«Δεν Υπάρχει Κακό» – Η δύναμή σου είναι να μπορείς να λες ΟΧΙ!

«Δεν Υπάρχει Κακό»
Γερμανο-ιρανο-τσέχικη ταινία, σκηνοθεσία Μοχάμαντ Ρασούλοφ
“Η δύναμή σου είναι να μπορείς να λες ΟΧΙ!”

Μπορεί η αλήθεια να σε καταστρέψει; Όταν αρνείσαι να εκτελέσεις παράλογους και απάνθρωπους νόμους κινδυνεύει να καταστραφεί η ζωή σου εξαιτίας της απειθαρχίας σου και της σύγκρουσης με ένα σύστημα που επιτρέπει την θανατική ποινή και που το καθεστώς της χώρας σου στηρίζει αυτό το σύστημα; ( Το Ιράν, είναι η δεύτερη χώρα παγκοσμίως στις περισσότερες εκτελέσεις θανατικών ποινών).

Πόσο εύκολο είναι να σκοτώσεις τον άνθρωπο που υπάρχει μέσα σου και να μετατραπείς ο ίδιος σε έναν στυγνό εκτελεστή;

Είναι το καθήκον σου που σου επιβάλλει να εφαρμόζεις τον νόμο όποιος και αν είναι αυτός;

Είναι το προστατευτικό κάλυμμα που σου παρέχει η πεποίθηση ότι αν δεν το κάνεις εσύ, θα βρεθεί κάποιος άλλος στη θέση σου να το κάνει και εσύ θα βρεθείς στη δυσμένεια του συστήματος που σε εξαναγκάζει να το κάνεις;

Είναι αυτός, ο κρυφός πόθος της εξουσίας του θύτη κάτω από την οποία στενάζει το θύμα που δεν είναι τίποτε άλλο από τον ολοκληρωτικό θρίαμβο του επιζώντος πάνω σε εκείνον που εκδιώχθηκε από το σύστημα από τη ζωή σπρωγμένος στο μαρτύριο και τον θάνατο;

Και ποιοι μηχανισμοί κινητοποιούνται μέσα σου και είναι ικανοί την αδυναμία σου, τη δειλία σου, τους φόβους, να τους κάνουν όπλα εναντίωσης απέναντι σε αυτό που θεωρείς κακό; Και πότε ενεργοποιούνται αυτοί οι μηχανισμοί;

Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα θα μπορούσαν σε θεωρητικό και φιλοσοφικό επίπεδο να είναι πολλές. Όταν όμως δίνονται από την φωνή ενός ανθρώπου που η χώρα του τον έχει καταδικάσει εδώ και τέσσερα χρόνια σε εγκλεισμό απαγορεύοντάς του την έξοδο από αυτήν, γιατί τολμά να δώσει στην πράξη τις δικές του απαντήσεις, τότε αυτές οι απαντήσεις δεν είναι απλές θεωρητικές νοητικές κατασκευές αλλά είναι η έκφραση του τρόπου με τον οποίο μπορείς να αντισταθείς απέναντι στο κακό. Και το κακό είναι οτιδήποτε σου στερεί την ελευθερία επιλογής σου, οτιδήποτε σε αναγκάζει να κάνεις πράγματα που δεν θέλεις, οτιδήποτε απαξιώνει και υποτιμά την ανθρώπινη ζωή, οτιδήποτε λειτουργεί ενάντια στον σεβασμό αυτής.

Ο Ρασούλοφ δημιουργεί ένα ευρύχωρο κλίμα απροσδιοριστίας, που όχι μόνο διευρύνει την έννοια του θύματος αλλά συμπεριλαμβάνει και τους θύτες τονίζοντας κυρίως τη ρευστότητα και την εναλλαγή αυτών των ρόλων εντός των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών που τον δρόμο τους ακολουθεί πλέον και η κοινωνία της δικής του πατρίδας.

Μία ταινία δομημένη πάνω σε ένα άψογο σενάριο, με ιδιαίτερα απολαυστικές κάποιες σκηνές της γυρισμένες σε εσωτερικούς χώρους, όπου η απόδοση των ιστοριών γίνεται πολλές φορές με θεατρικό τρόπο, με πλούσια σε συμβολισμούς εικονοποιία, που στηρίζεται σε μία εξαίρετη φωτογραφία. Ένα σενάριο το οποίο δεν είναι μια ιστορία αλλά τέσσερις ιστορίες, όπου ως θεατής αναζητάς με αγωνία να ανακαλύψεις τα μυστικά των πρωταγωνιστών, που δεν είναι άλλα από τις σημαντικές και καθοριστικές αποφάσεις που έχουν πάρει στις ζωές τους, όταν ο καθένας τους βρέθηκε μπροστά σε τεράστια διλήμματα. Ένα σενάριο, τέλος, το οποίο στηρίζεται σε μία άρτια σκηνοθεσία, αφού ο Ρασούλoφ συνδέει με εξαιρετική μαεστρία τις τέσσερις ιστορίες μεταξύ τους, προσδίδοντάς τους μεγαλεπήβολες διαστάσεις και ανάγοντάς τες σε άλλους χώρους, άλλους χρόνους απεγκλωβίζοντάς τες από τα στενά γεωγραφικά όρια του Ιράν και βγάζοντάς τες στον έξω κόσμο, δηλώνοντας με αυτό τον τρόπο μέσα από τη «φυλακή» του ότι τέχνη είναι ακριβώς αυτό. Αυτό που δεν σε εγκλωβίζει αλλά σε απελευθερώνει, ανοίγοντάς σου άλλες προοπτικές θέασης των διαχρονικών προβλημάτων και των καθημερινών διλημμάτων που καλείσαι να αντιμετωπίσεις και να πάρεις θέση στη δική σου καθημερινότητα.

Για να μπορείς να κοιμάσαι ήσυχα χωρίς να καταφεύγεις στην κατανάλωση μαγικών χαπιών επίπλαστης ηρεμίας και γαλήνης που μπορεί να σου εξασφαλίσουν λίγες ώρες βαθιάς νάρκωσης και αποφυγής της δυστυχίας που σε κατακλύζει όταν έρχεσαι σε σύγκρουση με τον εαυτό που βαθιά μέσα σου μισείς. Για να μπορείς να διαχειρίζεσαι τις απώλειες που φέρουν οι επιλογές σου, γνωρίζοντας ότι κάθε επιλογή έχει και το τίμημά της, ένα τίμημα που μπορεί μην σε κάνει ευτυχισμένο αλλά σε κάνει ισορροπημένο, γιατί ξέρεις ότι η ισορροπία και η αρμονία σε αυτή τη ζωή δεν έχουν σχέση με το πόσα κερδίζεις σε ατομικό επίπεδο αλλά με το πόσα μπορείς να κερδίσεις και πόσα μπορείς να διασώσεις σε ένα πανανθρώπινο επίπεδο, που έχει να κάνει με τη διατήρηση των αξιών εκείνων που διατηρούν την μεγαλύτερη και σημαντικότερη όλων των εννοιών. Αυτή του ανθρώπου.

Προβάλλεται, προς το παρόν, μόνο σε έναν κινηματογράφο. Στο κέντρο της Αθήνας, στο Άστυ. Μία συγκλονιστική ταινία που απέσπασε το βραβείο της Χρυσής Άρκτου στο 70ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου και που με τίποτα δεν πρέπει να χάσετε!

Στον παρακάτω σύνδεσμο μια απολαυστική σκηνή της ταινίας υπό τη μουσική υπόκρουση του Bella Ciao