“Τους πετάξαμε τις κονσέρβες μας και φύγαμε για να κυνηγήσουμε φασίστες” – Έφυγε από τη ζωή ο David Dushman, o τελευταίος εν ζωή Σοβιετικός απελευθερωτής του Άουσβιτς

Ένα τεράστιο κεφάλαιο στην ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της τεράστιας προσφοράς του Κόκκινου Στρατού στην ανθρωπότητα έκλεισε και συμβολικά πριν λίγες μέρες, καθώς στις 4 Ιουνίου άφησε την τελευταία του πνοή ο David Dushman δυο χρόνια πριν συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής. Επρόκειτο για τον τελευταίο επιζώντα Σοβιετικό στρατιώτη που συμμετείχε στην απελευθέρωση του Άουσβιτς το 1945.

Γεννημένος στο Ντάντσιχ (το σημερινό Γκντανσκ στην Πολωνία) το 1923, ο εβραϊκής καταγωγής Dushman είχε πατέρα στρατιωτικό γιατρό και μητέρα παιδίατρο. Μετά από κάποια χρόνια στο Μινσκ της Λευκορωσίας, η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, όπου ο πατέρας είχε κληθεί να αναλάβει το ιατρικό τμήμα του Κρατικού Κέντρου Αθλητισμού. Αργότερα ο ίδιος έπεσε σε δυσμένεια και μεταφέρθηκε σε γκούλαγκ στον αρκτικό κύκλο, όπου και απεβίωσε δέκα χρόνια αργότερα, το 1948. Αυτό δεν εμπόδισε το γιο του να δηλώσει εθελοντής στον Κόκκινο Στρατό στη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, ως οδηγός ερπυστριοφόρου.

Με το Τ-34 άρμα μάχης, ο Dushman ήταν εκείνος που ξεκίνησε την απελευθέρωση του πιο διαβόητου στρατόπεδου εξόντωσης των ναζί, ισοπεδώνοντας τον ηλεκτροφόρο φράχτη του Άουσβιτς στις 27 Γενάρη 1945. Ο ίδιος αργότερα αναγνώριζε πως εκείνος και οι σύντροφοί του δεν μπορούσαν πλήρως να συλλάβουν τη φρίκη όσων είχαν διαδραματιστεί στο στρατόπεδο. Σε συνέντευξή του το 2015, περιέγραφε την εμπειρία του ως εξής: “Σκελετοί παντού. Έβγαιναν έξω από τις παράγκες, κάθονταν και ξάπλωναν μέσα στους πεθαμένους. Τρομερό. Τους πετάξαμε όλες τις κονσέρβες μας και αμέσως συνεχίσαμε, για να κυνηγήσουμε φασίστες”.

Η συμβολή του Dusman στον αντιφασιστικό αγώνα δεν εξαντλείται εκεί, καθώς είχε συμμετάσχει σε ιστορικές μάχες όπως του Στάλινγκραντ και του Κουρσκ, λαμβάνοντας πληθώρα τιμητικών διακρίσεων και παρασήμων για τη δράση του. Τραυματίστηκε τρεις φορές στη μάχη κι έγινε ένας από τους μόλις 69 επιζώντες της μεραρχίας του, που αρχικά αποτελούνταν από 12.000 άνδρες.

Mετά τον πόλεμο, ο Dusman έγινε προπονητής της σοβιετικής ομάδας ξιφασκίας γυναικών, σημειώνοντας σπουδαίες επιτυχίες για τέσσερις δεκαετίες, ενώ συνέχισε να παραδίδει μαθήματα στο άθλημα μέχρι και την τελευταία δεκαετία της ζωής του. Υπήρξε μάρτυρας της αιματηρής τρομοκρατικής επίθεσης κατά της ισραηλινής ολυμπιακής αποστολής στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου το 1972, καθώς η η σοβιετική αποστολή διέμενε ακριβώς απέναντι.

Τη δεκαετία του ’90 έζησε κάποια χρόνια στην Αυστρία, μέχρι που το 1996 εγκαταστάθηκε στο Μόναχο, όπου και τον βρήκε ο θάνατος μετά από νοσηλεία σε νοσοκομείο της πόλης. Ο ίδιος δήλωνε πως δεν έτρεφε αισθήματα πικρίας έναντι των Γερμανών, καθώς “δεν πολεμούσαμε ενάντια σε Γερμανούς, αλλά ενάντια σε φασίστες”.

Ανακοίνωση για το θάνατό του εξέδωσε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, ενώ η πρώην επικεφαλής του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου της Γερμανίας, Σαρλότε Κνόμπλοχ, σημείωσε πως “Ο Dusman ήταν στην πρώτη γραμμή όταν η εθνικοσοσιαλιστική μηχανή του θανάτου καταστράφηκε”.

(κεντρική φωτό Marina Meisel)