Η νίκη των λαών

Η 9η Μάη δεν είναι “η μέρα της Ευρώπης”, έτσι γενικά μιλώντας. Στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ευρώπη δεν ήταν μία ενιαία κι αδιαίρετη έννοια, ούτε καν διαχωρισμένη με γεωγραφικά κριτήρια, αλλά σε ταξική βάση.

Η 9η Μάη είναι η Αντιφασιστική Νίκη των Λαών και όχι των αστικών κρατών, που ενώθηκαν μεταπολεμικά σε μια λυκοσυμμαχία, με οξυμένους εσωτερικούς ανταγωνισμούς, αλλά ενιαία στόχευση ενάντια στον “εχθρό λαό”, οποιασδήποτε εθνικότητας.

Αν η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση ενδιαφέρεται για τις ιστορικές της ρίζες, δε θα τις βρει στο τσάκισμα της ναζιστικής μηχανής, αλλά στην άνθηση της τελευταίας. Στην εφιαλτική προοπτική ενός απέραντου εργασιακού γκέτο, με αιχμάλωτους πολέμου, πολίτες Β’ κατηγορίας, λαούς υπό κατοχή, διώξεις και ρατσισμό, που εξασφάλιζαν στους βιομήχανους πάμφθηνη εργατική δύναμη, σε μαζική κλίμακα. Ένα έργο που βλέπουμε να ξαναπαίζεται στις μέρες μας, σε άλλες συνθήκες, αλλά με παρόμοιους όρους.

Αν οι λαοί θέλουν να αποδράσουν από αυτόν τον εφιάλτη και να μη θυσιάζουν συνεχώς κατακτήσεις και δικαιώματα, μήπως και εξευμενίσουν το θεριό (όπως οι δυτικές χώρες “εξευμένιζαν” το Χίτλερ στο Μεσοπόλεμο), πρέπει να ξεφύγουν από το στημένο δίπολο: της “δημοκρατικής Ευρώπης” που (ανα)γεννά το φασισμό, και του φασίζοντα ευρωσκεπτικισμού, που “αντιμάχεται” τη σημερινή Ευρώπη.

Και (πρέπει) να αντλήσουν έμπνευση από το χαρακτήρα και τα μηνύματα της μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης, που δεν τσάκισε μόνο το φασισμό, αλλά χάρισε στους λαούς του κόσμου (του δυτικού συμπεριλαμβανομένου) το κοινωνικό κράτος και τη μεγαλύτερη περίοδο γενικής ευημερίας, που έχει καταγράψει η ιστορία μέχρι σήμερα.