“Art et Utopie. Rouge. Au pays des Soviets” – Μια έκθεση στο Παρίσι με έργα τέχνης για την Οκτωβριανή Επανάσταση, στην ΕΣΣΔ, το Λένιν και το Στάλιν
Σε κάθε αίθουσα και μια οθόνη όπου προβάλλονται αποσπάσματα από ταινίες του σοβιετικού κινηματογράφου, ντοκιμαντέρ από τη ζωή του Λένιν και του Στάλιν, πολύς Αϊζενστάιν, η έφοδος στα χειμερινά ανάκτορα, διάνοιξη κι εγκαίνια μιας διώρυγας στη Βαλτική, κλπ. Τεχνικά άρτια. Τα έργα μοναδικά. Αντικομουνιστικές αντισοβιετικές αναφορές βρήκαμε. Τις προσπερνάμε θαυμάζοντας τα εκθέματα.
Στο Παρίσι με τον φίλο Α.Π. συνεργάτη επίσης της “Κατιούσας”. Από τα πρώτα πράγματα: επίσκεψη στο “Grand Palais” που φιλοξενεί μια έκθεση με τίτλο “ART ET UTOPIE. ROUGE. AU PAYS DES SOVIETS”. Δηλαδή “Τέχνη και Ουτοπία. Κόκκινο. Στην καρδιά των Σοβιέτ”.
Καχυποψία. Ποιος τη διοργανώνει; Ποιoς ξέρει τι θα δούμε. Πάμε όμως. Για να δούμε.
Χώρος, διοργάνωση, εκθέματα: σχεδόν τέλεια. Πίνακες ζωγραφικής που όλοι τους έχουμε δει σε βιβλία. Μακέτες κατασκευών γνωστών μνημείων στην ΕΣΣΔ. Φωτογραφίες από έργα, κτίρια, ζωή, πολιτισμό. Η έκθεση δεν αφορά κανέναn πόλεμο. Οι όποιες αναφορές σε πολεμικά γεγονότα είναι πολύ περιορισμένες. Η έκθεση αφορά τη ζωή.
Σε κάθε αίθουσα και μια οθόνη όπου προβάλλονται αποσπάσματα από ταινίες του σοβιετικού κινηματογράφου, ντοκιμαντέρ από τη ζωή του Λένιν και του Στάλιν, πολύς Αϊζενστάιν, η έφοδος στα χειμερινά ανάκτορα, διάνοιξη κι εγκαίνια μιας διώρυγας στη Βαλτική, κλπ. Τεχνικά άρτια. Τα έργα μοναδικά.
Αντικομουνιστικές αντισοβιετικές αναφορές βρήκαμε. Τις προσπερνάμε θαυμάζοντας τα εκθέματα. Εμείς. Ίσως άλλοι όχι. Η ματιά του επισκέπτη προφανώς… ποικίλλει. Όπως σ’ όλες τις εκθέσεις τέχνης. Μια κυρία κάπου σχολιάζει με αντικομουνιστικό μίσος. Μια άλλη πιo πέρα κλαίει.
Δεν έχω λόγο να σας πω άλλα. Δείτε τις φωτογραφίες…
1.”Το κόκκινο φάντασμα του κομμουνισμού πλανιέται πάνω από την Ευρώπη”. Βλαντίμιρ Λεμπεντε.
2. Αφίσες ROSTA επιμέλεια Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι. Προπαγανδιστικές αφισες υπέρ της ενίσχυσης του Ρωσικού ΚΚ και της εκβιομηχάνισης της χώρας.
Αφίσα ROSTA 314.
Πάνω αριστερά: “Εσείς οι “Γκρι”, σας φωνάζουμε/Σας καλούμε”
Πάνω δεξιά: “Φτάνει πια να ανακατεύεστε μέσα στον βούρκο των μπουρζουαδων”.
Κάτω αριστερά: “Η μόνη λύτρωση είναι ο κομμουνισμος”.
Κάτω δεξιά: “Πιαστείτε! Ευτυχώς, η μόνη λύση είναι να ανεβείτε την σκάλα μαζί μας”.
3. Αφίσα στο Glavpolitprosvet από τον Μιχαήλ Σερεμνίκ (Διεύθυνση πολιτικής εκπαίδευσης)
«Το Προλεταριάτο πρέπει να ξεχωρίζει καλύτερα τους εχθρούς από τους φίλους του. Για περισσότερη σιγουριά για να μην διαλύει τις γραμμές μας, η ασυνέπεια».
«Ο κομμουνισμός θα επιτύχει μόνο από την δικτατορία του προλεταριάτου, θα το δείξει παντού μέσα από τα εργοστάσια, τις φάρμες, τους αγρούς, τα κύματα».
«Δειλοί και λακέδες του όπου φυσάει ο άνεμος, της μπουρζουαζίας. Η λάσπη σας, ενισχύει την φλόγα των γραμμών μας».
«Για να μην προχωράμε σκοτάδι, μάθε το! Η απεργοσπαστική Διεθνής του Άμστερνταμ, δεν φέρνει τίποτα καλό και γι’ αυτόν που είναι μαζί της ή είναι προδότης ή ηλίθιος»
«Είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε την ζωή μας για την Επανάσταση. Εκεί όπου μπορούμε να κάνουμε ανοιχτή προπαγάνδα, το κάνουμε στην παρανομία!»
«Υπενθύμιση στον εργάτη ότι στις μακρινές αποικίες, ο αδερφός του συνάδελφος αγκομαχά κάτω από το μαστίγιο των ιμπεριαλιστών. Να θυμάσαι ότι οι σοσιαλπροδότες είναι εχθροί μας τόσο πολύ που ακόμα και οι Κλεμανσώ και Μπρϊάντ τους επευφημούν. Η Κομιντέρν είναι ο εκπρόσωπος του παγκόσμιου Οκτώβρη μας».
4. Μακέτα θεατρικής σκηνής κατασκευής της Λιούμποβ Πόποβα, πάνω στο έργο «Το υπέροχο παγώνι», του Φερναντ Κρομμελινκ
Η Φαντασία. Έργο του Κούζμα Πετρόφ-Βοντκιν.
Ένας αλληγορικός πίνακας που μας δίνει το νόημα της εφόδου στον ουρανό πάνω στο κόκκινο άλογο του κομμουνισμού.
Μπροστά στο φέρετρο του Ηγέτη. Έργο του Ισαάκ Μπρόντσκι, που εκφράζει το ρεύμα του Σοσιαλιστικού Ρεαλισμού. Αποτυπώνει την στιγμή της εκθέσεις της σωρού του Λένιν στο Σπίτι των Συνδικάτων.
Ο Εργάτης με το σφυρί. Έργο του Ιβάν Σαντρ, μέρος της τριλογίας αγαλμάτων. Του Εργάτη, του Στρατιώτη κ του Αγρότη, που παρουσιάστηκαν στην Διεθνή βιομηχανική, αγροτική και χειροτεχνίας έκθεση της Μόσχας το 1923. Δυστυχώς τα υπόλοιπα δυο αγάλματα δεν ήταν στην έκθεση του Grand Palais.
Ο Β. Ι. Λένιν στο νεκροκρέβατο. Έργο του Σεργκέι Μαλιούτιν, επηρεασμένο επίσης από το ρεύμα του Σοσιαλιστικού Ρεαλισμού.
Ο Μπολσεβίκος.
Έργο του Μπορίς Κουστοντίεφ. Μέσα από το έργο του εκφράζει με έναν αλληγορικό τρόπο, δίνοντας αυτή την υπέρφυσικότητα του μεγέθους του κεντρικού χαρακτήρα, την μεγάλη πολιτική νίκη που επετεύχθη από το Μπολσεβίκικο κόμμα την περίοδο της Ρωσικής Επανάστασης του 1905 κόντρα στην γραμμή και την πρόσληψη που προσπάθησε να κάνει το ΡΣΔΕΚ.
Πορτρέτο του Ι.Β. Στάλιν
Έργο του Γκεόργκι Ρουμπλεφ
Το πρώτο Τρακτέρ της Ουκρανίας
Επίσης έργο του Γκεόργκι Ρούμπλεφ
Οι «από κάτω» πίναμε καθώς οι «από πάνω»παραφουσκώνουν
Έργο του Έρικ Γιόχανσον
Εγκατάσταση ενός εργοστασίου
Έργο του Πιοτρ Ουΐλλιαμς
Στο εργοτάξιο κατασκευής ενός νέου εργοστασίου Έργο του Αλεξάντρ Ντεϊνεκα
Βιομηχανία κονσερβοποιίας ψαριών
Έργο της Εκατερίνα Ζέρνοβα
Συνάντηση στο χωριό
Έργο του Νταβίντ Χτέρενμπουργκ
Το κάρτερ ενός στροβιλοφόρου κινητήρα Έργο του Βιάτισλαβ Πακούλιν
Η στρατευμένη Κομσομόλ
Έργο του Αλεξαντρ Σαμοκβαλοφ
Απόλυτη Ελευθερία
Έργο επίσης του Αλεξάντρ Ντεϊνέκα
Alexei Pakhonov
Οι ναύτες του κόκκινου στόλου κάνουν μπάνιο
Λουόμενη
Αλεξάντρ Ντεϊνέκα
Γιούρι Ποιμένοφ
Η νέα Μόσχα
Βασίλι Σβαρόγκ
Ο σ. Στάλιν με άλλα μέλη του Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ με παιδιά στο πάρκο Γκόρκι
Αλεξάντρ Γκερασίμοφ
Ο Στάλιν πάνω από το φέρετρο του Ζντάνωφ.
Ανατόλι Γιαρ Κραβτσένκο
Ο Γκόρκι με τους σ. Στάλιν, Μολότωφ και Βοροσίλοφ.
Β.Ι. Γκοβορκόφ
Ο Στάλιν στο Κρεμλίνο