10 χρόνια μνημόνια: Άνω τελεία – Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον

Με την ολοκλήρωση του μικρού αφιερώματος που κάναμε για τα 10 χρόνια από τα μνημόνια, θα θέλαμε να βάλουμε μια άνω τελεία. Κι αυτό γιατί όλα τα θέματα που ανοίχτηκαν κι όσα υπαινιχθήκαμε θα τα βρούμε σίγουρα μπροστά μας. Το αφιέρωμα δεν έγινε για τα περασμένα, αλλά για τα τωρινά και τα μελλούμενα. Δεν είναι μόνο η μεγάλη οικονομική κρίση του καπιταλισμού που πυροδοτήθηκε από την πανδημία, αλλά και οι εκατοντάδες νόμοι των μνημονίων που βρίσκονται σε ισχύ, καθώς βέβαια και το μνημόνιο διαρκείας που υιοθετήθηκε για όλη την ΕΕ και την Ευρωζώνη. Είναι οι βαριές απώλειες στο εργατικό και λαϊκό εισόδημα αλλά και τα πάμπολλα σοβαρά εργασιακά δικαιώματα που παλεύουν να διατηρηθούν ζωντανά στη μνήμη και τις διεκδικήσεις των εργατών. Τέλος, είναι ακόμα η αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας που αμφισβήτησε το μοντέλο ενσωμάτωσης της χώρας στην ΕΕ αφήνοντας ένα ερωτηματικό για τη νέα «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας.

Ακόμα, βάζουμε μια άνω τελεία γιατί τα μεγάλα ζητήματα με τα οποία καταπιαστήκαμε δεν έκλεισαν και δεν ολοκληρώθηκαν, αλλά δεν το ‘χαμε και σκοπό, ούτε μπορούσαμε κιόλας. Υπάρχουν κομβικά ζητήματα που δεν έχουν λυθεί καθόλου στη θεωρία, όπως αυτό του ευρώ, της φύσης και της λειτουργίας του, καθώς και της προοπτικής του. Υπάρχουν άλλα θέματα που είναι γενικώς λυμένα στη θεωρία, αλλά η σύγχρονη αλλαγμένη μορφή τους μας κάνει να υποψιαζόμαστε ότι αντανακλά αλλαγές και στον τρόπο λειτουργίας τους. Τέτοιο θέμα είναι το δημόσιο χρέος, αλλά και ο ρόλος της κεντρικής τράπεζας. Τέλος υπάρχουν θέματα που απλώς χρειάζονται πάρα πολλή δουλειά για να αποκαλυφθούν στους εργάτες οι εσωτερικοί μηχανισμοί τους και ο ρόλος τους στις κρίσεις του καπιταλισμού, όπως η παραγωγικότητα της εργασίας, η ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου και ο καταμερισμός εργασίας.

Αν επιδιώξαμε κάτι, αυτό ήταν να προκαλέσουμε το ζωντάνεμα μιας συζήτησης που φαίνεται να έχει κλείσει, ενώ όλοι ξέρουμε ότι πολύ σύντομα θα την ξανακάνουμε. Όλα τα χρόνια και ειδικά μέχρι την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση μαζί με τους ΑΝΕΛ, ο δημόσιος διάλογος κατακλυζόταν από αντιπαραθέσεις γύρω από το ευρώ, το χρέος, τις τράπεζες, τη θέση της χώρας στην ΕΕ, το «κοινό» καλό και τόσα άλλα. Φυσικά, το τι και πώς θα συζητιέται το αποφασίζει με έναν τρόπο το κεφάλαιο. Ειδικά το τελευταίο διάστημα, αυτό έχει γίνει ξεδιάντροπα ξεκάθαρο, αφού το κράτος πληρώνει 20 εκατομμύρια στα κανάλια για να παίζουν αποκλειστικά την ατζέντα που ψιθυρίζουν οι καπιταλιστές – μεταξύ των οποίων και καναλάρχες – στην άριστη γι’ αυτούς κυβέρνηση. Όμως, την περίοδο της κρίσης αυτή η συζήτηση είχε περάσει με έναν τρόπο και παρακάτω, είχε χειραφετηθεί, πάντα με την καθοριστική συμβολή των ταξικών δυνάμεων, όπως και σήμερα με ένα τρόπο χειραφετείται η συζήτηση για δημόσια και δωρεάν υγεία.

Ο στόχος μας είναι, όταν ανοίξει η συζήτηση ξανά, να την πιάσουμε από εκεί που την αφήσαμε, μην την ξανακάνουμε από την αρχή. Και ιδανικά, να την ξεκινήσουμε πρώτοι. Να θυμηθούμε όλα τα ιδεολογήματα περί θυσιών που πιάνουν τόπο, ξέφωτου, κανονικότητας ή ακόμα πιο πίσω, περί ασφάλειας και χρυσών κουταλιών. Τι θα μας πουν αλήθεια για να δικαιολογήσουν το επόμενο μνημόνιο; Πώς θα δικαιολογήσουν τις νέες μειώσεις σε μισθούς και τη νέα επίθεση σε εργασιακά δικαιώματα; Όλα τα ψέματα που έχουν πει μέχρι τώρα όλα τα μπλε, ροζ, πράσινα και μαύρα πολιτικά μορφώματα, με όποιο ΑΦΜ κι αν κυκλοφορούν, θα πρέπει να αχρηστευτούν πριν μας τα ξαναπουλήσουν για σανίδα σωτηρίας. Και τα 10 χρόνια μνημόνια είναι ένα πεδίο δόξης λαμπρό μπροστά στο ξέσπασμα μιας νέας κρίσης. Αυτοί που ωρύονται ότι το κόκκινο λαμπερό σχέδιό μας είναι ανεφάρμοστο, να μας φέρουν τα εφαρμοσμένα τους προγράμματα από το Ζάππειο και τη Θεσσαλονίκη, να τους ρίξουμε μια ματιά όλοι μαζί. 10 χρόνια, 2 κρίσεις και ο λαός είναι στα πρόθυρα μιας τρίτης κουβαλώντας όλες τους τις αμαρτίες και τις πληγές στο κορμί του. Όλοι οι πρωταγωνιστές του δράματος είναι εδώ και μοιάζει σαν να καθόμαστε στο τραπέζι για ένα γύρο ακόμα.

Ας τα θυμηθούμε όλα αυτά συστηματικά και οργανωμένα, θα είναι μια παρακαταθήκη για τους δύσκολους μα ελπιδοφόρους αγώνες που έρχονται.

Δείτε εδώ όλα τα άρθρα στη σειρά “Δέκα Χρόνια Μνημόνια”

Το τέλος της κανονικότητας και των ψευδαισθήσεων
Οι κρίσεις του καπιταλισμού και το τέλος των “χρυσών εποχών”
Κρίση χρέους: Το πρόσχημα που μετατράπηκε σε αιτία
Η εμπλοκή του ΔΝΤ στο μνημονιακό δάνειο
Η διάλυση της Ευρωζώνης και της ΕΕ: πότε θα γίνει και πώς θα το μάθουμε εγκαίρως;
Grexit και διάλυση της ΕΕ: τι καλό έχουν να περιμένουν οι λαοί;
Ελληνική οικονομική κρίση και ανταγωνιστικότητα