«Στον Γράμμο και στο Βίτσι γράφτηκε ιστορία, δεν θα κάνει μπίζνες η εργοδοσία» – Υπερασπιζόμαστε κάθε σπιθαμή σ’ αυτόν τον ιστορικό τόπο
Η μάχη που δίνεται αυτές τις μέρες στον Γράμμο είναι κατεξοχήν πολιτική, καθώς τα ίδια τα κυβερνητικά στελέχη της έδωσαν τέτοια χροιά με δηλώσεις που ντρέπεται και η ντροπή γι΄ αυτές. Στα χέρια της Εισαγγελίας έχουν κατατεθεί όλα τα τεκμήρια που βεβαιώνουν και σε νομικό επίπεδο πως στον Γράμμο η κυρίαρχη τάξη διέπραξε ένα ακόμα έγκλημα.
Μια βδομάδα μετά την άγρια παρέμβαση στον Γράμμο από μπουλντόζες της Περιφέρειας Ηπείρου και του Στρατού, που μετέτρεψαν αιώνια κτηνοτροφικά μονοπάτια και πεζοπορικές διαδρομές σε κρανίου τόπο, για να εξυπηρετηθούν επιχειρηματικά και άλλα συμφέροντα (παραστρατιωτικών οργανώσεων και εκκλησιαστικών παραγόντων), τα ερωτήματα πλέον έχουν πάψει να υπάρχουν και τη θέση τους έχουν πάρει οι απαντήσεις στο ένα μετά το άλλο τα χοντρά ψέματα στα οποία κατέφυγαν οι κυβερνητικοί παράγοντες στην περιοχή για να συγκαλύψουν το έγκλημα.
— Οταν η πρώτη μπουλντόζα του στρατού άρχισε να σκάβει το μονοπάτι από το χωριό Γράμμουστα προς το δυτικό διάσελο της κορφής Κιάφα, είπαν πως αυτό γίνεται για να συνδεθεί η Γράμμουστα με το χωριό Αετομηλίτσα.
Σήμερα, ξέρουμε πως η μπουλντόζα δεν συνέχισε προς Αετομηλίτσα, αλλά έστριψε δυτικά και ανέβηκε 500 μέτρα ψηλά στο νότιο πλευρό της άγριας κορφής Σκίρτση.
— Οταν η δεύτερη μπουλντόζα, αυτή της Περιφέρειας Ηπείρου, άρχισε να σκάβει το μονοπάτι από το ύψωμα Γκέσος προς το ύψωμα Περήφανο, είπαν πως αυτό γίνεται για διεύρυνση της βατότητας υπάρχοντος δρόμου για την εξυπηρέτηση κτηνοτρόφων και του στρατού.
Σήμερα ξέρουμε: Ούτε δρόμος υπήρχε ποτέ για να χρειάζεται διεύρυνση, ούτε κτηνοτρόφοι το ζήτησαν, ούτε ο στρατός το ζήτησε.
— Οταν η «Λαϊκή Συσπείρωση» στον δήμο Κόνιτσας και η «Λαϊκή Συσπείρωση» στην Περιφέρεια Ηπείρου ζήτησαν εξηγήσεις για την καταστροφή που συντελείται σε αυστηρά προστατευόμενη περιοχή, αποκαλύφθηκε πως καμία από τις αρμόδιες υπηρεσίες δεν γνώριζε τίποτα, ή, δήλωνε πως δεν γνώριζε τίποτα, πως κανένας έλεγχος δεν είχε γίνει πριν, πως καμία άδεια δεν είχε δοθεί γι΄ αυτήν την παρέμβαση. Η Περιφερειακή Επιτροπή όμως είχε διαθέσει 25.000 ευρώ για την μπουλντόζα.
Σήμερα, ξέρουμε πως ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κατέφευγε κάθε μέρα και σε διαφορετικό ψέμα, προκειμένου να κερδίσει χρόνο και να ολοκληρώσει η μπουλντόζα την εγκληματική καταστροφή του βουνού.
— Οταν ο δήμαρχος Νεστορίου, στη δικαιοδοσία του οποίου ανήκει το βόρειο τμήμα της επίμαχης περιοχής διαμαρτυρήθηκε στην 9η Ταξιαρχία Μηχανικού στην Κοζάνη για την παρουσία και το καταστροφικό έργο της μπουλντόζας που είχε διαθέσει, εισέπραξε την απάντηση πως δεν ήταν πρωτοβουλία του στρατού, αλλά ανταπόκριση στο αίτημα του περιφερειάρχη Ηπείρου που διαβεβαίωνε ότι δεν υπάρχει θέμα προστασίας του περιβάλλοντος στην περιοχή παρότι είναι ο πυρήνας της περιοχής NATURA.
Σήμερα ξέρουμε πως η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας σφύριζε κλέφτικα για το θέμα που αφορούσε την περιοχή ευθύνης της.
— Οταν ρωτήθηκαν τα δύο συναρμόδια υπουργεία Αμυνας και Περιβάλλοντος για το θέμα, έπαιξαν καθυστερήσεις μέχρι να ολοκληρωθεί η καταστροφή.
Σήμερα, παριστάνουν πως δεν ήξεραν τίποτα.
Σήμερα, όμως, ξέρουμε πως τελικά το κυβερνητικό σχέδιο που υλοποιήθηκε τοπικά από τον περιφερειάρχη Ηπείρου με τη συνενοχή του δήμου Κόνιτσας είχε εγκριθεί από την πρώτη στιγμή, ήταν μάλιστα σχέδιο η ουρά του οποίου πάει αρκετά πίσω στον χρόνο: Τότε που οι μπουλντόζες άρχισαν να ανοίγουν μια λεωφόρο στην αλπική ζώνη για να συνδέσουν το σχεδόν έρημο χωριό Πληκάτι με το ύψωμα Γκέσος όπου βρίσκεται ένα μνημείο μίσους για την περίοδο του Εμφυλίου. Τότε που με πρωτοβουλία ενός απόστρατου στρατηγού φύτρωσε μια νέα εκκλησία στο ύψωμα Γκέσος. Τότε που ένας ακόμα απόστρατος στρατηγός (εδρεύει στο Αγιο Ορος σήμερα) διαβεβαίωνε ορισμένους παράγοντες στη Γράμμουστα πως θα τους φτιάξει δρόμο που να πηγαίνει στον Γκέσο.
Γιατί τόση πρεμούρα γι΄ αυτόν τον δρόμο στην αλπική ζώνη, ενώ ήδη το μνημείο στον Γκέσο εξυπηρετούνταν από ένα πυκνό δίκτυο δασικών δρόμων και από το Πληκάτι και από την Αετομηλίτσα;
Τα σενάρια είναι πολλά. Επικρατέστερο προς το παρόν φαίνεται να είναι αυτό που αποτυπώνουν τα δεδομένα στον χάρτη:
— Η απόσταση από τα Γιάννενα έως τον Γκέσο είναι 120 χιλιόμετρα, κι όσο κι αν προσπαθούν οι παραστρατιωτικές οργανώσεις 50 χρόνια τώρα να κουβαλήσουν κόσμο στη μία και μοναδική εκδήλωση που γίνεται εκεί πάνω στις 29 Αυγούστου, πάντα μαζεύονται τρεις κι ο κούκος, ούτε καν κάτοικοι από τα χωριά της διαδρομής προς τα εκεί.
— Η απόσταση από την Καστοριά έως τον Γκέσο, με βάση τη νέα διαδρομή που χαράξανε οι μπουλντόζες, είναι 80 χιλιόμετρα και οι Καστοριανοί κατορθώνουν να κινητοποιούν έναν αξιοπρεπή αριθμό ατόμων στην αντίστοιχη γιορτή μίσους που οργανώνουν στο απέναντι βουνό, το Βίτσι, μ’ ένα μικρό άλμα μπορούν να φτάσουν και στον Γκέσο.
Δεν είναι όμως μόνο αυτό και ίσως ούτε καν ο κύριος λόγος.
Δεμένα η απαράμιλλη ομορφιά και τα τεκμήρια του αγώνα
Τα τελευταία 30 χρόνια, με πρωτοβουλία του ΚΚΕ στον Γράμμο αναδεικνύονται πλάι στην καταπληκτική ομορφιά του, μια σειρά από τοπόσημα του ηρωικού αγώνα του ΔΣΕ και των κατοίκων της περιοχής που πλαισίωναν την δράση του. Σαν αποτέλεσμα αυτής της πρωτοβουλίας χιλιάδες άνθρωποι έχουν επισκεφθεί το βουνό απ’ όλες τις πλευρές του.
Δεκάδες ξεχασμένα μονοπάτια αναδείχτηκαν, περπατιούνται πλέον κάθε Σαββατοκύριακο από εκατοντάδες πεζοπόρους. Τα μνημεία και τα μουσεία που έστησε το ΚΚΕ σε Θεοτόκο, Κεφαλοχώρι, Λιανοτόπι, Νεστόριο είναι κέντρα αναφοράς για κάθε έναν που επισκέπτεται την περιοχή. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η ξεχασμένη κι από τον Θεό Αετομηλίτσα, αυτό το θαυμάσιο τσοπανοχώρι, στη νότια πλευρά του Γράμμου, να αναδειχθεί σε κέντρο της περιοχής. Εκεί που τα κοπάδια χρόνο με τον χρόνο λιγοστεύουν, αυξάνονται διαρκώς οι επισκέπτες. Το χωριό και μαζί μ΄ αυτό όλες οι γύρω περιοχές ξαναζούν!
Παράλληλα, ζωή άρχισε να παίρνει και το εγκαταλειμμένο χωριό, η Γράμμουστα, στο βόρειο τμήμα του βουνού. Κι εδώ τη θέση των κτηνοτρόφων που εγκαταλείπουν πλέον την περιοχή, παίρνουν εκατοντάδες πεζοπόροι που κινούν για τις ψηλές κορφές του βουνού. Συμβάλλει σ’ αυτό και ένας προσανατολισμός του δήμου Νεστορίου, που ανέδειξε τα μονοπάτια, ενώ παράλληλα έχουν αυξηθεί και οι υποδομές που μπορούν να υποστηρίξουν έναν μεγάλο αριθμό επισκεπτών στην ανατολική πλευρά του Γράμμου. Η ανάδειξη του μεγάλου νοσοκομείου του ΔΣΕ στην περιοχή του υψώματος Σκάλα και το μεγάλο Μουσείο για το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ και τον ΔΣΕ στο Νεστόριο αύξησαν ακόμα περισσότερο το ρεύμα επισκεπτών σ’ αυτήν την περιοχή, συμπληρώνοντας την ήδη αυξημένη κίνηση από το Μουσείο – Μνημείο στη Θεοτόκο και το Μνημείο στο Κεφαλοχώρι.
Δημιουργήθηκε, λοιπόν, από τον συνδυασμό φυσικής ομορφιάς και ιστορικού περιεχομένου και μία ενδιαφέρουσα αγορά, σ’ αυτές τις πλευρές του βουνού. Ομως η εκκλησία της Κόνιτσας και ορισμένοι επιχειρηματίες, που χρόνια φυτοζωούν με κρατικές ενισχύσεις στο δυτικό τμήμα του βουνού, δεν εισπράττουν απ’ αυτήν την αγορά.
Κι εδώ παρεμβαίνουν οι μαγικές μπουλντόζες της Περιφέρειας Ηπείρου. Ξεσκίζουν τον παρθένο πυρήνα του Γράμμου, για να δημιουργήσουν μια λεωφόρο που θα συνδέει την πολύ επισκέψιμη Γράμμουστα με το έρημο προς το παρόν Πληκάτι. Πετάει απέξω από τη διαδρομή την ενοχλητική – για διάφορους λόγους – Αετομηλίτσα και μ’ έναν σμπάρο επιχειρεί να χτυπήσει πολλά τρυγόνια (και φράγκα και ικανοποίηση σ’ όσους θέλουν να δουν το σχεδόν κατεστραμμένο από την εγκατάλειψη μνημείο του μίσους στον Γκέσο να αποκτά αίγλη, αφού ο υπό κατασκευή δρόμος περνά αναγκαστικά από εκεί).
Η υπεράσπιση της φυσικής ομορφιάς του Γράμμου, η υπεράσπιση της αγωνιστικής ιστορίας των χωριών, των κατοίκων, των μαχητών που πότισαν με αίμα αυτήν τη γη και τα σημάδια τους είναι ακόμα διάσπαρτα εκεί πάνω, έχει περάσει πλέον στα χέρια πολλών και πολλών που δεν συμμερίζονται τις ανησυχίες του Καχριμάνη και των προϊσταμένων του, πότε δήθεν για τους κτηνοτρόφους που δεν έχουν δρόμους, πότε δήθεν για τα λουλουδάκια του Δαρβίνου που τα κλέβουν οι Αλβανοί, πότε δήθεν για τις ανάγκες του στρατού, που με το ζόρι πατά στην περιοχή και ποτέ μα ποτέ δεν λένε αυτό που τους καίει και τους δίνει την παραγγελιά για τα αίσχη τους: Δυο τρεις εταιρείες off road που ήδη οργανώνουν «σαφάρι» στη μέχρι τώρα απάτητη από 4×4 περιοχή του Γράμμου.
Η μάχη που δίνεται αυτές τις μέρες στον Γράμμο είναι κατεξοχήν πολιτική, καθώς τα ίδια τα κυβερνητικά στελέχη της έδωσαν τέτοια χροιά με δηλώσεις που ντρέπεται και η ντροπή γι΄ αυτές. Στα χέρια της Εισαγγελίας έχουν κατατεθεί όλα τα τεκμήρια που βεβαιώνουν και σε νομικό επίπεδο πως στον Γράμμο η κυρίαρχη τάξη διέπραξε ένα ακόμα έγκλημα.
Στο χέρι όσων ανέλαβαν να σηκώσουν το βάρος του αγώνα ενάντια σ’ αυτούς τους σχεδιασμούς είναι να μπει φρένο στην καταστροφή. Το ΚΚΕ έχει ήδη κάνει καθαρό πως είναι στην πρώτη γραμμή και αυτού του αγώνα. Και θα συνεχίσει να προσφέρει σ’ αυτόν τον τόπο με κάθε διαθέσιμη δύναμη.
Το σύνθημα που ακούστηκε πέρα ως πέρα από τις κορφές του Γράμμου την προηγούμενη Κυριακή, 13 Οκτώβρη 2024, από τους πεζοπόρους, ήταν πεντακάθαρο: «Στον Γράμμο και στο Βίτσι γράφτηκε ιστορία, δεν θα κάνει μπίζνες η εργοδοσία».
Θ. Λ.
Αναδημοσιεύεται από τον «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου» 19-20/10/2024