιουνίου 1941, ολόκληρη η 163η μεραρχία πεζικού της Βέρμαχτ που βρισκόταν στη Νορβηγία μεταφέρθηκε transit μέσω Σουηδίας με όλο τον βαρύ οπλισμό της φτάνοντας στην Φινλανδία για ενίσχυση του Ανατολικού Μετώπου. 

Ο συνολικός απολογισμός της Permittenttrafiken που ίσχυσε μέχρι 15 Αυγούστου 1943 ήταν η μεταφορά με σχεδόν 100.000 βαγόνια τρένου 2.041.316 στρατιωτών της Βέρμαχτ (www.dailymail.co.uk 5/6/2012).

Έτσι την ώρα που η Εθνική Αντίσταση τη νύχτα της 25ης  προς την 26η Νοεμβρίου 1942 ανατίναζε τη γέφυρα του Γοργοπόταμου αποκόπτοντας προσωρινά τη σιδηροδρομική μεταφορά Γερμανών στρατιωτών και πολεμικού υλικού την ίδια ώρα οι στρατιές της Βέρμαχτ ταξίδευαν σιδηροδρομικά ανενόχλητες μέσω Σουηδίας.

Επιπλέον την ώρα που η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου αποδείκνυε «ότι οι αντάρτικες δυνάμεις στην Ελλάδα ήταν σε θέση με το συντονισμό τους και τη δράση τους να δώσουν αποφασιστικά χτυπήματα στον κατακτητή» (www.rizospastis.gr. 1/12/1996), την ίδια ώρα στη Στοκχόλμη η αστική τάξη της Σουηδίας συνέχιζε να κάνει  μπίζνες με τους ναζί.

Οι στενές οικονομικές σχέσεις της Σουηδίας με τη ναζιστική Γερμανία

Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι η Σουηδία  ήδη πωλούσε τόνους σιδηρομετάλλευμα στη Γερμανία που ήταν τόσο απαραίτητο για την χιτλερική πολεμική μηχανή. Ιδίως τρία ορυχεία στην περιοχή Galivare-Kiruna της Βόρειας Σουηδίας προμήθευσαν 10 εκατ. τόνους σιδηρομετάλλευμα, ήτοι το 28,5% των συνολικών προμηθειών της Γερμανίας σε σιδηρομετάλλευμα μόνο το 1940.

Όμως το πιο βασικό εμπόρευμα που πωλούσε η Σουηδία στη Γερμανία ήταν τα περίφημα σουηδικά ρουλεμάν. Τα ρουλεμάν ως γνωστόν αποτελούν βασικό εξάρτημα για τη λειτουργία σχεδόν όλων των μηχανημάτων αλλά και των αυτοκινήτων και των αεροπλάνων. Όμως το πρωτοποριακό διπλό ρουλεμάν αυτοευθυγράμμισης που είχε εφεύρει ο σουηδός μηχανικός Sven Gustaf Wingqvist και το οποίο κατασκεύαζε αποκλειστικά η σουηδική εταιρία SKF ήταν περιζήτητο. Οι Σύμμαχοι υποστήριζαν ότι αν η Σουηδία σταματούσε να πουλά στη Γερμανία σιδηρομετάλλευμα, ρουλεμάν και μηχανές κατασκευής ρουλεμάν ο πόλεμος θα είχε τελειώσει τουλάχιστον ένα χρόνο πιο πριν.

Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες η εξαγωγή σουηδικών ρουλεμάν στη Γερμανία αντιστοιχούσε το έτος 1938 στο 9,1% των συνολικών σουηδικών εξαγωγών ρουλεμάν. Το ποσοστό αυτό έφτασε το 1943 στο 64,9%!!!. 

Κάνοντας λοιπόν χοντρές μπίζνες με τους ναζί αναπτύχθηκε περαιτέρω η σουηδική βιομηχανία αλλά και οι σουηδικές τράπεζες, ενώ η Σουηδία καθ΄ όλη τη διάρκεια του πολέμου προμηθευόταν από τους ναζί φτηνό κάρβουνο που όμως προερχόταν από τη Σιλεσία της κατακτημένης Πολωνίας, ενώ βέβαια οι κάτοικοι της Σουηδίας και ιδίως της Στοκχόλμης είχαν στη διάθεση τους πληθώρα αγαθών σε αντίθεση με τους κατοίκους της  Αθήνας που τους θέρισε η πείνα τον χειμώνα του 1941-1942.

Η στάση της Σουηδίας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και η συνεργασία της με τους ναζί αποτέλεσε σημείο σύγκρουσης ανάμεσα στον πρώην πρωθυπουργό της Σουηδίας Carl Bildt  και σε κορυφαίους πολιτικούς της Νορβηγίας αλλά και τον νορβηγό ποδοσφαιριστή  Jan Aage Fjortoft που κατήγγειλαν την φιλοναζιστική στάση της Σουηδίας (www.euronews.com 12/4/2021).

Από την άλλη βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την σουηδική αντιναζιστική αντίσταση καθώς και φωτεινές επίσημες εξαιρέσεις όπως αυτή του σουηδού διπλωμάτη Raoul Wallenberg ο οποίος το 1944 έσωσε χιλιάδες εβραίους στην Ουγγαρία. Όμως η περίπτωση Wallenberd ήταν η εξαίρεση καθώς έγγραφα και μελέτες όπως η Έκθεση το 2006 του Swedish Research Council ανέδειξαν τη σχέση της Σουηδίας με τη ναζιστική Γερμανία. Μια ιστορική κηλίδα την οποία προσπαθεί να απαλείψει η σύγχρονη Σουηδία μέσα από πρόσφατες κινηματογραφικές δημιουργίες.

H Σουηδία εγκαταλείπει τον Χίτλερ τον Οκτώβριο του 1944!!! 

Τελικά όπως προκύπτει από μελέτες, μετά από πιέσεις των ΗΠΑ και καθώς ο Χίτλερ είχε πλέον αρχίσει να υποχωρεί λόγω της προέλασης του Κόκκινου Στρατού αλλά και της απόβασης των Συμμάχων στην Νορμανδία, η  Σουηδία αποφάσισε να διακόψει εντελώς την εξαγωγή ρουλεμάν στη ναζιστική Γερμανία. Τότε το ημερολόγιο έδειχνε 12 Οκτωβρίου 1944 ημέρα απελευθέρωσης της Αθήνας από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής!!!

Ήταν Πέμπτη  και σύσσωμος ο λαός της Αθήνας πανηγύριζε τη νίκη κατά των ναζιστικών στρατευμάτων κατοχής. Ήταν η μεγάλη δικαίωση του ελληνικού λαού που  πολέμησε τον ιταλικό φασισμό στην Πίνδο και τις ορδές του Χίτλερ στο Ρούπελ και στην Κρήτη, που έδωσε τη νικηφόρα μάχη της Εθνικής Αντίστασης ενάντια στα γερμανικά στρατεύματα κατοχής με χιλιάδες θύματα που δολοφονήθηκαν στα ολοκαυτώματα των μαρτυρικών πόλεων και χωριών αλλά και στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Δυο μέρες μετά στις 14 Οκτωβρίου 1944 η εφημερίδα της Στοκχόλμης Svenska Dagbladet δημοσιεύοντας την είδηση της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους ναζί στη σελίδα 3 με πηχυαίους τίτλους έγραφε: «Η ελληνική σημαία πάνω από την Αθήνα».

Από τα παραπάνω καταδεικνύεται πως και γιατί η Σουηδία αναπτύχθηκε οικονομικά και κοινωνικά στην μεταπολεμική περίοδο. 

Αντίθετα η Ελλάδα λόγω της ηρωικής αντίστασής της στο ναζισμό και στο φασισμό υπέστη τεράστιες καταστροφές θρηνώντας εκατομμύρια θύματα.

Τα αμερικανικά media ξαναγράφοντας την ιστορία κάνουν σπονδές στην δήθεν πάγια «σουηδική ουδετερότητα» ξεχνώντας τις στενές σχέσεις της Σουηδίας με τον Χίτλερ 

Αλλά απ΄ ό,τι φαίνεται αυτά δεν έχουν και καμιά ιδιαίτερη αξία για τους φωστήρες του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ που με επικεφαλής τον Μπάιντεν υποδέχθηκαν στην Ουάσιγκτον στις 9/7/2024 με ανοιχτές αγκάλες τη Σουηδία, καθώς βέβαια και την Τουρκία, δηλαδή τον άλλο «επιτήδειο ουδέτερο» που ήταν επίσης στενός σύμμαχος του Χίτλερ έχοντας  συνάψει Σύμφωνο Φιλίας με τη ναζιστική Γερμανία στις 18 Ιουνίου 1941 (Νότης Μαριάς, www.902.gr 18/6/2024).

Μάλιστα σύσσωμα τα αμερικανικά media με τίτλο «ο Μπάιντεν καλωσορίζει τη Σουηδία» προβάλουν την εναρκτήρια ομιλία του Αμερικανού Προέδρου στην Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον στις 9 Ιουλίου 2024 (www.graydc.com. 10/7/2024), 84 χρόνια από το Σύμφωνο της 8ης Ιουλίου 1940 ανάμεσα σε Σουηδία και Χίτλερ για την ελεύθερη διέλευση των ναζιστικών στρατευμάτων.

Ταυτόχρονα επίσης στις 9 Ιουλίου 2024  η εφημερίδα Washington Post  φιλοξένησε  συνέντευξη του Σουηδού πρωθυπουργού Ulf Kristersson πλέκοντας του το εγκώμιο, επισημαίνοντας πέραν των άλλων στο εισαγωγικό σημείωμα του δημοσιεύματος ότι «η Σουηδία έχει απολαύσει μια 200χρονη εποχή ουδετερότητας και μη δεσμεύσεων» (www.washingtonpost.com 9/7/2024).

Πλην όμως η εν λόγω δήθεν έγκυρη εφημερίδα του αμερικανικού κατεστημένου ξέχασε, φυσικά ελέω ΝΑΤΟ, ότι ακριβώς 84 χρόνια πριν με δημοσίευμά της στις 8 Ιουλίου 1940, καταδίκαζε το γεγονός ότι η Σουηδία παραβίασε την περίφημη ουδετερότητά της υπογράφοντας με τον Χίτλερ το παραπάνω Σύμφωνο ελεύθερης διέλευσης των ναζιστικών στρατευμάτων.

Πολύ δε περισσότερο καθώς στο εν λόγω δημοσίευμα με ένα ιδιαίτερα  δεικτικό τίτλο η Washington Post  τόνιζε τότε: «Σύμφωνο Σουηδίας-Ναζί που αποκαλείται κίνηση ειρήνης. Ο πρωθυπουργός Hansson υπερασπίζεται την υποταγή στις απαιτήσεις του Ράιχ» (The Washington Post 8/7/1940 σελ.5)». 

Αυτά προσώρας καθώς δεν είναι τόσο εύκολη δουλειά για τους φωστήρες του ΝΑΤΟ να ξαναγράψουν την ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου παρότι «στη διοργάνωση των ΝΑΤΟ Public Forum εμπλέκονται βαρβάτα think tanks, ο μηχανισμός προπαγάνδας του ΝΑΤΟ και ολόκληρες κυβερνήσεις» (Ριζοσπάστης 6-7 Ιουλίου 2024, σελ. 9).  

Νότης Μαριάς
Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής