Η Κατιούσα προτείνει: Ο «Ηνίοχος» του Αλέξη Δαμιανού

Ηθοποιός – σκηνοθέτης και συγγραφέας, ο Αλέξης Δαμιανός γεννήθηκε στις 21 του Γενάρη 1921 και έφυγε από τη ζωή στις 4 του Μάη 2006.

Σπούδασε στη Δραματική Σχολή Εθνικού Θεάτρου και στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Συμμετείχε με τους «Ενωμένους Καλλιτέχνες» (1946) στο θέατρο του Βουνού.

Υπήρξε ιδρυτής του «Πειραματικού Θεάτρου» και του Θεάτρου «Πορεία», όπου σκηνοθέτησε πολλά θεατρικά έργα. Έχει πρωταγωνιστήσει σε πολλές ταινίες Ελλήνων σκηνοθετών, όπως «Ο Κλέφτης» του Παντελή Βούλγαρη, «Σύντομο διάλειμμα» του Ντίνου Κατσουρίδη, «Φόβος» του Μανούσου Μανουσάκη, «Ο καιρός των Ελλήνων» του Λάκη Παπαστάθη.

Οι ταινίες του, τρεις στο σύνολό τους, έχοντας αναδειχτεί σε γονιμοποιό δύναμη του ελληνικού κινηματογράφου, έχουν αποσπάσει πολλά βραβεία και του έχουν χαρίσει διεθνή αναγνώριση. Το τρίπτυχο του έργου του ξεκινά το 1966 με το «Μέχρι το Πλοίο» και μαζί του η ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου ξετυλίγεται. Σταθμός στο 1971 και στην «Ευδοκία», την καλύτερη για πολλούς ελληνική ταινία όλων των εποχών. Επόμενος σταθμός στο 1995 και στον «Ηνίοχο», την πιο πολυαναμενόμενη κινηματογραφική επιστροφή που γνώρισε το ελληνικό σινεμά. Σκληρή ποίηση, κοινωνική διείσδυση, ιστορικός προβληματισμός, με επίκεντρο πάντα τον άνθρωπο, χαρακτηρίζει το μοναδικό έργο του Αλέξη Δαμιανού.

Ο Αλέξης Δαμιανός

Ο “Ηνίοχος” είναι ένας Έλληνας που δραπετεύει από τις φυλακές και ανεβαίνει στο βουνό, αντάρτης του ΕΛΑΣ, για να πολεμήσει τον καταχτητή. Είναι εκείνος ο Έλληνας που αγωνίζεται για το θρίαμβο του ανθρώπου. Που απελευθέρωσε την πατρίδα και “τιμήθηκε” από τους ντόπιους υποτελείς των Εγγλέζων γι’ αυτήν την πράξη του, με διωγμούς, εξορίες, φυλακές και θάνατο. Και περιπλανιέται μέσα στο χρόνο για να φτάσει στο σήμερα. Το παρόν προκαλεί θλίψη, οργή και αγανάκτηση, μέσα στο φακό του σκηνοθέτη, γι’ αυτήν τη μεγάλη απώλεια μνήμης.

Ο Αλέξης Δαμιανός δε δημιούργησε απλά μια έξοχη ταινία. Κατέθεσε τη δική του πρόταση αντίστασης και άρνησης στην ξενόδουλη υποταγή, και ελπίδας. Γιατί πιστεύει ότι η αλήθεια δε θάβεται, όσο κι αν προσπαθούν οι σύγχρονοι παραχαράκτες της…

Πρεμιέρα: 3 Μαρτίου 1995
Διάρκεια: 180′

Σενάριο – σκηνοθεσία: Αλέξης Δαμιανός
Φωτογραφία: Χρήστος Βουδούρης

Μουσική σύνθεση: Μάρκος Δαμιανός
Παραγωγός: Αλέξης Δαμιανός

Εταιρία παραγωγής: Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (ΕΡΤ) , Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου

Ηθοποιοί: Βασίλης Ελευθεριάδης (νέος, “Ηνίοχος”), Αλέξης Δαμιανός, Θόδωρος Πολυζώνης, Δημήτρης Τράγκας (Ζακυνθινός), Βίκυ Πρωτογεράκη, Γιώργος Βουλτζάτης, Βασίλης Στογιαννίδης (σύντροφος νέου), Μαργαρίτα Μάντακα (δαιμονισμένη), Κώστας Γαζέτας (Κούτρας), Κωνσταντίνα Ανδριοπούλου (νύφη), Πανίνος Δαμιανός (Ηρακλής), Κλειώ Μακρή (κυρία), Γιώργος Μαρίνος (συνοδός κυρίας), Γιούλη Γαβαλά (τσιγγάνα), Δημήτρης Παπαναστασίου, Δημήτρης Μαϊλης (φύλακας), Γιώργος Δρίζης (δάσκαλος), Τάσος Γιαννόπουλος (II), Γιάννης Μέττος (φύλακας), Θάνος Κακογιάννης (παπάς), Σπύρος Χονδρός, Κώστας Παπανικολάου (Έκτορας), Θόδωρος Βώσσος (αντάρτης), Παντελής Πήττας (αντάρτης), Νικαίτη Κοντούρη (Ηγουμένη), Νίκος Σαρόπουλος, Έφη Παπαθεοδώρου (μάνα), Έκτωρ Καλούδης (αδελφός), Δημήτρης Γιατζουζάκης (Ιταλός αξιωματικός), Ανδρέας Μαριανός (κρατούμενος), Σοφία Παπαχρήστου (καλόγρια), Λετίτσια Μουστάκη, Ζωή Κανελλοπούλου (καλόγρια), Ανδρέας Σίνος (χωρικός/μουσικός), Σπύρος Άννης (στρατιώτης), Δέσποινα Τομαζάνη, Κρατερός Κατσούλης, Τζίμης Πανούσης, Δημήτρης Κατσιμάνης, Λάμπρος Τσάγκας, Μιχάλης Ταμπούκας, Σπύρος Δρόσος, Αιμιλία Παγώνα, Μιχάλης Γιαννικάκης.

(Στοιχεία από Ριζοσπάστη και retrodb.gr)