Δημ. Κουτσούμπας: Η «ατομική ευθύνη» έχει πήλινα πόδια όταν δεν στηρίζεται σε ένα ολοκληρωμένο κεντρικό κρατικό σχέδιο

Συνέντευξη του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στην εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής» και τον δημοσιογράφο Λάμπρο Σταυρόπουλο.

— Η πανδημία εξαπλώνεται και όπως είπε ο πρωθυπουργός είμαστε σε πόλεμο με έναν αόρατο αλλά όχι ανίκητο εχθρό. Οι ζωές των ανθρώπων αλλάζουν άρδην. Ποιες θα είναι πιστεύετε οι κοινωνικές επιπτώσεις από τη μεγάλη αυτή περιπέτεια;

— Πέρα από τις άμεσες επιπτώσεις στους εργαζόμενους, είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος μιας νέας καπιταλιστικής κρίσης. Η πανδημία λειτουργεί ουσιαστικά ως «θρυαλλίδα» στην παγκόσμια οικονομία, όπου προϋπήρχαν σοβαρά προβλήματα. Πάνω σε αυτό το έδαφος οξύνονται και οι ανταγωνισμοί για την «επόμενη ημέρα». Είναι προφανές, για παράδειγμα, ότι οι διαφορές στη διαχείριση της πανδημίας ανάμεσα στα κράτη (Βρετανία, Γερμανία κ.λπ.) καθορίζονται με οικονομικά κριτήρια και όχι με επιστημονικά – ιατρικά. Επίσης, είναι φανερή η κούρσα που γίνεται για το ποιος θα «πατεντάρει» το νέο εμβόλιο και τα διάφορα φάρμακα. Το μεγάλο ζήτημα είναι ότι αυτά τα πληρώνουν οι λαοί. Αποδεικνύεται ότι το σημερινό σύστημα, ακόμα και σε συνθήκες πανδημίας, έχει ως προτεραιότητά του το κέρδος. Ομως, τα κοινωνικά αγαθά, με πρώτο αυτό της υγείας, δε μπορούν να αφήνονται στο έλεος των αγορών και του κέρδους.

— Το κόμμα σας έχει ζητήσει από την πρώτη στιγμή τη θωράκιση του εθνικού συστήματος Υγείας, υπέρ της στήριξης του οποίου τάσσονται πλέον όλοι, ακόμα και οι ένθερμοι θιασώτες των νόμων της αγοράς. Πώς το σχολιάζετε;

— Το ότι κάποιοι σε αυτές τις έκτακτες συνθήκες στρέφονται στο δημόσιο σύστημα Υγείας δεν μας ξαφνιάζει. Βέβαια είναι οι ίδιοι που, όταν ομαλοποιηθεί σχετικά η κατάσταση, θα βγάζουν ύμνους για τις ιδιωτικοποιήσεις, για τις ΣΔΙΤ κ.ο.κ. Το θέμα είναι τι κάνεις πριν, και η πραγματικότητα λέει πως το δημόσιο σύστημα το αδυνάτισαν όλες οι κυβερνήσεις… Τόσο οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές της αγοράς, όπως η ΝΔ, όσο και αυτοί που εμφανίζονταν ως υποστηρικτές του δημόσιου συστήματος, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι κρατικοί πόροι για την Υγεία από το 2010 μειώνονται. Ποτέ δεν άνοιξαν όσες ΜΕΘ απαιτούνταν. Ποτέ δεν ξανάνοιξαν νοσοκομεία που έκλεισαν τα χρόνια της κρίσης. Πάντα τα νοσοκομεία λειτουργούσαν στο «όριο», με περισσότερα από 30.000 κενά σε προσωπικό.

Πήλινα τα πόδια της ατομικής ευθύνης όταν δεν στηρίζεται σε έναν ολοκληρωμένο κεντρικό σχεδιασμό

— Η κυβέρνηση προχώρησε ήδη στην πρώτη επίταξη ιδιωτικού θεραπευτηρίου, μέτρο που προτείνατε επιμόνως ως κόμμα, ενώ προχώρησε στην πρόσληψη 2.000 επαγγελματιών Υγείας και άλλων μέτρων στήριξης και ελάφρυνσης. Είναι σε σωστή κατεύθυνση;

— Τα μέτρα που ανακοινώνει η κυβέρνηση ακόμα και τώρα είναι ανεπαρκή, «σταγόνα στον ωκεανό». Η «ατομική ευθύνη» έχει πήλινα πόδια όταν δεν στηρίζεται σε ένα ολοκληρωμένο κεντρικό κρατικό σχέδιο. Η κρατική ευθύνη είναι αυτή που θα εμπεδώσει και την ατομική. Οι 2.000 υγειονομικοί ήταν ο αριθμός – κι αυτός περιορισμένος – που είχε εξαγγείλει η κυβέρνηση από τον Ιούλη, πριν την πανδημία. Σκεφτείτε ποιες είναι οι ανάγκες σήμερα, που εκτός των άλλων θα νοσήσει κι ένα κομμάτι των υγειονομικών. Χρειάζονται τώρα χιλιάδες έκτακτες προσλήψεις, άμεση επίταξη των ιδιωτικών κλινικών και ένταξη στον κρατικό σχεδιασμό των χιλιάδων ιδιωτών γιατρών. Δείτε μόνο την άσκοπη σπατάλη που υπάρχει στα τεστ των ιδιωτικών κέντρων και που, όπως καταγγέλλουν οι γιατροί, μπορεί και να αυξήσει τον κίνδυνο διασποράς. Σήμερα αποδεικνύεται με δραματικό τρόπο η αναγκαιότητα ενός αποκλειστικά δημόσιου συστήματος Υγείας, με κατάργηση της επιχειρηματικής δράσης.

Αντίδραση για να μη μονιμοποιηθούν αντεργατικά μέτρα

— Ο Κυρ. Μητσοτάκης απηύθυνε έκκληση προς τους επιχειρηματίες να μην προχωρήσουν σε απολύσεις. Θεωρείτε ότι κάποιοι βλέπουν την πανδημία ως «ευκαιρία» εις βάρος των δικαιωμάτων των εργαζομένων;

— Αυτό δείχνουν οι καταγγελίες από εκατοντάδες χώρους δουλειάς. Αν δεν υπάρξει αντίδραση, κινητοποίηση των εργαζομένων, των σωματείων, φοβόμαστε ότι πολλά από αυτά τα μέτρα θα μονιμοποιηθούν. Το αυτονόητο που πρέπει να γίνει είναι να θεωρηθούν άκυρες οι απολύσεις, που ξεπερνούν τις 40.000, αλλά και οι βλαπτικές μεταβολές σε βάρος εργαζομένων, που έγιναν το μήνα Μάρτη. Να εξασφαλιστεί η μισθοδοσία και το σύνολο των δικαιωμάτων. Να εξασφαλιστεί πρόσθετη άδεια, με πλήρεις αποδοχές, για ευπαθείς ομάδες και αρρώστους. Να μη διανοηθούν κράτος και εργοδοσία να πειράξουν τα Δώρα των εργαζομένων. Δεν θα ματώσουν κι άλλο οι εργαζόμενοι εν μέσω πανδημίας.

— Το κόμμα σας αντέδρασε στην απαγόρευση συναθροίσεων πάνω από 10 άτομα. Δεν το θεωρείτε αναγκαίο;

— Οπως ξέρετε, το ΚΚΕ πολύ νωρίς ανακοίνωσε την αναστολή όλων των κομματικών εκδηλώσεων. Επίσης, παίρνουμε μέτρα για τις συλλογικές διαδικασίες και την επαφή με μέλη και οπαδούς, αξιοποιώντας και τις νέες τεχνολογίες. Ομως αυτό που ανακοίνωσε η κυβέρνηση προκαλεί πολλά ερωτήματα, όταν μάλιστα συναθροίσεις υπάρχουν σε χώρους δουλειάς, σε μέσα μεταφοράς, στον κρατικό μηχανισμό κ.ο.κ. Ποιους δηλαδή αφορά το μέτρο; Μια διαμαρτυρία; Φοβόμαστε ότι και αυτό εντάσσεται στην κατηγορία των μέτρων που παίρνονται όχι με επιστημονικά κριτήρια, αλλά επ’ ευκαιρία της πανδημίας, και στρέφονται κατά του λαού.

— Πώς κρίνετε τη στάση της Εκκλησίας έναντι των εκκλήσεων των επιστημόνων για την τήρηση αυστηρών μέτρων πρόληψης;

— Η στάση της ηγεσίας της Εκκλησίας και ορισμένων ιεραρχών ήταν το λιγότερο επικίνδυνη. Ενα σεβαστό ατομικό δικαίωμα, όπως είναι αυτό της πίστης, δεν μπορεί να ασκείται σε βάρος της δημόσιας υγείας. Ούτε μπορεί η ζωή και η υγεία των ανθρώπων να επαφίεται σε μεταφυσικές και θρησκευτικές δοξασίες και τελετουργίες οποιουδήποτε δόγματος. Φυσικά, ευθύνη έχει και η κυβέρνηση για την καθυστέρηση στη λήψη μέτρων, αποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά ποσό αναχρονιστικός είναι ο εναγκαλισμός κράτους – Εκκλησίας. Δυστυχώς μόνο το ΚΚΕ προτείνει την πλήρη κατάργηση αυτού του εναγκαλισμού, που σήμερα την αντιλαμβάνονται πολλοί περισσότεροι.

— Σε αυτές τις δύσκολες ώρες δεν είναι μια ανάσα για την ελληνική οικονομία η πρόθεση που διαφάνηκε στο Eurogroup για μειωμένες απαιτήσεις όσον αφορά το πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5%;

— Δεν είναι πρωτόγνωρο, ούτε – πολύ περισσότερο – συνιστά κάποια φιλολαϊκή στροφή. Είναι η αναγκαία παρέμβαση που εξειδικεύεται σε κάθε κράτος, προκειμένου να στηριχτεί η καπιταλιστική οικονομία και οι μεγάλες επιχειρήσεις, εν αναμονή μιας νέας κρίσης, που θα πλήξει ιδιαίτερα «εξωστρεφείς» οικονομίες, όπως η ελληνική. Το πρόβλημα είναι ότι στο άμεσο μέλλον αυτά θα τα φορτωθούν πάλι οι εργαζόμενοι.

Τα παζάρια ΕΕ – Ερντογάν εκθέτουν ξανά όσους μιλάνε για «αλληλεγγύη της Ευρώπης»

— Πώς κρίνετε τα αποτελέσματα της τηλεδιάσκεψης Ερντογάν, Μέρκελ και Μακρόν για το Προσφυγικό;

— Κινείται στη γνωστή λογική που μας έφερε έως εδώ. Από τη μία, ενθάρρυνση της Τουρκίας να συνεχίσει τις επιθετικές της ενέργειες στη βόρεια Συρία, όπου εκτός από την παραβίαση διεθνών συνθηκών προκαλεί νέα κύματα προσφύγων, και από την άλλη, εγκλωβισμός των ξεριζωμένων σε νησιά και σύνορα. Αυτά τα γεωπολιτικά παζάρια της ΕΕ με τον Ερντογάν εκθέτουν ξανά όσους μιλάνε για την «αλληλεγγύη της Ευρώπης».

Ριζοσπάστης