«Η κατήχηση των χωρικών»: Μια μοναδική έκδοση του 1923 προσφέρεται με τον «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου»
Ένα μοναδικό ντοκουμέντο από το Αρχείο του ΚΚΕ προσφέρει σήμερα ο «Ριζοσπάστης του Σαββατοκύριακου». Πρόκειται για το αντίτυπο της έκδοσης «Η Κατήχηση των Χωρικών», που υπογράφεται από τον Πέτρο Χαλκό, ψευδώνυμο του Γιάνη Κορδάτου. Το πρωτότυπο τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1923 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου από τον Ελληνικό Κομμουνιστικό Όμιλο της πόλης.
Ένα μοναδικό ντοκουμέντο από το Αρχείο του ΚΚΕ προσφέρει σήμερα ο «Ριζοσπάστης του Σαββατοκύριακου». Πρόκειται για το αντίτυπο της έκδοσης «Η Κατήχηση των Χωρικών», που υπογράφεται από τον Πέτρο Χαλκό, ψευδώνυμο του Γιάνη Κορδάτου. Το πρωτότυπο τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1923 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου από τον Ελληνικό Κομμουνιστικό Όμιλο της πόλης.
Με το ίδιο ψευδώνυμο, ο Κορδάτος έχει υπογράψει πολλά ακόμα κείμενα, άρθρα και χρονογραφήματα στον «Ριζοσπάστη» από την πρώτη περίοδο της συνεργασίας του με την εφημερίδα το 1919. Αλλά και στη συνέχεια, ως εκπρόσωπος του ΣΕΚΕ στην εφημερίδα και αργότερα ως διευθυντής της, μέχρι το τέλος του 1924.
Η «Κατήχηση» ξεχωρίζει από τα άλλα έργα του Κορδάτου για την προπαγανδιστική της δύναμη, για την προσπάθεια με μορφή διαλόγων να προπαγανδίσει τις θέσεις για την απελευθέρωση των φτωχών βιοπαλαιστών αγροτών από τα δεσμά της καταπίεσης, της εκμετάλλευσης.
Στη Β’ έκδοση που πραγματοποιήθηκε το 1924, στην Αθήνα, ο ίδιος ο Κορδάτος, υπογράφοντας ως Χαλκός, αναφέρει τα εξής στο σημείωμα που συνοδεύει την μπροσούρα:
«Την μπροσούρα αυτή την ξανατυπώνουμε σε δεύτερη έκδοση. Μέσα σε εξ μήνες έγιναν ανάρπαστα εξ χιλιάδες αντίτυπα. Μας τη ζητούν και απ’ τα πιο απόκεντρα χωριά της Ελλάδας. Είνε αλήθεια πως το Πλαστηρικό καθεστώς θέλησε πέρυσι να την κατάσχη, αν και δεν είχε τίποτα το επιλήψιμο. Η μπροσούρα αυτή εκλαϊκεύει τα πιο σπουδαία προβλήματα του Κομμουνισμού. Ισως γι’ αυτό διαβάστηκε και διαδόθηκε τόσο πολύ στα χωριά ανάμεσα στους χωριάτες που ζούνε ακόμα σε οικονομική και πνευματική σκλαβιά. Στη νέα αυτή έκδοση κάναμε πολλές τροποποιήσεις και πολλές βελτιώσεις ώστε να διαβάζεται ευκολώτερα και να προπαγανδίζονται όλα τα συνθήματα του Κόμματός μας».
Ο Γιάνης Κορδάτος υπήρξε μέλος της ΚΕ του ΣΕΚΕ την περίοδο 1920-1924 και Γραμματέας του την περίοδο 1921-1922. Το 1925 αποχώρησε από το Κόμμα, που μόλις είχε μετονομαστεί σε ΚΚΕ, διαφωνώντας με τις αποφάσεις του Γ’ Εκτακτου Συνεδρίου του το 1924 για το Μακεδονικό.
Εως το θάνατό του το 1961, ασχολήθηκε με πάθος με τη μαρξιστική μελέτη της Ιστορίας της Ελλάδας. Κατά διαστήματα διώχτηκε από το αστικό κράτος με εξορίες και φυλακίσεις. Το 1951 βρέθηκε κατηγορούμενος στην πρώτη δίκη Μπελογιάννη. Δραστηριοποιήθηκε στις γραμμές της ΕΔΑ παίρνοντας μέρος στο Γενικό της Συμβούλιο.
Στην περίοδο της ένταξής του στο Κόμμα, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα προβλήματα της πολυπληθούς και φτωχής αγροτιάς, έγραψε σχετικά κείμενα στον «Ριζοσπάστη», στην «Κομμουνιστική Επιθεώρηση», καθώς και άλλες επεξεργασίες του Κόμματος. Ενδεικτικά αναφέρουμε: «Η αληθής θέσις του Γεωργικού ζητήματος» («Ριζοσπάστης», 4/9/1919), «Το αγροτικόν» (ομιλία στο Β’ Συνέδριο του ΣΕΚΕ, «Ριζοσπάστης», 8/4/1920), «Εισαγωγή Στη Μελέτη του Αγροτικού» («Κομμουνιστική Επιθεώρηση», αρ. 7 του 1923, σελ. 209-221), «Σκέψεις γεωργικής πολιτικής» («Κομμουνιστική Επιθεώρηση», αρ. 1 του 1924, σελ. 8-18).
Εκείνη την περίοδο έγραψε και το έργο του «Η Κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821», έκδοση 1924.
