Πολιτική κουζίνα – Η επιστροφή στη Διεθνούπολη

Όπως λέγαμε στο πρώτο μέρος, δεν είναι αρκετή μία μόνο βόλτα στη Διεθνούπολη του Φεστιβάλ της ΚΝΕ –κανείς δεν μπορεί να φάει μόνο ένα, όπως έλεγε ένα παλιό διαφημιστικό σλόγκαν. Οι σύντροφοι αποδείχθηκαν ως επί το πλείστον αρκετά ως πολύ ενθουσιώδεις να μιλήσουν για την κατάσταση στη χώρα τους και το κίνημα, άσχετα από το βαθμό ενθουσιασμού που μπορεί να προκαλούν σε μας οι απαντήσεις τους, αντανακλώντας φυσικά τις εκτιμήσεις των κατά τόπους κομμάτων και τη γενικότερη δύσκολη κατάσταση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα.

Πριν πέσουμε όμως στα “βαριά” πολιτικά, κάνουμε μια πικάντικη εισαγωγική στάση στις γαστριμαργικές εκπλήξεις της Μεξικάνικης αποστολής, που είχε τα πάντα: από τσάι μέχρι διάφορες σάλτσες, ιδανικές για ψητά κρέατα, αλλά και ένα κράμα μεταξύ μαρμελάδας και γλυκού του κουταλιού από εσπεριδοειδή. Έπρεπε όμως είτε να γνωρίζεις την ειδική ορολογία στα ισπανικά, είτε να είσαι θαρραλέος και να δοκιμάσεις, για να καταλάβεις περί τίνος πρόκειται.

Περνάμε τώρα στο κυρίως ψητό της πολιτικής κουζίνας και την πολιτική στιχομυθία της βραδιάς, με τον συμπαθή Σκωτσέζο από την Ένωση Κομμουνιστικής Νεολαίας Βρετανίας, να αναλύει -πιθανότατα για πολλοστή φορά μες σε λίγες μέρες- τη θέση της οργάνωσης και του δικού τους κόμματος για το Brexit.
Θεωρούν λοιπόν ιδανική μια συμφωνία εξόδου προς το συμφέρον της εργατικής  τάξης, ωστόσο είναι διατεθειμένοι να δεχτούν κι ένα no-deal Brexit. Στην ερώτηση αν αυτό τους καθιστά ευάλωτους στο τσουβάλιασμα με τη θέση του Μπόρις Τζόνσον, απαντά πως το δικό του Brexit αφορά συγκεκριμένη μερίδα μονοπωλίων και στοχεύει σε στενότερη πρόσδεση με τις ΗΠΑ, χωρίς να έχει καμία σχέση με τα συμφέροντα της βρετανικής εργατικής τάξης.
Μίλησε και για την αναζωπύρωση της συζήτησης περί ανεξαρτησίας της Σκωτίας για να διασφαλιστεί η παραμονή της στην ΕΕ, διευκρινίζοντας πως  οι Βρετανοί κομμουνιστές δεν αντιτάσσονται a priori στην ανεξαρτησία της χώρας, χωρίς να θεωρούν προτεραιότητα μια απόσχισή της από το ΗΒ, αλλά στόχος τους είναι η ενότητα της βρετανικής εργατικής τάξης σε ταξική κατεύθυνση. Δεν συνδέουν την έξοδο από την ΕΕ με το σοσιαλισμό, αλλά την αντιμετωπίζουν ως μια ευνοϊκότερη προϋπόθεση για την παραπέρα ριζοσπαστικοποίηση του λαού.

Στην Ισπανία, έπρεπε να βεβαιωθούμε πρώτα πως βρήκαμε τη σωστή αποστολή (τον Άστορ Γκαρσία τον καλό, όπως θα έλεγε και το σχετικό παρασύνθημα). Κι αφού προμηθευτήκαμε τα υλικά τους, τους ρωτήσαμε να μας πουν για το άλλο τραπεζάκι με τους Ισπανούς, που δεν ήταν άλλοι από τη νεολαία του ΚΚΙ, που στις τελευταίες εκλογές κατεβαίνει με τους Podemos, υπό το σχήμα της Ενωμένης Αριστεράς. Η νεολαία όμως έχει θεωρητικά μια σχετική αυτονομία από το κόμμα και έτσι διατηρεί κάποιες επαφές με τον συνεπή κομμουνιστικό πόλο, παρά τις μεγάλες πολιτικές διαφορές. Τελικά μάθαμε περισσότερα για τους άλλους, ευελπιστούμε να καλύψουμε όμως το κενό στο προσεχές μέλλον, με περαιτέρω επαφές και συζητήσεις με τους Ισπανούς συντρόφους (τους καλούς) για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν και τον ανηφορικό δρόμο που έχουν τραβήξει.

Στο ιταλικό περίπτερο, η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από τη νέα κυβέρνηση κεντροαριστεράς – πέντε αστέρων, μια “κυβέρνηση των πλουσίων, όπως ήταν και με το Σαλβίνι μέσα”, όπως σημείωσε ο συνομιλητής μας, που απέδωσε την αυξημένη δημοφιλία του ίδιου και της ξενοφοβικής ρητορικής “στην αποτυχία της αριστεράς να συνομιλήσει με τους προλετάριους”, επιτρέποντας στον ηγέτη της Λέγκας να προπαγανδίζει “τον πόλεμο των φτωχών εναντίον των φτωχότερων”, εννοώντας τους μετανάστες.

Ιδιαίτερα ένθερμη ήταν η υποδοχή από τα μέλη της Νεολαίας του Σοσιαλιστικού Κινήματος Καζακστάν, μιας από τις μεγαλύτερες σε έκταση τέως σοβιετικές δημοκρατίες, που σήμερα μαστίζεται από φτώχεια, μαζικό κύμα μετανάστευσης νέων κυρίως ανθρώπων στο εξωτερικό, ιδιαίτερα τη Ρωσία και τη Γερμανία, τεράστια ανεργία, αλλά και ένα καθεστώς που κατ’ όνομα μόνο είναι αστική δημοκρατία. Ο μέχρι πριν δυο χρόνια πρώτος μετασοβιετικός πρωθυπουργός Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, που παραιτήθηκε μετά από μαζικές διαμαρτυρίες προς όφελος διαδόχου που έχρισε ο ίδιος, ουσιαστικά εξακολουθεί να κινεί τα νήματα, ενώ πριν λίγους μήνες ακόμα και η πρωτεύουσα Αστανά μετονομάστηκε σε Νουρσουλτάν προς τιμή του. Η κατάσταση για τους συντρόφους είναι εξαιρετικά δυσμενής, με το κόμμα να βρίσκεται υπό συνεχείς δικαστικές διώξεις, ενώ, αν καταλάβαμε σωστά, υπάρχει και κάποιο κατ’ όνομα σοσιαλιστικό κόμμα που βρίσκεται υπό τον έλεγχο του καθεστώτος, θυμίζοντας κάπως τις πρακτικές Μανιαδάκη έναντι του ΚΚΕ επί δικτατορίας Μεταξά.

Ενδιαφέρουσα, παρά τα αντικειμενικά γλωσσικά εμπόδια, και η εμπειρία των μελών της Σοσιαλιστικής Ένωσης Νέων Σρι Λάνκα, μιας χώρας που μετράει μόλις 10 χρόνια από τη λήξη ενός αιματηρού εμφυλίου πολέμου 26 χρόνων (1983-2009), μεταξύ της κυρίαρχης εθνότητας των Σινχ και του αντάρτικου της μειονότητας των Ταμίλ, που συμβίωναν αρμονικά ως και τα χρόνια της βρετανικής αποικιοκρατίας, που συστηματικά υποδαύλισε τη μεταξύ τους εχθρότητα. Η επιβίωση του εθνοτικού μίσους και των πληγών του εμφυλίου καθιστά σήμερα εξαιρετικά δύσκολη την οργάνωση των εργατών της Σρι Λάνκα σε ταξική βάση, παρά τους αγώνες που αναπτύσσονται.

Μια μικρή στάση κάναμε και στο περίπτερο των Σέρβων της Ένωσης Νέων Κομμουνιστών Γιουγκοσλαβίας (που είναι μία και είναι σοσιαλιστική), μιλώντας για τα 20 χρόνια από τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς, που έστειλαν στα ύψη τους καρκίνους καθώς και το μίσος για τον ιμπεριαλιστικό οργανισμό, στέλνοντας γρήγορα σπίτια τους τους αντίστοιχους “μενουμευρώπηδες” που είχαν βγει στους δρόμους πριν κάποιους μήνες.

Επιστρέφοντας στην Ευρώπη, τα βήματα μας έφεραν στα περίπτερα δυο χωρών που σύντομα έχουν εθνικές εκλογές, της Πορτογαλίας και της Αυστρίας.

Η κουβέντα με τα μέλη της Πορτογαλικής κομμουνιστικής νεολαίας δεν μπορούσε παρά να στραφεί στην εμπειρία από την παροχή ψήφου ανοχής στη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, η οποία – όπως ήδη λίγο – πολύ ξέραμε, εξακολουθεί να αποτιμάται θετικά από το ΠΚΚ. Με πρόσφατη βέβαια την εμπειρία από την επιστράτευση απεργών εκ μέρους του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Κόστα, οι νέοι έσπευσαν να υπογραμμίσουν ότι το κόμμα καταψήφισε και καταδίκασε την επιστράτευση, που πέρασε με τη στήριξη της πορτογαλικής κεντροδεξιάς. Δεν παρέλειψαν επίσης να τονίσουν ότι ίδια στάση είχαν και για το νέο εργατικό κώδικα, πως ήθελαν κι άλλη αύξηση του κατώτατου μισθού, δεν αγγίχθηκαν οι ιδιωτικοποιήσεις που είχαν γίνει από τους κεντροδεξιούς προκατόχους τη κυβέρνησης, αλλά στο τέλος της ημέρας υπερισχύει αυτό που στα καθ’ ημάς θα λέγαμε “να μην έρθει ο Κούλης”.

Όσο για τους Αυστριακούς, μας παρουσίασαν μια εκλογική αναμέτρηση χωρίς σασπένς, καθώς ο συντηρητικός Σεμπάστιαν Κουρτς εν τέλει κατάφερε να επωφεληθεί από την υπόθεση διαφθοράς του μέχρι πρότινος ακροδεξιού κυβερνητικού εταίρου του, εμφανιζόμενος περίπου ως αρχάγγελος της κάθαρσης. Εξάλλου σχεδόν το σύνολο των υπόλοιπων αστικών κομμάτων, από σοσιαλδημοκρατία μέχρι πράσινους, φέρεται πρόθυμο να συγκυβερνήσει αν χρειαστεί. Υπογράμμισαν επίσης ότι το διαβόητο 12ωρο εργασίας ήδη εφαρμόζεται με δυσμενέστατες επιπτώσεις στη ζωή των εργαζομένων, με τις αντιδράσεις ωστόσο να μην είναι αντίστοιχες του διακυβεύματος, λόγω και της παράλυσης των συνδικάτων υπό τον έλεγχο της σοσιαλδημοκρατίας, παλιός υπουργός της οποίας εξάλλου είχε την αρχική ιδέα για την επέκταση του εργάσιμου χρόνου.

Η περιήγηση έκλεισε με πιο ανάλαφρο τόνο, όπως είχε ξεκινήσει, με ένα πέρασμα από το ακριβώς διπλανό περίπτερο της Σοσιαλιστικής Εργατικής Νεολαίας, όπου ο μόνος εκείνη τη στιγμή νεαρός μας είπε ότι έρχεται για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ και είναι εντυπωσιασμένος από τον όγκο και την ατμόσφαιρα, αλλά και από το γεγονός πως υπάρχει εισιτήριο εισόδου, σε αντίθεση με τις δικές τους αντίστοιχες εκδηλώσεις, παραπέμποντας λίγο σε μια “κόκκινη εκδοχή” του ανέκδοτου με την τελευταία Πόντια εταίρα. Ναι, αλλά η εφημερίδα του DKP διατίθεται διαδικτυακά κυρίως με συνδρομή… Οι νότες από την κεντρική σκηνή πίσω έφεραν τη συζήτηση στο Θάνο Μικρούτσικο και τις μελοποιήσεις του Μπίρμαν πριν γίνει εντελώς τέτοιος, με το σύντροφο πάντως να εκτιμά για ευνόητους μάλλον λόγους περισσότερο τις μελοποιήσεις του Μπρεχτ.

Η αίσθηση ότι υπάρχουν ακόμα νέοι που εμπνέονται από τις σοσιαλιστικές και κομμουνιστικές ιδέες είτε σε απόμερες γωνιές του πλανήτη, είτε σε χώρες όπου η κυριαρχία του ιμπεριαλισμού μοιάζει εντελώς ακλόνητη είναι πάντα αναζωογονητική, όσοι κι αν είναι οι προβληματισμοί για το πού και πώς μπορεί να βαδίσουμε τελικά αποτελεσματικά και με συνέπεια στον ίδιο δρόμο.