Πώς κερδίζονται οι συλλογικές συμβάσεις – Το παράδειγμα της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας
Στην υπογραφή της Σύμβασης δε βλέπουμε το τέλος του αγώνα μας, αλλά ένα νέο εφαλτήριο για τη διεκδίκηση κλαδικής Σύμβασης. Αν δεν παλέψουμε σήμερα για αυτό, αύριο θα βρούμε μεγαλύτερα εμπόδια στην υπογραφή νέας επιχειρησιακής Σύμβασης, με τους όρους που διεκδικούμε.
Με το μέτωπο των Συλλογικών Συμβάσεων να είναι στο επίκεντρο της πάλης και των διεκδικήσεων για τις ταξικές δυνάμεις σε Σωματεία και Ομοσπονδίες, είναι χρήσιμο και κρίσιμο να μεταφέρεται η θετική πείρα κι οι περιπτώσεις, όπου τμήματα της εργατικής τάξης πετυχαίνει μερικές νίκες και δείχνει πως ο μόνος δρόμος που φέρνει αποτέλεσμα είναι η διεκδίκηση και ο συλλογικός, ταξικός αγώνας.
Με αυτό το σκεπτικό, θεωρούμε πολύ ενδιαφέρουσα μια συνέντευξη που δημοσιεύεται στο σημερινό φύλλο του Ριζοσπάστη του Βασίλη Παπαγεωργίου, αντιπροέδρου του Σωματείου Εργαζομένων στην “Αθηναϊκή Ζυθοποιία” (μέλος του πολυεθνικού ομίλου “Heineken”) και μέλος του ΔΣ της Ομοσπονδίας Εργατοϋπαλλήλων Γάλακτος, Τροφίμων και Ποτών, που αναφέρεται στην πρόσφατη υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και τη νίκη που σημείωσε ο αγώνας των εργατών. Τονίζει όμως πως αυτό δεν είναι το τέλος του δρόμου και πως καμία επιχειρησιακή σύμβαση δεν κατοχυρώνεται αν δεν επιβάλουν την υπογραφή κλαδικής σύμβασης.
Σωματείο Εργαζομένων στην «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» (μέλος του πολυεθνικού ομίλου «Heineken») η επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που υπέγραψε τις προηγούμενες μέρες. Για το περιεχόμενο της Σύμβασης, τον αγώνα που προηγήθηκε, αλλά και την ανάγκη να υπογραφεί κλαδική ΣΣΕ, μίλησε στον «Ριζοσπάστη» ο Βασίλης Παπαγεωργίου, αντιπρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στην «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» και μέλος του ΔΣ της Ομοσπονδίας Εργατοϋπαλλήλων Γάλακτος, Τροφίμων και Ποτών.
— Ποια είναι τα βασικά σημεία της επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης που υπογράφηκε;
— Το Σωματείο μας, με μαχητική διεκδίκηση και μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις με την εργοδοσία, αμέσως μετά τη λήξη της διετούς σύμβασης που είχαμε υπογράψει για την περίοδο 2016 – 2017, κατέληξε στις αρχές του Αυγούστου στην υπογραφή νέας επιχειρησιακής Σύμβασης. Σε αυτήν περιλαμβάνονται ορισμένα θετικά μέτρα που αποσπάσαμε με προηγούμενες Συμβάσεις, ενώ προστίθενται και κάποια νέα.
Πρώτα απ’ όλα, όμως, η προσπάθεια που κάναμε αποτελεί μια απόδειξη της ανάγκης να υπογραφεί Συλλογική Σύμβαση στον κλάδο, στην κατεύθυνση της αύξησης των μισθών και των δικαιωμάτων, με το πλαίσιο διεκδικήσεων της Ομοσπονδίας. Αποτελεί απόδειξη αυτού που γνωρίζουμε καλά και συζητάμε συστηματικά με τους συναδέλφους μας: Οι κλαδικές Συμβάσεις είναι απαραίτητος όρος για να μπορούν οι εργαζόμενοι να έχουν επιχειρησιακές ΣΣΕ, που να διευρύνουν τα δικαιώματά τους στο επίπεδο της επιχείρησης.
Είναι σημαντικό ότι υπογράψαμε μια Σύμβαση με την οποία περιφρουρήσαμε κατακτήσεις των προηγούμενων ετών. Ωστόσο, πρέπει να σημειώσουμε ότι η εργοδοσία, πλήρως εναρμονισμένη με τη γραμμή του ΣΕΒ, στάθηκε αδιάλλακτη στο αίτημα για αυξήσεις στους μισθούς. Και είναι βέβαιο ότι η στάση της αυτή έχει να κάνει και με τη διαπραγμάτευση για την κλαδική, όπου όλοι οι εργοδότες του κλάδου στέκονται «μασίφ» ενάντια στο αίτημα για αυξήσεις στους μισθούς. Σε καμιά περίπτωση δεν θα ήθελε μια πολυεθνική αυτού του μεγέθους να δώσει το μήνυμα ότι «διαφοροποιείται» από το εργοδοτικό μέτωπο στον κλάδο. Είναι κι αυτό μια απόδειξη ότι χρειάζεται να δυναμώσει ο αγώνας για την κλαδική ΣΣΕ, με την ενεργή συμμετοχή ακόμα περισσότερων εργαζομένων και σωματείων.
Σε κάθε περίπτωση, οι μισθοί διατηρούνται στα επίπεδα που διαμόρφωσαν οι προηγούμενες επιχειρησιακές, στις οποίες είχαμε αποσπάσει αυξήσεις, με τελευταία τη Σύμβαση του 2016, όπου είχαμε κερδίσει αύξηση 2,6%.
Στα θετικά της νέας Σύμβασης είναι επίσης ότι το επίδομα «ανελλιπούς παρουσίας», που προβλεπόταν, ενσωματώνεται στο μισθό των εργαζομένων, το ποσό των 46 ευρώ μηνιαίως που χορηγούνταν ως φύλακτρα τέκνων στις εργαζόμενες επεκτείνεται και στους άνδρες συναδέλφους, ενώ από εδώ και στο εξής θα χορηγείται στους εργαζόμενους ένας επιπλέον μισθός με την τέλεση γάμου.
— Μέσα από ποια βήματα φτάσατε στην υπογραφή της Σύμβασης;
— Πριν ακόμη λήξει η Σύμβαση του 2016 – 2017, στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς, το σωματείο βρισκόταν σε ετοιμότητα και είχε παρέμβει, κάνοντας σαφές στην εργοδοσία την πρόθεσή του να ξεκινήσουν το ταχύτερο οι διαπραγματεύσεις για την υπογραφή νέας επιχειρησιακής ΣΣΕ.
Συνδυάσαμε τη διεκδίκηση Σύμβασης με τη συμμετοχή στο πλούσιο αγωνιστικό πρόγραμμα εκείνης της περιόδου, όπως η απεργία στις 14 Δεκέμβρη, στην επιτυχία της οποίας πρωτοστάτησαν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι της επιχείρησης, περιφρουρώντας τις πύλες των εγκαταστάσεων της εταιρείας στον Κηφισό. Αντίστοιχα, μπροστά στην απεργία στις 12 Γενάρη, το σωματείο μας, ανταποκρινόμενο στο κάλεσμα της Ομοσπονδίας, συμμετείχε στο αγωνιστικό πρόγραμμα του ΠΑΜΕ μέχρι και τη μέρα ψήφισης του αντιλαϊκού νομοσχεδίου, με αιχμή το χτύπημα στο δικαίωμα της απεργίας.
Διαμορφώσαμε γρήγορα το πλαίσιο αιτημάτων, μετά από εξορμήσεις στα τμήματα, από την αποθήκη μέχρι και τα γραφεία, και συζήτηση με τους εργαζόμενους. Το Μάρτη πήγαμε σε Γενική Συνέλευση, η οποία ήταν μαζικότατη, προκειμένου το πλαίσιο αυτό να εγκριθεί από το σώμα και μετέπειτα να κατατεθεί στην εταιρεία για να ξεκινήσουν οι συζητήσεις.
Ο αγώνας για την επιχειρησιακή Σύμβαση ήταν από την αρχή αλληλένδετος και με τον αγώνα της Ομοσπονδίας για υπογραφή κλαδικής Σύμβασης. Η απεργία που προκήρυξε η Ομοσπονδία στις 29 Μάρτη ανέδειξε τη σύνδεση αυτή ακόμη περισσότερο και αποτέλεσε βασικό σταθμό στην πορεία των διαπραγματεύσεων για την επιχειρησιακή ΣΣΕ. Το Σωματείο μας πήρε άμεσα απόφαση συμμετοχής στην κλαδική απεργία, κόντρα στις μεθοδεύσεις της εργοδοσίας και της μειοψηφίας του σωματείου, που λειτούργησαν απεργοσπαστικά, σε ανοιχτή συνεννόηση και με άλλα εργοδοτικά σωματεία του κλάδου.
Φτάνοντας στα τέλη Ιούλη, σε μια κρίσιμη φάση της διαπραγμάτευσης, το Σωματείο συγκάλεσε εκ νέου Γενική Συνέλευση για να ενημερώσει τους εργαζόμενους και να παρθούν αποφάσεις. Στη συνέλευση αυτή, στην οποία η συμμετοχή ήταν ιδιαίτερα μαζική, συζητήσαμε εκτενώς και αποφασίσαμε ομόφωνα να προχωρήσουμε στην υπογραφή της Σύμβασης. Στην υπογραφή αυτής της Σύμβασης εμείς δεν βλέπουμε το τέλος του αγώνα μας, αλλά ένα νέο εφαλτήριο για να δυναμώσουμε τη διεκδίκηση κλαδικής Σύμβασης.
Σημαντικό να υπογραφεί κλαδική Σύμβαση
— Πόσο δυσκολεύει την υπογραφή επιχειρησιακής Σύμβασης το γεγονός ότι δεν υπάρχουν κλαδικές Συμβάσεις σε ισχύ;
— Οπως είπαμε, μέσα από την προσπάθεια για την υπογραφή επιχειρησιακής Σύμβασης, αποτυπώθηκε ακόμα πιο ξεκάθαρα η ανάγκη να δυναμώσει ο αγώνας για κλαδικές ΣΣΕ, να γίνει υπόθεση όλων των εργαζομένων στην «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» και σε όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου. Δεν έχουμε αυταπάτες. Κανένα σωματείο μόνο του δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την ολομέτωπη επίθεση εργοδοτών και κυβερνήσεων.
Η απάντηση του ΣΕΒ στην πρόταση της Ομοσπονδίας για ΣΣΕ στις 19 Ιούνη, ήταν η υπογραφή κλαδικής με μισθούς 586 και 511 ευρώ, όσο είναι ο κατάπτυστος κατώτερος μισθός που διαμόρφωσαν οι προηγούμενες και η σημερινή κυβέρνηση. Δηλαδή μιλάμε ξεκάθαρα για επιδίωξη γενίκευσης της άθλιας κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στις επιχειρήσεις, με την αξιοποίηση όλου του αντεργατικού νομοθετικού οπλοστασίου.
Αυτό οραματίζονται για τον κλάδο μας. Αυτή είναι η ανάπτυξή τους. Στο πλαίσιο αυτό, οι εργαζόμενοι στην «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» ακούνε τα μεγαλοστελέχη της εταιρείας να λένε με πόνο ότι πληρώνουν «δυο φορές και περισσότερο τον μέσο όρο του κλάδου» με την επιχειρησιακή που υπογράφουμε.
Το ξέρουμε καλά, και μέσα από τη μάχη για την επιχειρησιακή έγινε ακόμα πιο καθαρό: Αν δεν παλέψουμε σήμερα για να επιβάλουμε την υπογραφή κλαδικής Σύμβασης, αύριο θα βρούμε μπροστά μας ακόμα μεγαλύτερα εμπόδια και δυσκολίες στην υπογραφή νέας επιχειρησιακής Σύμβασης, με τους όρους που διεκδικούμε. Οταν συνολικά έχει νομοθετηθεί και έχει επιβληθεί εργασιακή κόλαση για χιλιάδες συναδέλφους μας, στον κλάδο και όχι μόνο, κανείς δεν πιστεύει ότι η κόλαση αυτή θα μείνει έξω από την πύλη της «Αθηναϊκής Ζυθοποιίας».
Πρέπει να οικοδομήσουμε μέτωπο, με τους συναδέλφους του κλάδου μας και συνολικά, να συγκρουστούμε με εργοδότες, κυβερνήσεις και συνδικαλιστές που μας θέλουν να δουλεύουμε για ψίχουλα, με όλο και λιγότερα δικαιώματα, για τα κέρδη των επιχειρήσεων.
Η επίθεση κλιμακώνεται από όλες τις πλευρές
— Με ποια άλλα σχέδια εκφράζει η εργοδοσία την επιθετικότητά της;
— Οι εργαζόμενοι στον όμιλο της «Heineken» βρίσκονται επίσης αντιμέτωποι με αρνητικές εξελίξεις, με βάση τα σχέδια της εταιρείας για την υλοποίηση δύο προγραμμάτων. Το ένα αφορά τον τρόπο αποθήκευσης και διαχείρισης των προσωπικών δεδομένων των εργαζομένων, με τη μεταφορά όλων των προσωπικών τους δεδομένων σε ένα παγκόσμιο σύστημα, το οποίο θα επεξεργάζεται διάφορα στοιχεία που τους αφορούν, από δεξιότητες, αξιολογήσεις μέχρι την ηλικία και την οικογενειακή τους κατάσταση, και θα τους περνάει «από κόσκινο» προκειμένου να κρίνονται αν είναι ή όχι «κατάλληλοι» για τη δουλειά.
Το άλλο αφορά την εφαρμογή ενός άλλου προγράμματος, ενός τύπου εξελιγμένου GPS, στα εταιρικά αυτοκίνητα, με πρόσχημα την ασφάλεια αλλά πραγματικό σκοπό, όπως θεωρούμε, την παρακολούθηση των εργαζομένων που τα χρησιμοποιούν καθ’ όλη τη διάρκεια της εργασίας τους με σκοπό την περαιτέρω εντατικοποίηση της δουλειάς.
Το 2016 το σωματείο μας είχε μπλοκάρει αντίστοιχα σχέδια της εταιρείας που προέβλεπε τη λειτουργία GPS στις συσκευές που χρησιμοποιούν οι πωλητές κατά τη διάρκεια της εργασίας τους. Είχαμε καταγγείλει την εταιρεία στην Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, κάνοντας σαφές με σειρά παρεμβάσεων πως δεν θα ανεχθούμε καμία συσκευή παρακολούθησης που παραβιάζει τα προσωπικά δεδομένα και τις ατομικές ελευθερίες των εργαζομένων. Με ανάλογες πρωτοβουλίες και αυτήν τη φορά δεν θα επιτρέψουμε καμία λειτουργία συσκευής με τους παραπάνω περιγραφόμενους σκοπούς.