Σοβαρές καταγγελίες για E-food: Με κράνος – «τσόφλι», ηλεκτρονικό δερβέναγα και δίκυκλα «φορτηγάκια» το μεροκάματο του τρόμου

Βαρύ φόρο αίματος πληρώνουν οι διανομείς στον βωμό της κερδοφορίας των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο και γιγαντώνονται με ταχύτατους ρυθμούς, αλλά και της αντεργατικής πολιτικής που έχει μετατρέψει τις εργασιακές σχέσεις όσων δουλεύουν στις ψηφιακές πλατφόρμες σε …ναρκοπέδιο.Την περασμένη Τετάρτη το Σωματείο Εργαζομένων «e-food» Αττικής προχώρησε σε παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Εργασίας για τα «ατυχήματα» που έχουν οδηγήσει διανομείς σε βαρύ τραυματισμό ή ακόμα και στον θάνατο. Οι εργαζόμενοι κατήγγειλαν την έλλειψη μέτρων προστασίας και τους κινδύνους που πολλαπλασιάζονται από την εντατικοποίηση και την επέκταση του εργασιακού «μοντέλου» του «συνεργάτη».

Ο απολογισμός των τελευταίων μηνών για τους διανομείς στη συγκεκριμένη εταιρεία περιλαμβάνει δύο νεκρούς εργαζόμενους, που έχασαν τη ζωή τους σε ισάριθμα δυστυχήματα, ο ένας στις αρχές του έτους και ο άλλος στις 27 Ιούλη, καθώς και δύο βαρύτατα τραυματισμένους διανομείς. Με αφορμή το πρόσφατο μπαράζ, το Σωματείο αναδεικνύει μια σειρά παράγοντες που θέτουν καθημερινά την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων σε κίνδυνο.

Στην πρώτη γραμμή των διεκδικήσεων των εργαζομένων βρίσκεται το αίτημα για παροχή από την εταιρεία κατάλληλων Μέσων Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ). Κράνος, προστατευτικό πανωφόρι, αδιάβροχο, ανακλαστικό γιλέκο, κατάλληλα υποδήματα, είναι μερικά από τα βασικά Μέσα Προστασίας που απαιτούνται για τους εργαζόμενους που βγάζουν το μεροκάματό τους στις ρόδες του δικύκλου.

Ωστόσο, ακόμα και το κράνος που χορηγεί η εταιρεία είναι ακατάλληλο για να τους προστατεύσει. Οπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι και το Σωματείο τους, και στις δύο περιπτώσεις οι συνάδελφοί τους έχασαν τη ζωή τους από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, παρά το γεγονός ότι φορούσαν το κράνος.

Οπως εξηγούν, το κράνος που τους διατίθεται αφήνει ακάλυπτο το πρόσωπο, δεν πληροί τις προδιαγραφές ασφαλείας και δεν μπορεί να τους προστατεύσει σε περίπτωση ατυχήματος. Είναι απλά ένα «τσόφλι» με το οποίο η εταιρεία είναι τυπικά καλυμμένη όσον αφορά την υποχρέωσή της να παρέχει κράνος στους διανομείς που απασχολεί.

Στο ζήτημα αυτό, μεγάλες ευθύνες εκτός από την εταιρεία έχει και η κυβέρνηση: Οι εργαζόμενοι έχουν επανειλημμένα ζητήσει από τα υπουργεία Εργασίας και Υποδομών να καθοριστούν με ΚΥΑ τα ΜΑΠ που θα πρέπει να χορηγούν οι εργοδότες και οι συγκεκριμένες προδιαγραφές που θα πρέπει αυτά να πληρούν.

Ωστόσο η επίμαχη ΚΥΑ δεν έχει ακόμα εκδοθεί, ενώ τα σχετικά ερωτήματα του Σωματείου γύρω από το ζήτημα αυτό δεν έχουν πάρει απάντηση.

Τα ζητήματα ασφαλείας δεν σταματούν εδώ, αλλά αφορούν τα ίδια τα οχήματα. Το κουτί διανομής, που το βάρος του φτάνει τα δέκα κιλά, επηρεάζει αρνητικά την ευστάθεια των δικύκλων, δημιουργώντας προβλήματα στην ασφάλεια των οδηγών τους. Με δεδομένο ότι χιλιάδες μηχανάκια μετατρέπονται σε «δίτροχα φορτηγάκια», μεταφέροντας ανεξέλεγκτα βάρη και όγκους, το Σωματείο έχει ζητήσει με υπόμνημα από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να πάρει τα απαραίτητα μέτρα.

Πρώτα απ’ όλα, έχει ζητήσει την «πιστοποίηση του οχήματος, του αποθηκευτικού χώρου διανομής και του μηχανισμού πρόσδεσής του στο όχημα μέσω τεχνικού ελέγχου από αρμόδιο, αναγνωρισμένο από το κράτος φορέα». Ωστόσο, και στο ζήτημα αυτό δεν έχει πάρει καμία απάντηση.

Οι όροι δουλειάς με τους οποίους έρχονται αντιμέτωποι οι διανομείς στις ψηφιακές πλατφόρμες αποτελούν έναν ακόμα παράγοντα που πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο εργατικών «ατυχημάτων». Η εντατικοποίηση, οι φανερές και κρυφές «αξιολογήσεις», οι μεγάλες αποστάσεις που πρέπει να καλύπτουν και οι προβλεπόμενοι χρόνοι παράδοσης διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερα στρεσογόνο περιβάλλον.

Κατά τη διάρκεια της βάρδιας, η εφαρμογή στην οποία πρέπει κάθε διανομέας να είναι συνδεδεμένος δέχεται ασταμάτητα ειδοποιήσεις και μηνύματα, με αποτέλεσμα να αποσπά την προσοχή από την οδήγηση. Μάλιστα, ένα μεγάλο μέρος αυτών των ειδοποιήσεων είναι ουσιαστικά αχρείαστες και ο βασικός στόχος που υπηρετούν είναι να διατηρούν τους εργαζόμενους σε «εγρήγορση».

Αντίστοιχα, η εφαρμογή επιβάλλει διαρκές «τρέξιμο» σε κάθε εργαζόμενο. Ετσι, την ώρα που ο διανομέας παραδίδει την παραγγελία στον πελάτη, πληρώνεται το αντίτιμο για αυτήν και ψάχνει τα ρέστα, στο κινητό του έχει ήδη φτάσει η ειδοποίηση για την επόμενη παραγγελία που καλείται να παραλάβει και ο χρόνος για την παράδοσή της έχει ήδη ξεκινήσει να μετράει.

Την κατάσταση επιδεινώνουν οι μεγάλες αποστάσεις που πρέπει να καλύπτουν οι διανομείς. Οι ζώνες παραλαβής και παράδοσης μέσα στις οποίες κινούνται συνεχώς διευρύνονται, αναγκάζοντάς τους να πηγαίνουν από το Μαρούσι στη Μεταμόρφωση και από την Αγία Παρασκευή μέχρι τα Κάτω Πατήσια για μια παραγγελία.

Στο …νοσοκομείο – ή, ακόμα χειρότερα, στο νεκροταφείο – στέλνει τους εργαζόμενους το μοντέλο της «freelance» εργασίας, που επεκτείνεται στους διανομείς. Με «σύμμαχο» τον αντεργατικό νόμο Χατζηδάκη, που προβλέπει τη δυνατότητα οι ψηφιακές πλατφόρμες να απασχολούν προσωπικό με συμβάσεις «παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών», απαλλάσσοντας την εργοδοσία από μια σειρά εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, η εταιρεία προσλαμβάνει διανομείς μόνο ως «freelancer» και όχι ως μισθωτούς.

Στο φόντο αυτό, αυξάνεται καθημερινά ο αριθμός των διανομέων που δουλεύουν ως δήθεν «συνεργάτες» της εταιρείας και όχι ως μισθωτοί. Οι εργαζόμενοι αυτοί ανοίγουν την εφαρμογή το πρωί και την κλείνουν αργά το βράδυ, βρίσκονται δηλαδή στον δρόμο πάνω στο μηχανάκι 10 και 12 ώρες τη μέρα, και διανύουν ακόμα και 200 χιλιόμετρα μέσα στη βάρδιά τους.

Με βάση τα παραπάνω, δεν εκπλήσσει η επισήμανση του Σωματείου ότι τα περισσότερα «ατυχήματα» συμβαίνουν προς το τέλος της βάρδιας, όταν έχουν συσσωρευτεί ώρες οδήγησης, χιλιόμετρα και κούραση.

Με δεδομένο ότι και οι δύο διανομείς που έχασαν τη ζωή τους δούλευαν ως «freelancer», το Σωματείο έχει καλέσει την εταιρεία να γνωστοποιήσει πόσες ώρες είχαν την εφαρμογή της ανοιχτή τη μέρα που έχασαν τη ζωή τους, χωρίς ασφαλώς να λάβει απάντηση.

Τέλος, οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι το μοντέλο της «freelance» εργασίας έχει ανοίξει τον δρόμο για νέου τύπου «γαλέρες»: Στο έδαφος που έχει δημιουργήσει ξεφυτρώνουν κρυφοί ή φανεροί «εργολάβοι» που «ενοικιάζουν» την εφαρμογή σε άλλους, κυρίως σε οικονομικούς μετανάστες, που δουλεύουν με «μαύρη εργασία» και 12ωρες βάρδιες. Ετσι, μετατρέπεται σε αχαρτογράφητο πεδίο το ποιος συνδέεται με την εφαρμογή και ανεβαίνει στο μηχανάκι.

Τα παραπάνω ήρθαν στο προσκήνιο μετά τον θάνατο ενός διανομέα στις 27 Ιούλη. Μετά τη διαπίστωση ότι ο εργαζόμενος είχε συνδεθεί με την εφαρμογή με το όνομα άλλου ατόμου, το Σωματείο έχει ζητήσει από την εταιρεία και το ΣΕΠΕ να δώσουν απαντήσεις όσον αφορά την ταυτότητα του διανομέα που σκοτώθηκε, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε το «ατύχημα» που κόστισε τη ζωή του και τη σχέση εργασίας του.

Οι διανομείς στην «e-food» και το Σωματείο τους απαιτούν: Αμεση έκδοση της ΚΥΑ για τα ΜΑΠ από τα υπουργεία Εργασίας και Υποδομών. Ελεγχο της «e-food» από τον ΣΕΠΕ για όλα τα εργατικά «ατυχήματα» και τη μαύρη εργασία στις πλατφόρμες. Ενταξη του επαγγέλματος του οδηγού δικύκλου στα Βαρέα και Ανθυγιεινά.

Ριζοσπάστης