Δημήτρης Γόντικας: «Η χούντα στηρίχθηκε αποφασιστικά από το μεγάλο κεφάλαιο και ιδιαίτερα από το εφοπλιστικό»

Με αφορμή τη συμπλήρωση 53 χρόνων από την επιβολή της δικτατορίας, η ιστοσελίδα «ALT.GR» φιλοξένησε μια συνέντευξη – συζήτηση με τον Δημήτρη Γόντικα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ένα από τα πολλά στελέχη του Κόμματος και της ΚΝΕ που πήραν μέρος στον αντιδικτατορικό αγώνα του λαού και βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις διώξεις της χούντας.

Για τις αιτίες που οδήγησαν στην εκδήλωση του πραξικοπήματος το 1967, ο Δ. Γόντικας αναφέρει: «Ως πρόσχημα προέβαλαν τον κίνδυνο της αναρχίας και του κομμουνισμού, που δήθεν απειλούσε το αστικό πολιτικό σύστημα. Στην ουσία το πραξικόπημα έγινε για να ξεπεράσουν προβλήματα και αντιθέσεις στη λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος, που δεν μπορούσαν πλέον να λυθούν στα πλαίσια του κοινοβουλευτισμού.

Το παλάτι, για παράδειγμα, με τις υπερεξουσίες που είχε και ιδιαίτερα στον έλεγχο των Ενόπλων Δυνάμεων, ήταν μεγάλο εμπόδιο στους απαραίτητους εκσυγχρονισμούς του συστήματος. Προκαλούσε προβλήματα και οξύτατες αντιθέσεις ανάμεσα στις αστικές πολιτικές δυνάμεις.

Προβλήματα και αντιθέσεις ανάμεσα στις αστικές πολιτικές δυνάμεις υπήρχαν επίσης και στον προσανατολισμό των διεθνών συμμαχιών της αστικής τάξης, στο χειρισμό του Κυπριακού κ.α. Επιπλέον, προετοιμαζόταν ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή με πρωταγωνιστές τις ΗΠΑ. Η χούντα στηρίχθηκε αποφασιστικά από το μεγάλο κεφάλαιο και ιδιαίτερα από το εφοπλιστικό».

Συμπεράσματα χρήσιμα για το σήμερα και το αύριο

Το συμπέρασμα που προκύπτει, όπως σημειώνει το στέλεχος του ΚΚΕ, είναι πως «όταν η αστική τάξη δεν μπορεί να αντιμετωπίσει οξυμένα προβλήματα στη λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος και το εργατικό – λαϊκό κίνημα δεν είναι σωστά προσανατολισμένο και σε ετοιμότητα, δεν διστάζει να προχωρήσει σε κατάργηση των αστικών ελευθεριών και σε πραξικοπήματα.

Η χούντα χρησιμοποίησε τις Ενοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας ως δυνάμεις κρούσης για να επιβληθεί. Αιφνιδίασε το εργατικό και λαϊκό κίνημα. Το ΚΚΕ ήταν στην παρανομία και πάλευε για την ύπαρξή του, καθώς στις γραμμές του υπήρχαν δυνάμεις που πάλευαν για τη διάλυσή του και το μετασχηματισμό του σε σοσιαλδημοκρατική δύναμη. Είναι οι πρόγονοι του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ.

Αν υπήρχε ετοιμότητα και λαϊκή αντίδραση και υπήρχε τέτοια δυνατότητα, θα είχαμε ισχυρή αντίσταση. Ακόμα και μέσα στις Ενοπλες Δυνάμεις θα είχαμε διεργασίες και αντίσταση. Το ΚΚΕ έχει βγάλει σοβαρά συμπεράσματα απ’ όλη αυτή την περίοδο, χρήσιμα για το σήμερα και για το αύριο. Ούτε οι Ενοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας μπορεί να είναι τσιφλίκι της αστικής τάξης, ούτε ο λαός αφοπλισμένος στα σχέδιά της».

Τόποι αντίστασης οι εξορίες και οι φυλακές

Περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατούσε την περίοδο της χούντας με τις διώξεις αγωνιστών, τα βασανιστήρια και τις εξορίες, ο Δ. Γόντικας αναφέρει: «Οι συνταγματάρχες αξιοποίησαν σχέδια που υπήρχαν στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και τους μηχανισμούς της αστυνομίας, που ήταν έτοιμοι με τους φακέλους, και προχώρησε σε μαζικές συλλήψεις, κυρίως κομμουνιστών και οπαδών του ΚΚΕ.

Εξορίστηκαν αρχικά στη Γυάρο πάνω από 6.000 αγωνιστές. Οσοι αστοί συνελήφθησαν κρατήθηκαν για λίγο σε ξενοδοχεία. Στην ημερήσια διάταξη μπήκαν οι πιέσεις για δηλώσεις υπέρ της χούντας και αποκήρυξης κάθε αντίστασης και του Κομμουνιστικού Κόμματος. Πολλοί βασανίστηκαν βάρβαρα κατά τη σύλληψή τους στα αστυνομικά τμήματα.

Φυσικά υπήρχε μαζική αντίσταση. Οι εξορίες και σε συνέχεια οι φυλακές έγιναν ισχυρά κάστρα αγώνα και η κύρια πηγή που τροφοδοτούσε την αντίσταση του λαού. Οι διώξεις και τα βασανιστήρια συστηματοποιήθηκαν, πήραν μεγάλες διαστάσεις και αγριότητα. Η Ασφάλεια στην οδό Μπουμπουλίνας, στη Μεσογείων, το ΕΑΤ – ΕΣΑ, ο Διόνυσος κι άλλα κέντρα σε όλη την Ελλάδα μετατράπηκαν σε τόπους φρικτών βασανιστηρίων.

Σκοπός τους ήταν να κάμψουν την αντίσταση, να τρομοκρατήσουν το λαό, να υποτάξουν συνειδήσεις. Η αστική τάξη είχε μεγάλη πείρα και εξειδικευμένους μηχανισμούς στη σωματική και ψυχολογική βία. Πολλοί άντεξαν και βγήκαν παλικάρια από αυτήν τη δοκιμασία».

Πρωτοπόρα δράση μέσα σε δύσκολες συνθήκες

Σε ό,τι αφορά την προσπάθεια του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, που ήταν στην παρανομία, να οργανώσουν την πάλη του λαού, ο Δ. Γόντικας αναφέρει στη συνέντευξη: «Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες το ΚΚΕ ανασυγκροτήθηκε, πέταξε από τις γραμμές του τα διαλυτικά στοιχεία, άρχισε να συγκροτεί παράνομες Οργανώσεις, ίδρυσε την ΚΝΕ. Με όλες του τις δυνάμεις στις φυλακές, στις εξορίες, τις παράνομες Οργανώσεις, τις δυνάμεις του στο εξωτερικό, με την ΚΝΕ, σάλπισε κάλεσμα ανυποχώρητου αγώνα για την ανατροπή της χούντας.

Στα πλαίσια αυτού του αγώνα, κύριος προσανατολισμός ήταν η οργάνωση και ο αγώνας του λαού και της νεολαίας από τα κάτω, ως ο καθοριστικός παράγοντας για την ανατροπή της χούντας. Στα εργοστάσια, στα πανεπιστήμια, στα χωριά, στις γειτονιές, παντού. Σε αντίθεση με τις ηγεσίες των αστικών κομμάτων, που περίμεναν την ανατροπή της χούντας από τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς συμμάχους τους.

Αυτός ο προσανατολισμός άρχισε να φέρνει αποτελέσματα, ώσπου τελικά άρχισε να παίρνει μαζικές διαστάσεις, με αφετηρία τα προβλήματα ζωής των εργαζομένων, τα προβλήματα της σπουδάζουσας νεολαίας.

Αρχισαν απεργίες και μαζικές κινητοποιήσεις ιδιαίτερα στα πανεπιστήμια, που κορυφώθηκαν με την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Αυτός ο αγώνας δεν ήταν αναίμακτος. Ηταν μια διαρκής μάχη με τους μηχανισμούς της χούντας, με συλλήψεις, φυλακίσεις, βασανιστήρια. Τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ πέρασαν αρκετές δοκιμασίες».

Ανεκπλήρωτα τα αιτήματα του λαού

Τέλος, για τα γεγονότα που συνέβαλαν στην ανατροπή της χούντας και τα χαρακτηριστικά της μεταδικτατορικής εποχής, στη συνέντευξη σημειώνεται: «Είναι πριν απ’ όλα η αντίθεση της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού, που φυσικά διαμορφώθηκε στην πορεία, όχι από την αρχή. Η αντίσταση των πρωτοπόρων τμημάτων του λαού, με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές, η εξέγερση του Πολυτεχνείου, το πραξικόπημα που οργάνωσε η χούντα στην Κύπρο, που οδήγησε στην τουρκική κατοχή.

Ολα αυτά μαζί οδήγησαν στην κατάρρευση της δικτατορίας και την παράδοση της διακυβέρνησης στους αστούς πολιτικούς. Ηταν ένας συμβιβασμός ανάμεσα στη χούντα, τους αστούς πολιτικούς και τον ξένο παράγοντα. Η μεταδικτατορική εποχή επομένως ξεκίνησε ως αποτέλεσμα αυτού του συμβιβασμού και έθεσε σε πρώτη γραμμή τη στερέωση του κλονισμένου αστικού πολιτικού συστήματος και τη θωράκισή του απέναντι στο εργατικό και λαϊκό κίνημα.

Τα κύρια αιτήματα του λαού και της νεολαίας δεν ικανοποιήθηκαν. Τα αιτήματα “Εξω το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ”, “Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία” παραμένουν ανεκπλήρωτα και πολύ επίκαιρα. Με τη διαφορά ότι τώρα, σε σύγκριση με την προδικτατορική περίοδο, το ΚΚΕ και η ΚΝΕ μπήκαν πιο ορμητικά στον αγώνα, με νέο κύρος και δύναμη. Σήμερα το ΚΚΕ διδαγμένο, πιο έμπειρο, καλύτερα εξοπλισμένο, σαλπίζει και πάλι ένα νέο ξεκίνημα για την οριστική νίκη του λαού».

Πηγή: Ριζοσπάστης