Ένας αιώνας τέχνη, αγώνας κι ιστορία (ΦΩΤΟ)

Κάποιοι δημοσιολόγοι βαυκαλίζονται πως το ΚΚΕ είναι ένα κόμμα-μουσείο, περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις, ή να τρομάζεις τους αστούς στη θύμησή τους. Αλλά η ιστορία δεν είναι κάτι νεκρό και αποστεωμένο. Η γνώση της είναι δύναμη, για να κοιτάς το παρόν και να χαράσσεις το μέλλον, όπως είπε στους δημοσιογράφους χτες, ο Δ. Κουτσούμπας. Και δεν υπάρχει κανένα άλλο κόμμα που να μπορεί να γεμίσει μουσεία ολόκληρα με το χνάρι της ιστορίας του -πού και να μην είχαν καταστραφεί τόσα τεκμήρια, στο πέρασμα του χρόνου. Μια ιστορία που εμπνέει διαχρονικά το λαό, είναι ζωντανή, γίνεται υλική δύναμη στο σήμερα, κι όχι μουσειακό υλικό.

Ο επίσημος ορισμός του μουσείου μας λέει πως συλλέγει, διατηρεί και εκθέτει υλικές κι αύλες μαρτυρίες, κάθε τεκμήριο της ανθρώπινης δραστηριότητας, με στόχο την ψυχαγωγία και την επιμόρφωση. Έτσι και το περιεχόμενο της έκθεσης, με αντικείμενα από το αρχειακό υλικό του κόμματος, αφορούσε κάθε τι σχετικό με τη δραστηριότητα των κομμουνιστών: έργα τέχνης, ντοκουμέντα, βιβλία, όπλα, εργαλεία κι εξαρτήματα της παράνομης δράσης, όπως τα διαφημιστικά προσπέκτους με σαμπουάν που είχαν από μέσα μπροσούρες του Λένιν, το μηχάνημα που έφτιαχνε ψεύτικα διαβατήρια ή κι άλλα αντικείμενα: από την πένα του Θέμου Κορνάρου, μέχρι το κλειδί από τη φυλακή του Νίκου Μπελογιάννη. Αυτό που ξεχώρισε όμως ήταν το βιολί που εφτιαξαν οι κρατούμενοι για να αποχαιρετούν τους συντρόφους τους που οδηγούνταν στο εκτελεστικό απόσπασμα.

Ποιο ακριβό όργανο μπορεί να συγκριθεί με αυτό το χειροποίητο βιολί, με τη φροντίδα που έβαλαν οι κρατούμενοι για να το φτιάξουν, για να νικήσει η ζωή πριν την αποχαιρετήσουν, κι ας την είχαν πολύ-πάρα πολύ αγαπήσει; Ποιο ρέκβιεμ μπορεί να σταθεί δίπλα στις μελωδίες που έπαιξαν ερασιτέχνες σε αυτό το βιολί, στα συναισθήματα και την ένταση που γεννούσε;

Παρακάτω ακολουθεί ένα φωτογραφικό ρεπορτάζ της “Κατιούσα” που βρέθηκε στη χτεσινή ξενάγηση και επιστρατεύει τις εικόνες για να μπορέσει να τα χωρέσει όλα, με μικρά συνοδευτικά σχόλια, όπου είναι απαραίτητο.

Η Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου καλωσόρισε τους δημοσιογράφους, ενώ ο Φάνης Παρρής δίπλα της έκανε την ξενάγηση στους χώρους της έκθεσης, στα δύο φουαγιέ του κτιρίου της έδρας της ΚΕ.

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας μίλησε μεταξύ άλλων -κατόπιν… δημοσιογραφικών “πιέσεων”- και για το μουσικό τετράδιο του πατέρα του, Απόστολου Κουτσούμπα, που ήταν μεταξύ των αντικειμένων της έκθεσης.

Τα δύο έργα του αξέχαστου ηθοποιού Μίμη Φωτόπουλου, που ήταν πολυτάλαντος και δημιουργικός. Εδώ αποτίει το δικό του φόρο τιμής σε δύο μεγάλες μορφές του κομμουνιστικού κινήματος: τον Άρη Βελουχιώτη και το Νίκο Μπελογιάννη. Το σκούρο χρώμα είναι φτιαγμένο από στοιχεία της γραφομηχανής!

Κομμάτι της ιστορίας του κόμματος είναι και η ιστορική διαδρομή του ίδιου του κτιρίου της ΚΕ του ΚΚΕ. Ο Φάνης Παρρής δείχνει αποκόμματα από τον κομματικό τύπο, με αναφορές για εξορμήσεις και κόκκινα μεροκάματα για την κατασκευή του κτιρίου στον Περισσό. Πίσω του είναι δύο συγκριτικές εικόνες με τη σημερινή όψη της Λεωφόρου Ιωνίας, στο σημείο που βρίσκεται η έδρα της ΚΕ, και την όψη με τα οδοφράγματα που είχε τον ηρωικό Δεκέμβρη του 44′. Η κάρτα με τις δύο αυτές εικόνες δόθηκε ως αναμνηστικό στους αντιπροσώπους του 20ού συνεδρίου του Κόμματος, αλλά και στους δημοσιογράφους που έδωσαν χτες το “παρών”.

Η αφίσα από το πρώτο Συνέδριο της ΚΝΕ. Στα ντοκουμέντα που εκτέθηκαν υπήρχε μεταξύ άλλων, το πρώτο νόμιμο τεύχος της ΚΟΜΕΠ μετά τη δικτατορία, το πρώτο νόμιμο φύλλο του Ριζοσπάστη, το πρώτο του Οδηγητή, αλλά και πολλά υλικά-τρικάκια από την παράνομη δράση της ΚΝΕ, κατά τη διάρκεια της χούντας.

Ο οπλισμός του αντάρτη. Από τα περίφημα “κρυφά όπλα” που κρύβονται στα υπόγεια του Περισσού. Από αυτά που δεν παραδόθηκαν ποτέ και μένουν παρά πόδα…

Η πρώτη νόμιμη αφίσα του ΚΚΕ, μετά από 27 χρόνια παρανομίας. Εμπρός να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα. Όχι τον ανατέλλοντα του ΠΑΣΟΚ, ούτε το σημερινό ροζ…

Όπως είπε χαριτολογώντας ο Θ. Λεκάτης, που ήταν στο επιτελείο της ξενάγησης, μας λένε πως κρύβουμε όπλα στα υπόγεια. Ε να λοιπόν, εμείς τα βγάλαμε και στο προαύλιο…

Από τις δηλώσεις του ΓΓ στο τέλος της ξενάγησης, όπου είπε μεταξύ άλλων πως δεν απεμπολούμε αυτήν την ιστορία σε αντίθεση με τους ριψάσπιδες που βρίσκονται σήμερα στην κυβέρνηση. Κι όταν ένας δημοσιογράφος επέμεινε για μια δήλωση σχετικά με το ελληνο-τουρκικό και τους χειρισμούς της κυβέρνησης, ο Κουτσούμπας αρνήθηκε αρχικά:
-Γιατί, είδατε εσείς κάτι καινούριο;

Η κασετίνα με τις καρτ-ποστάλ από διάφορα σημαντικά εκθέματα της συλλογής, που χαρίστηκε στο τέλος στους δημοσιογράφους.

Μεταξύ άλλων μπορεί να διακρίνει κανείς ένα βιβλιαράκι για τη Γιούρα, με το όνομά της γραμμένο στα ρώσικα και μια αφιέρωση στον Πέτρο Κόκκαλη.

Βόμβα ναπάλμ, την οποία οι αντάρτες του ΔΣΕ είχαν την “τιμή” να δοκιμάσουν πρώτοι στις κορυφές του Γράμμου, πολλά χρόνια πριν από το Βιετνάμ. Ένα από τα υψώματα μάλιστα κόντυνε ένα μέτρο από τη σφοδρότητα αυτών των βομβαρδισμών!

Αυτό το όπλο βρέθηκε στο Γράμμο και χρειάστηκαν 30 ζευγάρια χέρια για να κουβαληθεί, αφού δεν ήταν δυνατό να αποσυναρμολογηθούν όλα του τα μέλη. Φαντάζεται κανείς με τι κόπο και κινδύνους το μετακινούσαν τότε πάνω στα βουνά, οι αντάρτες του ΔΣΕ…

Εκτός από τα 100 χρόνια του ΚΚΕ, υπήρχαν αντικείμενα αφιερωμένα στα 50 χρόνια της ΚΝΕ, καθώς επίσης και στους προδρόμους της, την ΟΚΝΕ και την ΕΠΟΝ.

Από τον καιρό που οι παράνομες εφημερίδες γράφονταν στο χέρι, με απαράμιλλο κόπο και μεράκι. Πολύ πριν μαγαρίσει αυτό το όνομα μια εφημερίδα του Παπανδρεϊκού ΠαΣοΚ…

Από τη βιβλιοθήκη του νέου Λενινιστή…

Το πολύ ωραίο όνομα του οργάνου του ΚΣ της ΕΠΟΝ: Η άμιλλά μας…

Τρικάκια γραμμένα στο χέρι, μες στο σκοτάδι της μαύρης μετεμφυλιακής περιόδου.

Περιοδικό της ΚΝΕ “Νέος πρωτοπόρος” για τις μικρότερες ηλικίες! Βαθιά συγκίνηση…

Διαβατήρια από το παράνομο τυπογραφείο…

Τα σημειώματα έπρεπε να κρύβονται με τον καλύτερο τρόπο, σε κάθε πιθανό σημείο. Ακόμα και στη φτέρνα, ενάντια στη σιδερένια φτέρνα των αστικών κρατών.

Ασύρματος από τα χρόνια της παρανομίας. Σαν κι αυτούς που ανακαλύφτηκαν το 51′ και χρησιμοποίησε το αστικό κράτος για να εκτελέσει τον Μπελογιάννη και τους συντρόφους του, με την κατηγορία της κατασκοπίας…

Ήταν ένα μικρό καράβι. Και όλοι ξέρουμε ποιοι ριψάσπιδες πήδηξαν πρώτοι από αυτό, στα δύσκολα. Το σημαντικό είναι όμως πως δε ναυάγησε ποτέ στην ταξική πάλη και κράτησε σταθερή την πυξίδα του.

Όσα είδατε παραπάνω αποτελούν μόνο ένα μέρος των αντικειμένων της έκθεσης. Η οποία με τη σειρά της αποτελεί ένα μικρό μόλις τμήμα του υλικού και των αντικειμένων που περιλαμβάνει το αρχειακό υλικό του κόμματος!

Μες στο 18′ προγραμμματίζεται μια μεγάλη έκθεση στο κέντρο της Αθήνας, όπου θα παρουσιαστούν περισσότερα αντικείμενα. Είναι κρίμα όμως να μη βρίσκονται συγκεντρωμένα, ως μόνιμη έκθεση, σε κάποιο χώρο, δηλαδή σε ένα μουσείο. Δεν έχουν ωριμάσει άραγε οι συνθήκες για ένα μουσείο του ΚΚΕ -που είναι κομμάτι της ιστορίας του λαού μας και των αγώνων του;

Φωτογραφίες: Filo Magenta