Ακόμα ένα ποτηράκι / Another Round του Thomas Vinterberg

«Η βλακεία είναι ανεπίδεκτη ηλικίας και στο κέντρο της βλακείας είναι η αδυναμία μας να εστιάσουμε στο τι ακριβώς σημαίνει για τον άνθρωπο να είναι πνευματική οντότητα και όχι σκέτο έμβιο ον. Καλλιεργούμε πεποιθήσεις όπως το ότι η σοφία και η ωριμότητα αναφύονται με τα χρόνια όπως τα δόντια, το μούσι, παραγνωρίζοντας συστηματικά ότι η σοφία και η θέληση ουδόλως σχετίζονται με τις φυσικές μας λειτουργίες… Στο πνευματικό επίπεδο, ο άνθρωπος δεν επιτυγχάνει τίποτα με φυσιολογικούς τρόπους», υποστηρίζει ο Κίρκεγκωρ και ξεκινάμε με τα λόγια του για να αναλύσουμε μία πολύ ξεχωριστή ταινία.

Στο επίκεντρο βρίσκεται ο άνθρωπος που συνειδητοποιεί ότι το κυνήγι των υλικών αγαθών και της κοινωνικής καταξίωσης, καθώς και η συμμόρφωση με τις επιταγές της σύγχρονης εποχής, δεν οδηγούν πουθενά, ο άνθρωπος που αποφασίζει να αναζητήσει έναν διαφορετικό δρόμο, προκειμένου να γνωρίσει την πραγματική ευτυχία.

Η ταινία αφηγείται την ιστορία τεσσάρων φίλων, καθηγητών μέσης εκπαίδευσης, οι οποίοι, σε μια προσπάθεια να δώσουν λίγο παραπάνω ενδιαφέρον στην άχρωμη ζωή τους, πειραματίζονται πάνω στη θεωρία του Νορβηγού ψυχίατρου Finn Skårderud – η θεωρία υποστηρίζει πως ο άνθρωπος γεννιέται με 0.05% έλλειψη αλκοόλ στο αίμα του, την οποία πρέπει καθημερινά να αναπληρώνει για να μπορεί να είναι δημιουργικός και να έχει καλή διάθεση.

Οι τέσσερις φίλοι χρησιμοποιούν τη θεωρία, έτσι ώστε να βρεθούν σε εκείνο το σημείο στο οποίο δεν είναι ούτε νηφάλιοι ούτε μεθυσμένοι. Η διατήρηση ενός συγκεκριμένου επιπέδου αλκοόλ στο αίμα τους πιστεύουν πως θα τους βοηθήσει να αποδράσουν από τη ρουτίνα της καθημερινότητας που τους τροφοδοτεί με μια διαρκή κατάθλιψη.

Οι ήρωες της ταινίας καταναλώνουν άφθονο αλκοόλ για να αντιμετωπίσουν την κρίση της μέσης ηλικίας, να βρουν την χαμένη τους διάθεση για ζωή, το κέφι και τη δυναμική που είχαν κάποτε. Είναι όμως αυτά όσα πραγματικά τους λείπουν;

Αυτό πιστεύουν και γι’ αυτό επιλέγουν το αλκοόλ ως το μέσο για να τα ξαναβρούν. Και το πετυχαίνουν σε ένα βαθμό. Γιατί το αλκοόλ τούς κάνει ευδιάθετους, δημιουργικούς, τολμηρούς, τους βοηθά να εκδηλωθούν συναισθηματικά, να ξεμπλοκάρουν, να εκτονωθούν, να ξεπεράσουν την κρίση της μέσης ηλικίας, μίας έννοιας που ακούγεται πολύ τελευταία στις Δυτικές κοινωνίες. «Εγώ στα νιάτα μου…», πρόκειται για μία φράση γεμάτη αυταπάτες και ψευδαισθήσεις, όπως και οι νεανικές φαντασιώσεις.

Πίνοντας λοιπόν, νιώθουν πως «ξαναγίνονται» νέοι. Σταδιακά ωστόσο διαπιστώνουν ότι για να διατηρήσουν υψηλά επίπεδα καλής διάθεσης, θα πρέπει να καταναλώνουν όλο και περισσότερο αλκοόλ. Το αποτέλεσμα είναι να γίνουν εξαρτημένοι από το ποτό. Φτάνοντας στον πάτο από τις αλλεπάλληλες καταχρήσεις, συνειδητοποιούν πως με το ποτό δεν επιδίωκαν να καλύψουν ουσιαστικά τις ελλείψεις και τα κενά τους, αλλά να βρεθούν σε μία παραλυτική κατάσταση απάθειας, αποφεύγοντας τα συναισθήματα λύπης και απόγνωσης που τους δημιουργεί η πραγματική ζωή.

Θα καταφέρουν να επανεφεύρουν τον εαυτό τους και να ξεφύγουν από την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει; Αυτή ακριβώς την δαιδαλώδη εσωτερική περιπλάνηση ανατέμνει δεξιοτεχνικά η ταινία, αναδεικνύοντας τη συλλογική προσπάθεια πάνω από την ατομική. Δεν δίνει απαντήσεις, απλώς θέτει τα ερωτήματα για να τα σκεφτούμε εμείς και να αναρωτηθούμε αν τελικά το σάλτο του εξαιρετικού Mads Mikkelsen αποτελεί όντως ένα βήμα προς την ελευθερία, ένα βήμα απόδρασης από μια κοινωνία που του την στερεί.

Προσωπικά, ταυτίζομαι με τα λόγια του Κίρκεγκωρ, με την έννοια πως η πραγματική ελευθερία βρίσκεται στο να εστιάσουμε στο τι «σημαίνει για τον άνθρωπο να είναι πνευματική οντότητα και όχι σκέτο έμβιο ον». Γιατί σε πνευματικό επίπεδο, η ωρίμανση δεν συμβαδίζει με την ηλικία, αλλά από την ανάγκη του ανθρώπου να μάθει, να ανακαλύψει, να αυτοπροσδιοριστεί, να βρει τη δική του θέση στην κοινωνία και όχι την προκαθορισμένη που εκείνη θέλει να του επιβάλλει.

Το «Another Round» αναδείχθηκε η καλύτερη ευρωπαϊκή ταινία του 2020, με τον Thomas Vinterberg να αποσπά το βραβείο του καλύτερου ευρωπαίου σκηνοθέτη και τον Mads Mikkelsen το βραβείο του καλύτερου ευρωπαίου ηθοποιού στην τελετή απονομής των 33^ων Βραβείων της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου.