Adults in the Room – Οι 10+1 υπέροχα χειρότερες στιγμές της ταινίας του Γαβρά για το Βαρουφάκη
Δε χρειάζεται να είσαι φιλελές για να μη σου αρέσει η ταινία. Ούτε όμως να σου αρέσει πολιτικά, για να εκτιμήσεις τα καλτ διαμάντια που προσφέρει.
Αν είναι να την δείτε, μην το διαβάσετε (spoiler alert). Πρέπει να πάτε ανυποψίαστοι για αυτό που θα σας βρει.
Αν όμως σας πιέζουν να πάτε και εσείς δε θέλετε, και πρέπει να βρείτε πειστικά επιχειρήματα, για να μην την δείτε, βρίσκεστε στο σωστό σημείο. Αλλά, και πάλι, γιατί να μην την δει κανείς; Πού αλλού θα βρει μια τόσο σπαρταριστή πολιτική κωμωδία, σαν και αυτήν;
Βαθιά ανάσα και ξεκινάμε.
1. Αυτό δε θα μας το πάρουν ποτέ…
Σε κάποιο σημείο, ο Γιάννης με το ένα νι που διασχίζει τας Ευρώπας, μπαίνει σε ένα ξενοδοχείο (μάλλον), όπου σε ένα φουαγιέ στο βάθος ακούγεται συρτάκι, όργανα και μια παρέα που χορεύει, σε ένα τυπικό ελληνικό γλέντι, βγαλμένο από φολκλόρ διαφημιστικό του ΕΟΤ χωρίς έμπνευση -σαν τη μουσική της ταινίας-, ενώ το μόνο που λείπει είναι η φωτεινή επιγραφή “Tzatziki-mousaka-souvlaki”. Ο Γιάνης χαμογελά με νόημα και το απογειώνει: “αυτό δε θα μπορέσουν να μας το πάρουν ποτέ…”.
Καλά ναι, αλλά ποιο; Το τζατζίκι; Τους μερακλήδες γλεντζέδες; Το φιλότιμο; Την ελληνική ψυχή; Εντάξει, σκεφτείτε κι εσείς λίγο, όλα μασημένη τροφή πια;
2. Αυτή είναι η δύναμή μας
Ο Τσίπρας μπαίνει στο αυτοκίνητο με τον ροκ-σταρ υπουργό του και τους περικυκλώνει ένα πλήθος γκρούπις, που τρέχουν με φόρα πάνω στο αμάξι γιατί βαρέθηκαν τη ζωή, και χαϊδεύουν το τζάμι με απλωμένες παλάμες, σαν ζόμπι σε ταινία τρόμου.
Ο λαοπρόβλητος Γιάνης λέει στον άπειρο Τσίπρα:
Αυτή είναι η δύναμή μας…
Καλά, σίγουρα, αλλά αν αγνοούν τις δυνάμεις και τους νόμους της φυσικής, θα τους πατήσει το επόμενο αυτοκίνητο, και πάει η δύναμη.
3. Ένα λεπτό σιγής στα Εξάρχεια
Ο Βαρουφάκης τρώει στα Εξάρχεια με την παρέα του, όπου ξαφνικά συγκεντρώνεται ένα μαυροφορεμένο πλήθος (τα παιδιά της περιοχής), που δεν πάει σε κηδεία, αλλά είναι σιωπηλό, λες και πάει όντως σε τέτοια. Κοιτάζουν όλοι μαζί τον Βαρουφάκη με βλέμμα που σκοτώνει, του γυρίζουν την πλάτη και αποχωρούν αθόρυβα μετά από ένα λεπτό σιγής, ίσως σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το γιούχου σενάριο, που δεν είχε ούτε μια γιούχα.
Ναι Κώστα μου, έτσι γίνονται τα σκηνικά στα Εξάρχεια.
Ψιλές, μπινελίκια και τα ρέστα, είναι φήμες, μην τις ακούς…
4. Θα φάμε, θα πιούμε και νηστικοί θα κοιμηθούμε
Μετά από τα Εξάρχεια, ο Γιάνης υποδέχεται σπίτι του για φαγητό και παρασκηνιακές ζυμώσεις κάποιο στέλεχος της Κομισιόν, που φτάνει κουμπωμένος, βλοσυρός και μετά βίας δέχεται τα ορεκτικά. Στη συνέχεια όμως περνάνε στο κυρίως πιάτο, όπου ενθουσιάζεται με το τζατζίκι -ποιος να το ‘λεγε;-, μαθαίνει πως τα παϊδάκια δε θέλουν μαχαιροπίρουνο αλλά χέρια, και τον αποτελειώνει το μπακλαβαδάκι. Στην επόμενη σκηνή τους βλέπουμε στο σαλόνι, όπου ο Γιάνης αγκαλιάζει σφιχτά τη γυναίκα του, γιατί έχει φοβηθεί το μάτι του τον μουσαφίρη, που έχει κάτι από τον Ζανό στους Απαράδεκτους.
Καλά φάγαμε, καλά ήπιαμε…
5. Κρυστάλλινη ποιότητα
Τα πλάνα των προεκλογικών συγκεντρώσεων και ιδίως αυτής του ΟΧΙ, πριν το δημοψήφισμα, είναι γεμάτα pixel, με χαμηλή ανάλυση από το YouTube, λες και τα θόλωσε επίτηδες κάποιος, για να κρύψει τα πρόσωπα. Εκτός και αν δεν ήθελαν να πάρουν έτοιμο τηλεοπτικό υλικό από τα βοθροκάναλα, που θα έλεγε και ο Πολάκης -δυστυχώς αυτός δεν παίζει στην ταινία του, υπάρχει όμως ένας χαρακτήρας που ενσαρκώνει το πνεύμα του.
6. 3… 2… 1… Happy New Government
Η ανακοίνωση των exit-poll στην ταινία είναι αριστουργηματική και δε γίνεται μια κι έξω, για να μεγαλώσει το σασπένς. Στις εκλογές πχ οι μπάρες με τα ποσοστά των κομμάτων ανεβαίνουν αργά, σαν μετοχές στο Χρηματιστήριο (Αγαπούλα, πούλα…). Ενώ στο δημοψήφισμα, τα στελέχη της κυβέρνησης -που δεν ενθουσιάζονται ιδιαίτερα με το ενδεχόμενο να νικήσει το “ΟΧΙ”- αρχίζουν να μετράν αντίστροφα, λες και περιμένουν το νέο χρόνο ή να κλείσει το tele-voting της Eurovision. Και οι δύο μπάρες αρχίζουν να αυξάνονται σταδιακά με τον ίδιο τρόπο -χωρίς να έχουν άθροισμα το εκατό, ανά πάσα στιγμή- στέλνοντας τους μαθηματικούς στον ψυχίατρο.
7. Είμαι έγκυος, το ξέρεις μόνο εσύ…
Ο Βαρουφάκης κάνει ζήλιες στον Τσίπρα, που μιλάει κρυφά με τον Χουλιαράκη, και είναι έτοιμος να υποβάλει την παραίτησή του ή μάλλον να την αφήσει κρυφά στο γραφείο του Αλέξη -όπου παραλίγο να την ξεχάσει. Αυτός κάνει την ανατροπή, βγαίνοντας έξω από τη σύσκεψη, και πληκτρολογεί στο κινητό -για να το δει ο Γιάνης και να μην τον ακούσουν οι άλλοι δίπλα:
ΘΑ ΚΑΝΩ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ. ΤΟ ΞΕΡΕΙΣ ΜΟΝΟ ΕΣΥ…
Με τον ίδιο τρόπο, που αν έπαιζε σε σίριαλ με το ίδιο όνομα (Adults in the room), θα μάθαινε από το συνομιλητή του ότι “είμαι έγκυος” ή “το παιδί είναι δικό σου”. Το ξέρεις μόνο εσύ…
8. Ε, adults, get a room
Αν τα παραπάνω σας φαίνονται χυδαιότητες, είναι γιατί δεν έχετε δει την ερωτική ματιά του Αλέξη στον υπουργό του, με ατάκες επιπέδου Φώσκολου.
Σε χρειάζομαι. Μαζί θα πάμε ως το τέλος. Θέλουν να μας χωρίσουν. Χτυπάνε εσένα, για να χτυπήσουν εμένα. Κοκ…
Γενικώς ο Τσίπρας είναι μια καρικατούρα, ένα άβουλο πλάσμα, που περιμένει να του δώσουν οδηγίες πώς θα κυβερνήσει, και μιλάει English very best -που είναι ίσως και το μόνο ρεαλιστικό στοιχείο σε όσα μας παρουσιάζει η ταινία. Και αναρωτιέσαι αν φταίει ο ηθοποιός ή (μάλλον το δεύτερο) οι οδηγίες που πήρε για τον ρόλο του.
9. No pasaran. Και μετά πέρασαν…
Όλοι σχεδόν οι χαρακτήρες πλην του μεγάλου Γιάνη, είναι στα όρια της καρικατούρας, με εξαίρεση ίσως τον Τάρλοου σε ρόλο Τσακαλώτου, που ωστόσο κάνει το παιδί για τα slides, σε μια παρουσίαση του Βαρουφάκη στο εξωτερικό. Ο Σόιμπλε είναι ένα σκυλί που γρυλίζει “έξω από το ευρώ”, μόλις του λες καλημέρα. Ο Σάκης -από το Δραγασάκης- είναι σαν τον συμπρωταγωνιστή στο “Φονικό Όπλο”, και λέει ότι είναι “too old for this shit” πια. Ενώ ο… Μάνος Καμμένος βάζει συνεχώς μικρά εμπόδια στην κυβέρνηση.
Αλλά το αποκορύφωμα έρχεται με τον ηθοποιό που είναι ένα υβρίδιο Λαφαζάνη και Πολάκη -για τους υπόλοιπους ρόλους, δεν είναι ευκρινές αν αντιστοιχούν σε πραγματικά πρόσωπα (υστερόγραφο: κάποιοι φίλοι μου λένε ότι είναι ο Παππάς). Ο τσαμπουκάς Ελληνάρας υπουργός λέει στο Βαρουφάκη “no pasaran” και τον χτυπά στην πλάτη, καθώς απομακρύνεται. Ο Γιάνης ψιθυρίζει “και μετά πέρασαν…”, με νηφάλια ρεαλιστική ανάλυση, μακριά από παλικαρισμούς της δεκάρας. Δε μας εξηγεί δυστυχώς αν τον ίδιο ρεαλισμό έπρεπε να επιδείξει πχ και η Πασιονάρια, όταν έλεγε το αυθεντικό “no pasaran”, αφού τελικά και εκεί ο στρατός του Φράνκο νίκησε…
10. Money can’t buy me love
Το πιο δυνατό σημείο της ταινίας είναι ότι αποδίδει στην εντέλεια την ωραιοπάθεια του Βαρουφάκη -χάρη και στην πολύ καλή ερμηνεία του Λούλη- και ας του κάνει σκληρή κριτική για το… ντύσιμό του. Ο Βαρουφάκης είναι ο απόλυτος ροκ-σταρ, που πετάει ακόμα και στίχους των Beatles (το “Can’t buy me love” συνοδεύει την αφίσα της ταινίας στα σινεμά) και λυγίζει τους πιο σκληρούς αντιπάλους. Ο σκληρός Σόιμπλε παραδέχεται σε μια κρυφά μαγνητοφωνημένη συνομιλία ότι ο Γιάνης έχει δίκιο από την πλευρά του, ενώ τα αρπακτικά του Σίτι (τραπεζίτες) γίνονται γατάκια μπροστά του και του χαρίζουν ένα θερμό χειροκρότημα, καθώς ο Βαρουφάκης κάνει βασικά τον stand-up κωμικό.
Όπως σημειώνει και η Έλενα Ακρίτα, το γεγονός ότι σε αυτήν την ταινία ο Χριστός περπατά στο νερό, ενώ ο Βαρουφάκης όχι είναι εντελώς συγκυριακό. Και αν έχετε αντίρρηση, μπορείτε να δείτε πχ τι αξιολογεί ο ίδιος ο Γιάνης ως “έκτακτη είδηση” -ενώ είναι μετά βίας είδηση.
Έκτακτη είδηση: Αυτή τη στιγμή, η νέα ταινία του Κώστα Γαβρά ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ, προβάλλεται εντός του κτιρίου της ΕΚΤ στη Φραγκφούρτη. Την προβολή οργάνωσε το συνδικάτο των εργαζόμενων στην ΕΚΤ. Ο Κώστας Γαβράς είναι εκεί έτοιμος να απαντήσει στα ερωτήματά τους στο τέλος.
— Yanis Varoufakis (@yanisvaroufakis) October 9, 2019
Μπόνους: Ταγκό στις Βρυξέλλες
Το φινάλε είναι μοναδικό. Ο Τσίπρας παγιδεύεται στη σύσκεψη κορυφής, που γίνεται αίθουσα χορού, με τους άλλους αρχηγούς κρατών να τον περικυκλώνουν και να τον εμποδίζουν να φύγει, σε ένα ταγκό χωρίς χέρια, που συνεχίζεται στο διάδρομο και τη στριφογυριστή σκάλα, συμβολίζοντας μοναδικά τον φαύλο κύκλο και τα αδιέξοδα (πέντε στρώματα νόημα). Χορογραφία που θα ζήλευε ο Δαλιανίδης και η Μάρθα Καραγιάννη, αλλά δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από το Thriller του Μάικλ Τζάκσον, με τα ζόμπι. Στο τέλος, ο Τσίπρας πείθεται και συμμετέχει περίλυπος -χωρίς γραβάτα όμως- στην ομαδική φωτογραφία. Δε βγάζει έρπη, αλλά κανονικά θα έπρεπε, με το σενάριο που του δίνουν να παίξει.
Ωστόσο, κάποιοι θεωρούν αυτό το σημείο αναλαμπή σε μια επίπεδη, φτωχή ταινία, με ελάχιστα σκηνοθετικά ευρήματα, που στο τέλος μας δείχνει τουλάχιστον κάτι…
Συμπέρασμα
Αν το Adults In the Room, ως βιβλίο, ήταν ένα πολιτικό άρλεκιν, ο Κ. Γαβράς, απευθυνόμενος κυρίως στο “προοδευτικό γαλλικό κοινό” αλλά και στο αντίστοιχο ελληνικό, καταφέρνει να το εξελίξει σε “πολιτική κωμωδία, που είναι από τα πιο δύσκολα είδη στην εποχή μας. Και μόνο για αυτό, αξίζει να δει κανείς την ταινία.