Ιστορίες της σύγχρονης εργατιάς: Ο απατηλός κόσμος του ΙΤ
Λέγαν η Σοβιετική Ένωση είχε γραφειοκρατία. Άμα μου το ξαναπεί κάνας ηλίθιος φιλελές αυτό θα τον κοπανήσω! Η σύγχρονη καπιταλιστική γραφειοκρατία των πολυεθνικών και των εξέκιουτιβς είναι ένα τεράστιο πλέγμα από μικροσυμφέροντα, ψευτοευθύνες και δημόσιες σχέσεις του κώλου που απλά διαιωνίζουν το μύθο του τομέα υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας.
Η εικόνα που μάλλον έχετε από δουλειές που η γιαγιά σας θα περιέγραφε σαν “του ιγγόνιμ’ δλεβ’ στα κουμπιούτερ” (κουμπιούτερ, επειδή πατάς κουμπιά), είναι του χαμογελαστού, πουκαμισάτου ομορφονιού με τα headphones στ’ αυτιά μπροστά στο πι-σι που χτίζει καριέρες και ατενίζει το αύριο με αισιοδοξία κλπ κλπ. Πάρτε λοιπόν λίγο απ την καθημερινότητα του εργαζόμενου στον κλάδο του Information Technology. Η αφήγηση αποτελεί συρραφή εμπειριών τόσο προσωπικών όσο και συναδέρφων που τα συζητάμε μεταξύ μας.
Αγχωμένο πρωινό, μπουκιά δεν κατεβαίνει απ’ το τοστάκι με κασέρι κολιός (τοποθέτηση προϊόντος, τα ελληνικά κασέρια είναι γαμάτα, αλήθεια!).
Στριμώχνεσαι σε κάποιο τραμ, μετρό, λεωφορείο να φτάσεις στη δουλειά. Άμα οι συγκοινωνίες είναι καλές όπως εδώ στην Πράγα, πάει κι έρχεται. Φαντάζομαι την κακόμοιρη εργατιά σε κάτι Τόκια, Λονδίνα και Νέες Υόρκες που τρων τα νιάτα τους στους δρόμους. Οι Motorhead στα ακουστικά βοηθάν κάπως να ξεχαστείς, να ανέβει το ηθικό αλλά όχι για πολύ, τα δε μπουλούκια των εργαζομένων που ξεχύνονται με την αυγούλα για το μεροκάματο, σκρολάρουν ακατάπαυστα στα φέισμπουκ και ίνσταγκραμ μπας και βγάλουν απ’ το μυαλό τους τον υπόκωφο βόμβο του χρόνιου άγχους που σιωπηρά τους τρώει τα σωθικά.
Τελευταία στάση και τα μπουλούκια ξεχύνονται στα μοντέρνα γυάλινα χτίρια να ξεκινήσουν τη μέρα. Μικρό μέρος του μπουλουκίου κι εγώ, νιώθω σαν εργαζόμενη αμοιβάδα που την παρασέρνει το γκολφ στριμ της επιβίωσης.
Περνάς το badge με τη “χαμογελαστή” – ο ανύπαρχτος θεός να την κάνει – μάπα σου απ’ τον αισθητήρα κι ανοίγει διάπλατα η πόρτα του μονοπωλίου που σε δέχτηκε κι εσένα, καλολαδωμένο γραναζάκι στην καλολαδωμένη μηχανή παραγωγής υπεραξίας.
Άνοιγμα του υπολογιστή. Πρώτο κλικ στο άουτλουκ -όχι τοποθέτηση προϊόντος εδώ, σιγά μην κάνουμε αβάντα στις πολυεθνικές που έχουν χρηματιστηριακή αξία μεγαλύτερη απ το ΑΕΠ ολάκερων χωρών.
Ανοίγουν τα μέιλ και νιώθεις ένα σφίξιμο στο στομάχι επειδή δεν ξέρεις τι σε περιμένει. Ή μάλλον υποπτεύεσαι ότι σε περιμένουν μπελάδες όσο ο αριθμός στο ίνμποξ ανεβαίνει: 25,30,35 αδιάβαστα μηνύματα. Κάποιες φορές τ’ αφήνεις για λίγο, σα να κρύβεις τη σκόνη κάτω απ’ το χαλί, άλλες μέρες τ’ ανοίγεις θαρρετά, λες δε γαμιέται, ας πάει και το παλιάμπελο.
Το μέιλ ακόμα παραμένει η βασικότερη μέθοδος επικοινωνίας εσωτερικά κι εξωτερικά στον ΙΤ κόσμο, γεμίζοντας τους σέρβερ με άπειρη κυρίως άχρηστη πληροφορία.
Οι περισσότεροι στη βιομηχανία ΙΤ δουλευόμαστε μεταξύ μας. Λαμβάνουμε κάποιο μέιλ που μας ζητάει λαγούς με πετραχήλια, κάποιες φορές δεν έχεις ιδέα τι πρέπει να κάνεις, σου λέει ο πελάτης τι έχω να χάσω, ας το ζητήσω κι ας κόψει ο άλλος το λαιμό του. Ή πρόκειται για πραγματικό πρόβλημα με business impact, σου φωνάζει στο τηλέφωνο ο άλλος “κάθε ώρα που περνάει χάνουμε 20.000$!”. Ο ίδιος άλλωστε είναι υπό πίεση για ποιος ξέρει τι άλλα πράματα.
Θολά τα πράματα με τις διαδικασίες, ή από πού να ζητήσεις βοήθεια. Τον έχεις πρήξει τον μάνατζέρ σου με παλιότερα αιτήματα και κωλώνεις λιγάκι να τον ξαναπρήξεις. Το κάνεις τελικά. Παίρνεις μια μανατζερίστικη ασαφή, τύπου μαντείο Δελφών, απάντηση, ενδεικτική της δυσαρέσκειας του ίδιου, όχι μαζί σου αλλά της απαλεψιάς που βιώνει κι ο ίδιος. Τελικά απαντάς μια γενικολογία κι εσύ για να κερδίσεις χρόνο: ριπλάι ολ, και η γενικολογία σου πάει σε όλους τους ενδιαφερόμενους και μη. Όπως είπε κι ένας σύντροφος που δουλεύει κάπου στο Λονδίνο “σαν το acknowledgement δεν έχει!”. Απαντάς κάτι σε στιλ “thank you for your mail, I am currently working on this issue, I ‘ll get back to you ASAP, if you have any further questions do not hesitate (βασικά χέζιτεϊτ, μη με πρήζεις τα συκώτια) to contact me etc, etc,.” και ησυχάζει ο άλλος.
Τα ίνμποξ κάτι μανατζαραίων είναι κυριολεχτικά κάδοι σπαμ απορριμμάτων. 500-1000 μέιλ για το τίποτα. Μόνο για να ξεχωρίσεις τα σημαντικά και να σβήσεις τα άχρηστα θες άλλο ένα οχτάωρο.
Λέγαν η σοβιετική ένωση είχε γραφειοκρατία. Άμα μου το ξαναπεί κάνας ηλίθιος φιλελές αυτό θα τον κοπανήσω! Η σύγχρονη καπιταλιστική γραφειοκρατία των πολυεθνικών και των εξέκιουτιβς είναι ένα τεράστιο πλέγμα από μικροσυμφέροντα, ψευτοευθύνες και δημόσιες σχέσεις του κώλου που απλά διαιωνίζουν το μύθο του τομέα υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας. Όχι πως δεν υπάρχουν φυσικά οι καλοί, τίμιοι, ξύπνιοι εργαζόμενοι που πραγματικά παράγουν έργο.
Εσύ ο απλός εργατάκος του ΙΤ που είσαι οτιδήποτε μεταξύ specialist, engineer, support representative, tier 1 και 2 μπλέκεσαι σε χίλια δυο processes, κάνεις τίκετς όπως τα λεν, συμπληρώνεις φόρμες, στέλνεις μέιλ, κανείς update εργαλεία, λίστες, εξελάκια κλπ, που ο πραγματικός χρόνος εργασίας στο αντικείμενο που υποτίθεται ειδικεύεσαι είναι λιγότερος από το μισό οχτάωρο. Αν μάλιστα μιλάς με δύο και τρεις μανατζαραίους και τιμ λίντερς άστα να παν στο διάλο. Άπειρες ώρες σε κλήσεις και conference bridges, webex, Skype-μάιπ και δε συμμαζεύεται.
Ο σύγχρονος εφιάλτης του ΙΤ εργάτη: το τίκετ. Κάθε δουλειά, κάθε επιθυμία του πελάτου, η ελάχιστη μονάδα εργασίας είναι ένα τίκετ. Στο ERP σύστημα που έχει η εταιρεία σου, έχεις κάποιο queue, κάποια λίστα δηλαδή με τίκετ που είτε στα φορτώνει ο τιμ λίντερ είτε τα φορτώνεσαι αυτόματα και πρέπει να “τα δουλέψεις” και να τα κλείσεις. Αλλιώς κόκκινα λαμπάκια αναβοσβήνουν και σε στοιχειώνουν και δεν σ’ αφήνουν να κοιμηθείς το βράδυ, σου τριβελίζουν το μυαλό όλη μέρα κι όλη νύχτα. Κι όταν περνάει το ντεντλάιν, όλο και κάποιος customer relations manager θα σε πρήξει, “τι κάνουμε μ’ αυτό, που βρισκόμαστε, γιατί δεν έγινε κλπ”. Ο επίσημος όρος για τα αδούλευτα τίκετ που συσσωρεύονται και δεν τα παίρνει κανένας γιατί ήδη έχεις ένα κάρο στο queue σου, είναι το περιβόητο backlog. Το backlog είναι ο αντίστοιχος εφιάλτης των μανατζαραίων. Η εφευρετική εργατιά βέβαια πάντα έχει τρόπους να αντιμετωπίζει το στρες και την πίεση. Κερδίζεις χρόνο, παρακαλάς κάποιον απ’το νεξτ λέβελ να σε βοηθήσει, απαντάς γενικότητες του τύπου “είμαστε σε διαδικασία επίλυσης” κλπ με πολλές λέξεις, να φαίνεται ότι κάνεις δουλειά κλπ. Ο πελάτης φυσικά δεν τρώει κουτόχορτο, κι εκείνος κάποιος υπάλληλος είναι που τον τρέχουν οι δικοί του και τον πιέζουν. Αλλά έτσι είναι συνάδερφοι, όλοι βράζουμε στο ίδιο ψηφιακό καζάνι.
Κι έπειτα είναι ο μπάστακας των KPI’s (= Key Performance Indicators), οι δείχτες παραγωγικότητας να πούμε. Τόσα τίκετ έκανες, τόσα έλυσες, τόσα δεν έλυσες, η αποτελεσματικότητά σου έπεσε κατά 13% σε σχέση με τον περασμένο μήνα, πρόσεχε. Μίτινγκ με τον μανατζαραίο να του εξηγήσεις γιατί πέσαν τα νούμερά σου, ή γιατί δεν ανεβαίνουν κλπ. Πόσο άχαρος ρόλος αλήθεια!
Το σύστημα, η πλατφόρμα, η βάση δεδομένων, ο σέρβερ, το δίκτυο που δουλεύεις είναι ο λαβύρινθος του Μινώταυρου, ειδικά όταν η εμπειρία σου είναι μικρή. “Έπεσε” ο σέρβερ, ο call manager, το router, η database δεν ανταποκρίνεται, δεν κάνει ping στο access point, το σκριπτάκι δεν τρέχει… Σπας το κεφάλι σου, τίποτα δεν δουλεύει απ’ όσα δοκίμασες, ειλικρινά προσπάθησες! Ο λέβελ 3 δεν είναι και πολύ πρόθυμος να βοηθήσει γιατί σου λέει “μα είναι απλό!” Ε, πες με κι ας φανώ βλάκας, μη με πιλατεύεις! Μη μ’ αφήνεις να με φάνε ζωντανό τα όρνεα, οι ανθρωποφάγοι και υπαλληλοφάγοι πελάτες.
Και οι οχτώ ώρες συνεχίζονται έτσι και προσπαθείς να επιβιώσεις μέχρι την επόμενη μέρα. Μέρα τη μέρα, οχτάωρο το οχτάωρο πολεμάς με “απρόσωπα” θερία που κάθε άλλο παρά θερία είναι: εργαζόμενοι σαν κι εσένα, με διαφορετικά επίπεδα εμπειρίας, ευθυνών και στρες που όταν πιέζονται κι εκείνοι, συμπεριφέρονται απότομα καμιά φορά.
Ίσως τα δραματοποιώ κι εγώ λίγο αλλά μιλώ εξ ονόματος χιλιάδων συναδέρφων που τα περνάν αυτά, όχι μόνο στην όχι και τόσο καζαντζιδική πια ξενιτιά αλλά και στους συναδέλφους που υπάγονται στο ΣΕΤΗΠ στην Ελλάδα.
Υπάρχουν φυσικά και οι συνάδερφοι που δεν ιδρώνει τ’αυτί τους, και μπράβο τους, τους ζηλεύω μερικές φορές. Κάπου βαθιά στο προλεταριακό τους υποσυνείδητο καταλαβαίνουν ότι η παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία θα συνεχίσει να κινείται για κάμποσο ακόμα άμα δεν λύσουν το τίκετ, οπότε δεν θα σκάσουν κιόλα. Υπάρχουν κι άλλοι, που actually give a shit, θέλουν να ‘ναι εντάξει, να είναι καλοί στη δουλειά τους αλλά συντρίβονται μέσα στον φόρτο, στο backlog και τις διαδικασίες. Και υποφέρουν.
Δεν έχω παράπονο, βγάζουμε κάνα φράγκο που δεν μπορούσαμε στην “πατρίδα”. Τουλάχιστον έχουμε “δουλίτσα”, έτσι δεν είναι; Και φυσικά υπάρχουν δυσκολότερες, βαριές και πιο αγχώδεις δουλειές, μη λέμε μαλακίες. Όμως ούτε για μια στιγμή μη νομίσετε ότι δεν τραβάν λούκι κι οι εργαζόμενοι στο ΙΤ. Επειδή δουλεύουν σε γραφεία με καλοριφέρ και τραπέζια πινγκ πονγκ και τα ρέστα; Κάθε δουλειά που την κάνεις για να ‘χεις να φας, να πιεις και να ντυθείς έχει δυσκολίες κι όλες είναι σεβαστές. Γερά συνάδερφοι!