Δ. Αντωνιάδης, πρόεδρος ΣΕΗ: Υπερασπιζόμαστε την τέχνη μας, δε θα αφήσουμε κανέναν συνάδερφο να πεινάσει

Η κατάσταση για τη μεγάλη πλειοψηφία των ηθοποιών είναι απελπιστική. Αρκετοί βρίσκονται στο όριο της επιβίωσης, ωστόσο παραμένουν αποκλεισμένοι από το επίδομα των 800 ευρώ κι αυτό έρχεται να προστεθεί στα προβλήματα που προϋπήρχαν της κρίσης -χρωστούμενα, το μέτωπο των συλλογικών συμβάσεων κτλ.

Ο πρόεδρος του ΣΕΗ Δ. Αντωνιάδης μίλησε στο News247 και τον Αλέξανδρο Πηγαδά για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις το δημοσιογραφικό κλισέ για “κραυγή αγωνίας”, στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως έχουμε να κάνουμε με “κραυγή αγώνα” και διεκδίκησης από το Σωματείο που σηκώνει αυτό το βάρος και περνάει το μήνυμα: κανένας μόνος του, μαζί μένουμε δυνατοί.

Παραθέτουμε στη συνέχεια το κείμενο της συνέντευξης.

Με τα μέχρι τώρα δεδομένα οι ηθοποιοί δεν δικαιούνται το επίδομα των 800 ευρώ ή αυτοί που το δικαιούνται είναι ελάχιστοι, σωστά;

Όντως, είναι ελάχιστοι οι ηθοποιοί που θα πάρουν το επίδομα των 800 ευρώ, δηλαδή η συντριπτική μειοψηφία. Αυτό συμβαίνει γιατί μπήκαν τα οριζόντια μέτρα του Μαρτίου, τα οποία έχουν τέτοιους όρους και προϋποθέσεις που δεν λαμβάνουν υπόψη το εργασιακό τοπίο, όπως έχει διαμορφωθεί από τις ίδιες τις κυβερνήσεις που έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια. Η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει κάποια μέτρα, σύμφωνα με τα οποία, το επίδομα δικαιούνται οι εργαζόμενοι που είχαν σύμβαση αορίστου ή ορισμένου χρόνου και έληξε ή απολύθηκαν 1-20 Μαρτίου. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι σε έναν κλάδο που μαστίζεται από μεγάλη ανεργία, καθώς οι περισσότεροι ηθοποιοί δεν δουλεύουν ή δουλεύουν με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας, με συμβάσεις έργου ή ημερήσιες συμβάσεις, με εργόσημα, με αδήλωτη εργασία το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο. Επίσης, να γνωρίζετε ότι είναι πολύ πιθανό να χαθεί και η επόμενη χειμερινή σεζόν για εμάς. Άρα λοιπόν η συντριπτική πλειοψηφία των ηθοποιών μένει χωρίς στήριξη.

Ξέρετε μήπως πόσοι από τους ηθοποιούς που είναι εγγεγραμμένοι στο σωματείο θα πάρουν το επίδομα των 800 ευρώ;

Το νούμερο δεν μπορούμε να το έχουμε, αλλά δεχόμαστε καθημερινά καταγγελίες από εργαζόμενους-ηθοποιούς που δεν θα πάρουν το επίδομα. Την ίδια στιγμή υπάρχουν άνθρωποι που δεν το δικαιούνται για τεχνικούς λόγους. Υπήρχαν ακόμη και περιπτώσεις που κάποιοι είχαν προσληφθεί με εξαρτημένη σχέση εργασίας και τους έγινε απόλυση με σύμβαση έργου. Άντε να βγάλεις άκρη δηλαδή. Για εμάς δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο, απλά τώρα σκάει η βόμβα. Και το προηγούμενο διάστημα ζούσαμε μία πολύ δύσκολη κατάσταση. Για παράδειγμα με την έλλειψη συλλογικής σύμβασης δεν καθοριζόταν το επάγγελμά μας με βασικούς όρους και προϋποθέσεις, αλλά ήταν στο έλεος του κάθε εργοδότη αν θα υπογράψεις, τι θα υπογράψεις, πότε θα υπογράψεις. Το ίδιο έντονο είναι και το φαινόμενο της ανασφάλιστης και μαύρης εργασίας.

Τα θέατρα της χώρας είναι κλειστά μετά την εντολή της κυβέρνησης. Υπάρχουν επιχειρήσεις-θέατρα που χρωστούν λεφτά σε ηθοποιούς;

Ναι βεβαίως. Μιλάμε για μη καταβολή δεδουλευμένων πολύ πριν από τον Μάρτη. Φυσικά για εμάς είναι σύνηθες φαινόμενο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην μπορεί να βγει ούτε καν ο μήνας. Αυτός είναι και ο λόγος που έχουμε αναπτύξει και ένα μεγάλο δίκτυο αλληλεγγύης μέσα από τα μέσα επικοινωνίας και κοινωνικής δικτύωσης, προσπαθώντας να σταθούμε στο πλευρό όλων των συναδέλφων-καλλιτεχνών.

Γνωρίζετε ποια είναι αντίστοιχα η κατάσταση για τους ηθοποιούς που δουλεύουν στην τηλεόραση;

Εκεί κυριολεκτικά έγινε ο κακός χαμός. Και θα σας εξηγήσω γιατί. Τα τηλεοπτικά κανάλια ήταν συμβεβλημένα με τις παραγωγές. Αυτό που ενώνει κανάλια και παραγωγές είναι οι ρήτρες. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν σταματούσαν τα γυρίσματα γιατί πετούσαν ο ένας τον μπαλάκι στον άλλο, για το ποιος θα φάει τη ρήτρα. Δεν μπορούσαν να συνωστίζονται 150 άτομα στο γύρισμα. Αλλά δεν σταμάταγε η παραγωγή το γύρισμα γιατί είχε ρήτρα με το κανάλι και το αντίστροφο, επειδή δεν ήθελε να χάσει τα έσοδα. Άρα βλέπουμε ότι σε κάθε κρίση κάποιοι κερδοφορούν. Επίσης και εκεί υπήρχαν προβλήματα για το πώς συνάδελφοι θα μπουν στην Εργάνη, καθώς δεν ήταν με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, κάτω από τους ασφυκτικούς όρους που είχε θέσει το υπουργείο εργασίας και οικονομικών.

Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα για το ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι του κλάδου; Π.χ. με την ασφάλιση, τις αμοιβές…

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή είναι ότι δεν υπάρχει συλλογική σύμβαση εργασίας στους περισσότερους χώρους. Γίνεται μία τεράστια μάχη από το σωματείο με πολλές παρεμβάσεις. Πολλές από αυτές έλυσαν και σοβαρά ζητήματα. Επιπλέον,το επάγγελμά μας έχει μετατραπεί σε χόμπι, με την έννοια ότι υπάρχει εργοδοτική ασυδοσία και κάθε εργοδότης σου λέει ότι θα δουλέψεις με τους δικούς μου όρους. Δεν υπάρχει καμία εξασφάλιση της εποχικότητας. Γιατί εμείς είμαστε εποχικοί εργαζόμενοι, δουλεύουμε με τη σεζόν. Αυτό είναι κύριο πρόβλημα. Όπως και με τα ωρομίσθια, που ένας ηθοποιός για να μαζέψει ένα ένσημο χρειάζεται να κάνει 4-10 παραστάσεις. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι δεν μαζεύονται τα ένσημα ούτε για εποχιακό επίδομα, ούτε για το βιβλιάριο υγείας, ούτε για τον ΟΑΕΔ. Μην ξεχνάτε ότι η εργασιακή ζούγκλα που επικρατεί σε εμάς είναι κυβερνητικό έργο. Και για να κλείσω την απάντηση στο ερώτημα, το να υπογράψεις συλλογική σύμβαση εργασίας δεν είναι απλή υπόθεση, αποτελεί μία τεράστια μάχη και αποδεικνύεται από το γεγονός ότι το σωματείο μας έχει υπογεγραμμένες 3 συλλογικές συμβάσεις. Η πρώτη είναι με το Εθνικό Θέατρο, η οποία υπογράφτηκε μετά από πολύ μεγάλη μάχη. Η δεύτερη είναι με το κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, που ούτε εκεί τα πράγματα ήταν απλά και εύκολα. Αλλά υπάρχει και η σύμβαση με το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, όπου εκεί τα πράγματα (ευτυχώς για εμάς) ήταν πολύ πιο απλά, όσον αφορά τη διάθεση να υπογραφεί η σύμβαση. Σε κανένα άλλο ΔΗΠΕΘΕ δεν είναι υπογεγραμμένη.

Το υπουργείο πολιτισμού έχει πάρει κάποια πρωτοβουλία για να στηρίξει τους ηθοποιούς;

Το υπουργείο πολιτισμού πήρε μια πρωτοβουλία και εξήγγειλε πριν από μια εβδομάδα με ένα δελτίο τύπου αυτά τα μέτρα, τα οποία ήταν εντελώς απαράδεκτα. Δεν αφορούν σε καμία περίπτωση τους εργαζόμενους ηθοποιούς. Αυτά τα 15 εκατομμύρια που το υπουργείο έχει εξαγγείλει ως βοήθεια είναι πενιχρά ακόμη και για τις επιχειρήσεις. Δεν επαρκούν αυτά τα λεφτά, καθώς οι επιχειρήσεις είναι πάρα πολλές. Δεν μπορείς έτσι να παράγεις πολιτισμό. Υπάρχει σαφής κατεύθυνση για ανάπτυξη μιας επιχειρηματικότητας του θεάματος. Βεβαίως τίποτα από όλα αυτά δεν περνάει στα χέρια των καλλιτεχνών. Δεν υπάρχει ούτε η τυπική στήριξη από το Υπουργείο. Προσπαθούν να αξιοποιήσουν αυτή την κρίση, επεκτείνοντας τη χρηματοδότηση στις μεγάλες επιχειρήσεις. Με σχέδια που είχαν στα συρτάρια και τα φέρνουν τώρα στην επιφάνεια προσπαθούν να αναδείξουν τη ψηφιακή τεχνολογία. Βέβαια, το να ενταχθούν οι παραγωγοί στη ψηφιακή τεχνολογία σημαίνει υλικοτεχνική υποδομή, την οποία ποιος θα τη διαθέσει; Θα τη διαθέσουν αυτοί που είναι μεγάλοι επενδυτές, τεράστιες επιχειρήσεις. Ένα μικρό θέατρο, ένας μικρός παραγωγός, κινηματογραφιστής δεν μπορεί να έχει αυτή την υλικοτεχνική υποδομή για να βγει στον ανταγωνισμό. Με αυτό τον τρόπο πετάνε απ’ έξω τους μικρούς παραγωγούς, τους ηθοποιούς, τους καλλιτέχνες, τους μουσικούς. Για να μην πούμε για τα πνευματικά δικαιώματα που τόσα χρόνια τα φέρανε στα μέτρα τεράστιων επιχειρηματικών κολοσσών.

Εσείς σαν σωματείο έχετε πάρει κάποιες πρωτοβουλίες ή δράσεις για αυτή την κατάσταση, καθώς μιλάμε και για ένα κλάδο με υψηλό ποσοστό ανεργίας;

Εμείς είχαμε πάρει όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες που έπρεπε πριν ξεκινήσει όλη αυτή η κατάσταση. Κάτι που αποδεικνύεται από την αντίδραση του κόσμου και των συναδέλφων. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός, ότι τις τελευταίες ημέρες έχουν αυξηθεί και οι εγγραφές στο σωματείο. Αρχικά, διαμορφώσαμε σωστά αιτήματα, γιατί βλέπαμε τι έρχεται, δημιουργώντας ταυτόχρονα ένα δίκτυο αλληλεγγύης που το κοινό και οι συνάδερφοι αποδέχθηκαν εγκάρδια. Δημιουργήσαμε βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στο youtube, όπου πολλοί συνάδελφοι (επώνυμοι & μη) βγήκαν μπροστά για να στηριχτεί το σωματείο. Αυτό που εμείς, από εδώ και πέρα, θα προσπαθούμε να κάνουμε είναι να μην αφεθεί κανένας μόνος του, κλεισμένος στο σπίτι του με κάτω τα χέρια. Ναι, θα τηρήσουμε τις αποστάσεις, ναι θα τηρήσουμε τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, όμως δεν θα κλείσουμε τα στόματά μας και στην εργοδοτική ασυδοσία και στην κυβερνητική τρομοκρατία. Φυσικά, θα παλέψουμε δίπλα και σε άλλους κλάδους που πλήττονται, όπως οι υγειονομικοί, οι οποίοι εδώ και χρόνια κραυγάζουν για τις ελλείψεις και δεν τους δίνει κανείς σημασία την ίδια ώρα που παίζεται ένα επικοινωνιακό παιχνίδι ότι όλα πάνε καλά, επειδή έχουμε πάρει μέτρα αστυνόμευσης. Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Αυτούς που τώρα τους φωνάζουν ‘’ήρωες’’ , κάποτε τους είχαν απολύσει, τους είχαν συκοφαντήσει, τους είχαν βγάλει από τα βαρέα και ανθυγιεινά. Είναι λίγο ειρωνικό όλο αυτό έως και ντροπιαστικό. Το σωματείο μας σηκώνει όλο αυτό το βάρος και την ευθύνη που του αναλογεί, προκειμένου ο κόσμος να μην κλείσει το στόμα του. Θα βγούμε νικητές, δυνατοί. Στόχος μας είναι να μην πεινάσουν οι συνάδερφοί μας και φυσικά να υπερασπιστούμε την τέχνη μας.