Ντάρεν Αρονόφσκυ: Το Χόλυγουντ της προκοπής

Ο σκηνοθέτης Ντάρεν Αρονόφσκυ γεννήθηκε σαν σήμερα, το όχι πολύ μακρινό 1969. Έχει σπουδάσει κινηματογράφο και κοινωνική ανθρωπολογία στο Χάρβαρντ. Ανήκει σε μια γενιά σκηνοθετών (David Fincher, Danny Boyle κ.α.) που κάνουν «βαρύ Χόλυγουντ» ή «ποιοτοχόλυγουντ», δηλαδή ταινίες εμπορικά επιτυχημένες (ή με σκοπό να γίνουν τέτοιες) αλλά όχι απ’ αυτές με ρηχούς χαρακτήρες, ατελεύτητο πιστολίδι ή ουρανοξύστες να γκρεμίζονται επί 40 λεπτά. Δεν έχει διακριθεί στα μεγάλα event (Όσκαρ, Χρυσές Σφαίρες) αλλά έχει διανύσει καλούτσικη πορεία σε άλλα Φεστιβάλ (πχ. Sundance, Βενετία). Λίγοι γνωρίζουν ότι του είχε προταθεί να ηγηθεί του project Batman μετά τις πατάτες του franchise στα τέλη των 90’s, θέση που καλώς, εκ του αποτελέσματος, κατέληξε στον Κρίστοφερ Νόλαν, με αποτέλεσμα να δούμε και καλούς Μπατμανίδηδες και καλές αρονοφσκοταινίες τα τελευταία 20 χρόνια.

Ας δούμε εξαιρετικά συνοπτικά το σκηνοθετικό του έργο με χρονολογική σειρά, με προσπάθεια αποφυγής των spoilers και ενδεικτική προσωπική (και απολύτως μπακαλίστικη) βαθμολογία:

Pi (1998) 6/10

Θεωρούμενη από πολλούς «cult διαμαντάκι», το ασπρόμαυρο ντεμπούτο του σκηνοθέτη είναι στην πραγματικότητα μια «δύσκολη» ταινία που ακολουθεί την πορεία ενός μαθηματικού από την έμμονη ιδέα προς τη «μούρλα». Καθ’ όλα αξιόλογη αλλά χωρίς να δικαιολογεί το hype που τη συνοδεύει.

Requiem for a Dream (2000) 9/10

Ίσως η καλύτερη ταινία του σκηνοθέτη και κατ’ εμέ μια απ’ τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Ένα φιλμ για τις εξαρτήσεις, όλες τις εξαρτήσεις και όχι μόνο τα καθαυτό «ναρκωτικά», που όντας πλήρως δραματικό είναι ταυτόχρονα απίστευτα μοντέρνο/σύγχρονο. Το μοντάζ, η μουσική και οι ερμηνείες, ιδίως της μητέρας του πρωταγωνιστή, Έλεν Μπέρστιν, εκτοξεύουν περαιτέρω την ταινία. Απαραίτητο να τη δουν οι πάντες, σινεφίλ, σινε… εχθροί, όλοι. Αν βάζαμε δεκάρια, το Ρέκβιεμ θα είχε καβατζώσει ένα.

The Fountain (2006) 9/10

Ένα κλικ πιο κάτω βρίσκεται η πιο παρεξηγημένη, και θαμμένη από κοινό και από κριτικούς, ταινία του Αρονόφσκυ, που στην πραγματικότητα είναι άλλο ένα διαμάντι της συλλογής του. Η ταινία παρουσιάζει ένα γιατρό που προσπαθεί να βρει το φάρμακο για την ανίατη ασθένεια της συζύγου στις αρχές του 2000 κινούμενη παράλληλα στο 1500μΧ και το 2500μΧ. Τώρα θα μου πείτε πού κολλάει το φάρμακο με τους κονκισταδόρες και τις διαστημικές μπουρμπουλήθρες; Ε, δείτε την ταινία και θα «νιώσετε». Τέλος, η μουσική του Κλιντ Μάνσελ (που έχει κάνει και αυτή του Ρέκβιεμ) είναι καταπληκτική.

The Wrestler (2008) 7/10

Πολύ καλή προσπάθεια στην εξιστόρηση της ταραχώδους και απάλευτης ζωής ενός παλαιστή (του λεγόμενου στην Ελλάδα «κατς») με τον Μίκυ Ρουρκ σε ρόλο-έκπληξη που τον ερμηνεύει καταπληκτικά, σε σημείο να μην ασχολούμαστε με το ανελέητο λίφτινγκ που έχει υποστεί. Μονόδρομοι, εσωτερικοί μονόλογοι, κοινωνικά και προσωπικά αδιέξοδα, είναι όλα εδώ.

υγ. Καταπληκτική η σκηνή στο σούπερ μάρκετ που ο Μίκυ Ρουρκ βάζει την… ουγγαρέζα στο κεσεδάκι (συγχωρήστε με αν κάνω λάθος στη σαλάτα/αλοιφή).

Black Swan (2010) 9/10

Δίδυμο αδερφάκι του Παλαιστή, με περισσότερα στοιχεία horror, στο οποίο σχεδόν τελειοποιείται ο τρόπος που ο Αρονόφσκυ θέλει να μας πει το ίδιο πράγμα, ότι «σαν το σκάλωμα, σαν τον κάλο στον εγκέφαλο του καλλιτέχνη να κάνει αυτό που γουστάρει/γίνει ο καλύτερος, δεν έχει». Η ταινία έτυχε καθολικής αναγνώρισης και οι λίγες επικρίσεις που δέχθηκε για τις ερωτικές της σκηνές είναι πέρα για πέρα άδικες, αφού αυτές είναι πλήρως ενταγμένες στην αφήγηση και καθόλου αχρείαστη «τσόντα».

Noah (2014) 4/10

Η πρώτη, και μέχρι στιγμής μόνη, απογοήτευση που έχουμε λάβει από τον σκηνοθέτη, εν μέρει λόγω του κορεσμού που υπάρχει για τις ταινίες με βιβλικές αφηγήσεις και ξαναμανα-επαν-αφηγήσεις. Ουσιαστικά ο Δαρείος εδώ επιχειρεί να κάνει ένα λίγο-πολύ παραδοσιακό μπλοκμπάστερ αλλά αποτυγχάνει. Credit για μια σκηνή με ξύλο ανάμεσα σε γίγαντες και κάτι διαόλια/τριβόλια που μου θύμισε κάτι ξύλα με δαπίτες.

Mother! (2017)

Δεν την έχουμε δει (ακόμα, κακώς, απολογούμαστε)

Ο Ντάρεν Αρονόφσκυ όπως είπαμε έχει γενέθλια σήμερα και το γεγονός ότι είναι μόνο 50 ετών μας χαροποιεί αφού έχει ακόμα να «δώσει» στο κινηματογραφικό κοινό. Είτε λοιπόν ασχολείται με την κάθοδο των «τζανκιών» στο χάος, είτε με μπαλαρίνες που θέλουν να φτάσουν τη Μαρία Πλιτσέσκαγια, είτε με βιβλικές περσόνες που εκτελούν το σχέδιο του Θεού, εμείς θα είμαστε πρόθυμοι να αφουγκραστούμε αυτό που έχει να πει.