Στη μάχη των μονοκλωνικών αντισωμάτων κατά του κορονοϊού η Κούβα

Η επιστημονική κοινότητα επιδίδεται σε έναν αγώνα δρόμου τόσο για το εμβόλιο, όσο και για την εξεύρεση αποτελεσματικής θεραπείας κατά του κορονοϊού. Μια από τις πλέον υποσχόμενες θεραπευτικές προσεγγίσεις φαίνεται να είναι τα μονοκλωνικά αντισώματα, τα οποία χρησιμοποιούνται ήδη εδώ και χρόνια ενάντια σε διάφορες παθήσεις, ιδίως καρκίνους και αυτοάνοσα νοσήματα.

Η Κούβα, με την πρωτοπόρο ιατρική και βιοτεχνολογική έρευνά της, έχει επίσης επενδύσει στη συγκεκριμένη θεραπεία, με τη δημιουργία του μονοκλωνικού αντισώματος Itolizumab, το οποίο βραβεύτηκε το 2014 από την Κουβανική Ακαδημία Επιστημών. Αυτή την περίοδο δοκιμάζεται σε ασθενείς που πάσχουν από κορονοϊό, έχοντας δώσει ήδη θετικά αποτελέσματα σε δεκάδες ασθενείς αυξημένου κινδύνου ή σε ήδη βαριά κατάσταση. Για τα χαρακτηριστικά του αντισώματος και ειδικότερα τη χρήση του κατά του κορονοϊού μίλησε στην Granma η Δρ. Τάνια Κρόμπετ Ράμος, διευθύντρια Κλινικής Έρευνας στο Κέντρο Μοριακής Ανοσολογίας.

-Τι είναι το μονοκλωνικό αντίσωμα Itlizumab;

To Itolizumab είναι ένα μόριο που αναπτύχθηκε στο Κέντρο Μοριακής Ανοσολογίας για τη θεραπεία λεμφωμάτων και λευχαιμίας. Αυτό το αντίσωμα μπορεί να μπλοκάρει τον πολλαπλασιασμό και την ενεργοποίηση των Τ-λεμφοκυττάρων, δρώντας ως ανοσορρυθμιστής.

Ως μέρος των ενεργών του μηχανισμών, μπορεί να μειώσει την έκκριση μιας ομάδας φλεγμονωδών διαμεσολαβητών, γνωστών ως φλεγμονώδεις κυτοκίνες. Στη χώρα μας έχουν χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στη θεραπεία ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα και ψωρίαση. Συγκεκριμένα, σε κλινικές δοκιμές για αυτά τα αυτοάνοσα νοσήματα, το μονοκλωνικό αντίσωμα αποδείχτηκε ασφαλές μόριο, χωρίς παρενέργειες για τους ασθενείς.

-Τι ονομάζεται καταιγισμός κυτοκινών;

Σύμφωνα με διάφορες έρευνες που γίνονται σε όλο τον κόσμο, μια ομάδα ασθενών COVID αναπτύσσει μια υπερβολική ανοσολογική αντίδραση. Για να το εξηγήσουμε απλά, μετά την αυξημένη έκκριση φλεγμονωδών κυτοκινών, τα αγγεία διαστέλλονται, επιτρέποντας στα άνοσα κύτταρα να μπουν στους ιστούς, όπου πρέπει να μειωθεί η αναπαραγωγή του ιού.

Σε κάποιους ασθενείς, μια μεγάλη εκροή ουσιών και υγρού συμβαίνει στους πνεύμονες και πέφτει η αρτηριακή πίεση. Για να τερματιστεί αυτή η μαζική εκροή ξεκινάει ένας καταιγισμός πήξης του αίματος, που καταλήγει σε φραγή των αγγείων στους πνεύμονες. Αυτό δημιουργεί μεγάλο αναπνευστικό πρόβλημα στον ασθενή και ακολουθεί υποξία. Καθώς αυξάνεται η πίεση στον πνεύμονα, μπορεί να ακολουθήσει καρδιακή ανεπάρκεια. Δυστυχώς, πολλοί ασθενείς πεθαίνουν ως αποτέλεσμα καρδιακών και αναπνευστικών επιπλοκών.

Αν άλλα όργανα δε λαμβάνουν αρκετό οξυγόνο, μόνιμη βλάβη ή και θάνατος μπορεί να συμβούν. Το μονοκλωνικό αντίσωμα δρα στη φάση της ασθένειας, όταν η ζημιά προκαλείται από την υπερβολική αντίδραση του ανοσολογικού συστήματος στην τεράστια πολλαπλασιαστική ικανότητα του ιού. Έτσι, το Itolizumab καταφέρνει να μειώσει την έκκριση αυτών των φλεγμονωδών κυτοκινών, που προκαλούν τη μαζική ροή ουσιών και υγρών στους πνεύμονες.

-Ποια είναι τα προκαταρκτικά αποτελέσματα;

Το μονοκλωνικό αντίσωμα χρησιμοποιείται ως μέρος ενός διευρυμένου πρωτοκόλλου, που εγκρίθηκε από την κοινή επιστημονική επιτροπή που διόρισε το Υπουργείο Δημόσιας Υγείας και η ομάδα κρατικών επιχειρήσεων BioCubaFarma για τον κορονοϊό. Εγκρίθηκε επίσης από την Επιτροπή Ηθικής και την Κουβανική Ρυθμιστική Αρχή Cecmed. Ως τώρα πάνω από 70 ασθενείς με τον ιό έχουν θεραπευτεί, σε εννιά νοσοκομεία στην Κούβα.

Το κύριο μέρος της έρευνας είναι το νοσοκομείο Μανουέλ Πίτι Φαχάρδο στην Σάντα Κλάρα, όπου ιατροί και ειδικοί κάνουν σημαντικές παρατηρήσεις σχετικά με τον καλύτερο χρόνο χρήσης του μονοκλωνικού, όπως και την κατάλληλη θεραπευτική διαδικασία.

Πιο συγκεκριμένα, έχει χρησιμοποιηθεί με ασθενείς σε κρίσιμη, σοβαρή και επίφοβη κατάσταση, υψηλού ρίσκου για παραπέρα επιπλοκές. Έχουμε δει τα καλύτερα αποτελέσματα σε κρίσιμους και επίφοβους ασθενείς, όπου οι συνέπειες των κυτοκινών σταματούν έγκαιρα. Παρομοίως, σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει κλινική και ακτινογραφική απόδειξη βελτίωσης στην αναπνευστική δυσκολία.

Αυτή την περίοδο ασχολούμαστε με τη συλλογή των δεδομένων και τη φάση της ερμηνείας, ώστε να βγάλουμε οριστικά συμπεράσματα, μαζί με ειδικού στη θεραπεία και την παθολογία.