Τα κέρδη πάνω από την ανθρώπινη ζωή – Ο ιός… των συμφερόντων των Ιταλών μεγαλοβιομηχάνων

Στην Ιταλία, όπου τα εργατικά – λαϊκά στρώματα δοκιμάζονται σκληρά από τις επιπτώσεις της πανδημίας, καταγράφονται συμπεράσματα πολύ διδακτικά για το πώς υπονομεύονται η δημόσια υγεία, η επιχείρηση περιορισμού της εξάπλωσης, η ηρωική προσπάθεια των υγειονομικών, η ίδια η μάχη τελικά των απλών ανθρώπων να επιβιώσουν, αφού η «ατομική ευθύνη», για την οποία τους μιλούν όλη μέρα οι αστικές κυβερνήσεις, δεν αρκεί.

Με δεδομένους τους ρυθμούς με τους οποίους τα κρούσματα του ιού SARS-COV-2 εξαπλώνονταν στη βόρεια Ιταλία από τις αρχές του Μάρτη, υπήρχαν φωνές που από τότε εντόπιζαν το πρόβλημα στη λειτουργία των μεγάλων βιομηχανικών μονάδων και επιχειρήσεων στην περιοχή και τη μεγάλη έλλειψη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας… Με δεδομένη την άρνηση των ιδιοκτητών των επιχειρήσεων να υιοθετήσουν τέτοια μέτρα, τονιζόταν η ανάγκη προσωρινής αναστολής της λειτουργίας μεγάλων εργοστασίων και χώρων δουλειάς όπου αντικειμενικά ο συνωστισμός παρέμενε πολύ μεγάλος.

Προειδοποιούσαν τα εργατικά συνδικάτα

Στις 11 Μάρτη, η κυβέρνηση και οι τοπικές αρχές ανακοίνωσαν μέτρα στο όνομα του περιορισμού των συνωστισμών, όπως δυνατότητα για «έξοδο από το σπίτι» μόνο για σοβαρές «ανάγκες», κλείσιμο κάποιων μαγαζιών και «επιχειρήσεων μη απαραίτητων», αναστολή λειτουργίας σχολείων, ωστόσο αντίστοιχα μέτρα δεν επιβλήθηκαν για τους μεγαλοβιομήχανους της περιοχής. Ο εκπρόσωπος της ένωσης των Ιταλών μεγαλοβιομηχάνων Confindustria στη Λομβαρδία, Μάρκο Μπονομέτι, αντιδρούσε στις 11 Μάρτη, λέγοντας ότι «είναι ανάγκη να παραμείνουν ανοιχτές οι εταιρείες», χωρίς όμως να δεσμεύεται για μέτρα υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς, χαρακτηρίζοντας μάλιστα «ανεύθυνες» τις κινητοποιήσεις που ξεκινούσαν εργαζόμενοι σε διάφορα εργοστάσια, οι οποίοι κατήγγειλαν ότι δεν τηρούνται στοιχειώδη μέτρα προστασίας και πρόληψης, που σε τέτοιες συνθήκες αφορούσαν και τη δημόσια υγεία. Η κατάσταση εξελισσόταν ανησυχητικά, με αποτέλεσμα ακόμα και τοπικές αρχές που στηρίζονται από αστικά κόμματα να ζητούν κλείσιμο εργοστασίων (π.χ. ο δήμαρχος της Μπρέσια, Εμίλιο ντελ Μπόνο, από τις 7/3), αλλά η κυβέρνηση Κόντε δεν θεώρησε σκόπιμο να ενοχλήσει τους μεγαλοεργοδότες. Ετσι, στους εργαζόμενους στο βιομηχανικό βορρά, από τη μία μεριά, έλεγαν ότι δεν μπορούν καλά καλά ούτε να κηδέψουν ένα αγαπημένο άτομο χαμένο από την πανδημία, αλλά, από την άλλη μεριά, τους έλεγαν ότι δεν τρέχει τίποτα να συνωστίζονται στη γραμμή παραγωγής με τον συνάδελφό τους ή στο μετρό για να πάνε στο εργοστάσιο. Από εκείνες τις βδομάδες υπολογιζόταν – σύμφωνα με ορισμένα ρεπορτάζ – ότι οι επαρχίες του Μπέργκαμο και της Μπρέσια (στη Λομβαρδία) συγκέντρωναν σχεδόν το 1/4 όλων των κρουσμάτων και σχεδόν το 1/3 των θανάτων σε ολόκληρη τη χώρα.

Στις 12 και 13 Μάρτη ξεκίνησαν κινητοποιήσεις σε μεγάλους χώρους δουλειάς, αφού η εμφάνιση κρουσμάτων (π.χ. στα ναυπηγεία του κολοσσού «Fincantieri» στη Λιγουρία) μεγάλωνε την ανησυχία σε εργοστάσια με εκατοντάδες και χιλιάδες άτομα προσωπικό, όπως στο εργοστάσιο της «Ilva» (μέταλλο) στη Γένοβα, της «Dalmine» (μέταλλο) στο Μπέργκαμο, της «Electrolux» (ηλεκτρικές συσκευές) στο Σολάρο και το Τρεβίζο και πολλές ακόμα. Συνδικάτα ζητούσαν να κλείσουν τα εργοστάσια έστω για απολύμανση έως τις 22/3.

Τα κέρδη πάνω από την ανθρώπινη ζωή

Τι έκανε η κυβέρνηση Κόντε; Στις 13/3 συγκάλεσε συνάντηση «κοινωνικών εταίρων», στην οποία μετά από 18 ώρες πρόσφερε πεσκέσι στο κεφάλαιο ένα «κοινό πρωτόκολλο», ουσιαστικά ένα κείμενο με νέα εργαλεία «ευέλικτης» αντιμετώπισης των εργαζομένων και των αντιδράσεών τους. Στο «πρωτόκολλο» προβλεπόταν η δυνατότητα για «τις επιχειρήσεις σε όλους τους κλάδους (σ.σ. δηλαδή και αυτούς που θεωρούνταν «μη απαραίτητοι» για την τροφοδοσία) (…) με μείωση ή αναστολή της λειτουργίας να εγγυηθούν την ασφάλεια του χώρου εργασίας (σ.σ. την οποία υπονόμευε η ίδια η συνύπαρξη χιλιάδων εργαζομένων που φυσικά χρησιμοποιούσαν κοινά εργαλεία, σε κοντινές αποστάσεις κ.τ.λ.)». Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και πριν κάποιες μέρες υπήρχαν καταγγελίες για στρατιωτικές βιομηχανίες στο βορρά που εξακολουθούσαν να λειτουργούν χωρίς μέτρα. Αντίστοιχα, στο φουλ δούλευαν εταιρείες όπως τα τηλεφωνικά κέντρα, των οποίων οι ιδιοκτήτες μάλιστα αυτήν την περίοδο θησαυρίζουν, εξαιτίας της μεγαλύτερης χρήσης των δικτύων, με τεράστια πίεση φυσικά προς τους εργαζόμενους για να μη «βγαίνει προς τα έξω» αυτό που αντιμετωπίζουν – την Τρίτη έγινε γνωστός ο θάνατος ενός 34χρονου εργαζόμενου σε τηλεφωνικό κέντρο.

Σημειωτέον ότι όταν μιλάμε για τον ιταλικό βιομηχανικό βορρά, μιλάμε για μία από τις πλουσιότερες περιοχές όχι απλά της Ιταλίας αλλά όλης της Ευρώπης. Η Λομβαρδία (όπου βρίσκεται και το Μπέργκαμο) υπολογίζεται ότι παράγει το 20% του ιταλικού ΑΕΠ. Περιλαμβάνεται μάλιστα στους «τέσσερις κινητήρες» όλης της Ευρώπης, όπως περιγράφονται οι πιο αναπτυγμένες βιομηχανικά περιοχές της Γηραιάς Ηπείρου, μαζί με την Καταλονία (Ισπανία), τη Ρον-Αλπ (νοτιοανατολική Γαλλία) και τη Βάδη – Βυρτεμβέργη (Γερμανία). Παρά τα τεράστια κέρδη τους, οι μεγαλοκαπιταλιστές αρνούνται πεισματικά μέτρα υγιεινής και ασφάλειας ή περιορισμούς της παραγωγής, έστω προσωρινά, παρά την κατά τ’ άλλα «έκτακτη περίοδο» που επικαλούνται βέβαια, για να ζητήσουν νέα προνόμια και νέα μεγαλύτερα περιθώρια για να επιτεθούν στους εργαζόμενους.

Την προηγούμενη βδομάδα, πάλι, η Confindustria ζητούσε «ισορροπημένες λύσεις για τη σοβαρή περίοδο που διανύουμε, συμφιλιώνοντας τις διαφορετικές ανάγκες και αποφεύγοντας ζημιά που θα μπορούσε να αποβεί ανεπανόρθωτη», αντιδρώντας ξανά σε συστάσεις για περιορισμούς στη λειτουργία των βιομηχανιών. Ο πρόεδρός της, Βιντζέτζο Μπότσια, έκανε και υπολογισμούς για τη χασούρα που θα έχουν οι μεγαλοβιομήχανοι. Οι ανακοινώσεις της Confindustria ουσιαστικά απειλούσαν κι από πάνω ότι αν δεν υπάρξουν «προσεκτικοί χειρισμοί», οι εταιρείες που θα κλείσουν (προσωρινά) «μπορεί να μην ξανανοίξουν», εκβιάζοντας με «μετακόμιση» κεφαλαίων για επενδύσεις σε άλλες αγορές, παρά την «έκτακτη κατάσταση που αντιμετωπίζει η χώρα», που όταν τους βολεύει επικαλούνται… Δηλαδή οι εργαζόμενοι καλούνται να πληρώσουν την όποια εξέλιξη έτσι και αλλιώς. Είτε θα αποδεχθούν να δουλεύουν αγκαλιά με τον …χάρο σε συνθήκες χωρίς κανένα μέτρο υγιεινής και ασφάλειας, την ίδια μάλιστα στιγμή που θα καλούνται να πληρώνουν υπέρογκα πρόστιμα αν παραβιάζουν τους περιορισμούς της κυβέρνησης, είτε θα πληρώσουν με ανεργία και χαμένες θέσεις εργασίας τα κλειστά εργοστάσια, που θα κλείσουν εξαιτίας της άρνησης των ιδιοκτητών τους να πάρουν μέτρα ασφάλειας. Αντεργατικός φαύλος κύκλος.

Τι έκανε η κυβέρνηση Κόντε; Ενίσχυσε κι άλλο τα πρόστιμα για όσους παραβιάζουν τα μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων. Εχει βγάλει ακόμα και στρατό στους δρόμους για να επιβάλλει την τήρηση των μέτρων αυτών, για τα οποία προειδοποιεί διαρκώς ότι θα αυστηροποιηθούν κι άλλο «αν χρειαστεί». Κι όλα αυτά την ώρα που τα δημόσια νοσοκομεία έχουν γονατίσει από την πολιτική της εμπορευματοποίησης της Υγείας και οι υγειονομικοί στέλνονται στο μέτωπο ενός πολέμου «γυμνοί», χωρίς τα απαραίτητα όπλα και μέσα.