Όταν ο Χάρι συνάντησε την Σάλι: Ελπίζουμε να σας συμβεί το ίδιο…

Όποια/όποιος δεν έχει δει την ταινία παρακαλώ να την δει  και έπειτα να επιστρέψει στο κείμενο. Η ταινία ”Όταν ο Χάρι συνάντησε την Σάλι…” είναι μια από τις πιο κλασικές ρομαντικές κομεντί εκεί έξω. Ένα ζηλευτό ειδύλλιο που περνά από σαράντα κύματα μέχρι οι δυο πρωταγωνιστές να καταλήξουν μαζί. Όχι δεν μιλάμε εδώ για ερωτικά τρίγωνα ή πολύγωνα, δεν μιλάμε για χιλιομετρικές αποστάσεις ή απαγορευμένους έρωτες λόγω θρησκευτικών ή κοινωνικών διαφορών, οι δυο πρωταγωνιστές μένουν χώρια εξαιτίας του εγωισμού τους και των διαφορετικών απόψεων που έχουν ή νομίζουν πως έχουν απέναντι στην ζωή και τον έρωτα (μεταξύ μας όλοι εξαιτίας αυτών μένουμε χώρια και όχι εξωγενών παραγόντων).

Το 1977, ο Χάρι συναντά την Σάλι, φιλενάδα της κοπέλας του με σκοπό να κάνουν μαζί ένα  road trip. Εκείνη πηγαίνει  να σπουδάσει δημοσιογραφία, εκείνος φεύγει  για να ξεκινήσει την καριέρα του. Μέσα στο αυτοκίνητο μαλώνουν γύρω από το ερώτημα ”Αν ένας άνδρας με μια γυναίκα μπορούν να ‘ναι μόνο φίλοι;”. Εκείνη λέει πως ναι, εκείνος επιμένει πως όχι, με μια εξαίρεση: Αν η γυναίκα είναι πραγματικά πολύ άσχημη.. αλλά και πάλι όχι. Εκείνη ως φεμινίστρια στα τέλη της δεκαετίας του ’70 ούτε που να το ακούσει. Ακολουθούν διαφορετικούς δρόμους και συναντιούνται τυχαία μετά από 5 χρόνια σε ένα αεροπλάνο και οι δυο με άλλους συντρόφους.

Πάλι μαλώνουν, πάλι χάνονται μέσα στα χρόνια, ώσπου 5 χρόνια αργότερα και έπειτα από μια δεκαετία από την πρώτη τους συνάντηση, ξαναβρίσκονται και οι δυο πληγωμένοι από τις προηγούμενες σχέσεις τους. Εκεί γίνεται το μαγικό κλικ. Ο ένας ”γλείφοντας” τις πληγές του άλλου καταφέρνει να τον στηρίξει συναισθηματικά και να γίνουν πραγματικά αχώριστοι. Μοιράζονται μεταξύ τους μικρά μυστικά και ανασφάλειες που έχουν οι άνδρες για τις γυναίκες και οι γυναίκες για τους άνδρες. Τα στερεότυπα σπάνε και δεν σπάνε καθώς συζητούν. Μάλλον τα στερεότυπα αποχωρούν για να επιβεβαιωθούν λίγο αργότερα. Για πρώτη φορά, ο ένας προσπαθεί να μπει στα παπούτσια του άλλου και η σκηνή του οργασμού, όπου απροκάλυπτα η Σάλυ αποκαλύπτει την μεγαλύτερη αλήθεια σχετικά με τον γυναικείο οργασμό, έχει καταγραφεί ως μια από τις πιο χαρακτηριστικές στην ιστορία του κινηματογράφου.

Στο τέλος; Το αναμενόμενο φινάλε: Ερωτεύονται.. Στην αρχή, η αλήθεια τους σοκάρει, ιδιαίτερα τον Χάρι που έκανε τόσο κόπο να αποδεχτεί την φιλία με γυναίκα και τελικά βρίσκεται εγκλωβισμένος σε μια ερωτική σχέση με την καλύτερη του φίλη. Το πνεύμα όμως των Χριστουγέννων τους φέρνει κοντά σε ένα μελιστάλαχτο φινάλε το οποίο παραλίγο να μην είχε συμβεί. Η σεναριογράφος Νόρα Έφρον τους ήθελε χώρια και καθόλου ερωτευμένους αλλά αμερικανική ρομαντική κομεντί χωρίς happy end γίνεται; Σπάνια..

Και αφού ξεμπερδέψαμε με την υπόθεση, ας πέσουμε και λίγο στα βαθιά. Η ταινία είναι πασίγνωστη και πολύ πετυχημένη μέσα στα χρόνια. Ο Μπιλ Κρύσταλ, ο Χάρι της ιστορίας, δεν περίμενε πως θα πήγαινε τόσο καλά γιατί η προβολή της θα γινόταν καλοκαίρι, συγκεκριμένα στην 21η Ιουλίου του 1989 και απέναντι σε ταινίες του Ιντιάνα Τζόουνς και του Μπάτμαν.. Και όμως τα κατάφερε μια χαρά στα ταμεία, αποδεικνύοντας πως ο έρωτας είναι η μεγαλύτερη περιπέτεια που μπορεί να μπλέξει κάποιος και δεν επιζεί χωρίς φαντασία.

Οι εμβόλιμες σκηνές γερασμένων αγαπημένων ζευγαριών που έχουν μείνει ενωμένα μέσα στο χρόνο δείχνουν την ανάγκη που έχει ο κάθε άνθρωπος να βρει ”το ταίρι ” του. Η ταινία όμως δεν ξεπέφτει στον εύκολο συναισθηματισμό. Λέει αλήθειες για τις ερωτικές σχέσεις: Πως άλλο ψάχνουμε και άλλο βρίσκουμε. Πως πιστεύουμε πως μας ταιριάζουν συγκεκριμένοι άνθρωποι ενώ δεν είναι αλήθεια. Πως όσα με πάθος υπερασπιζόμαστε, τελικά τα θυσιάζουμε όταν βρούμε τον κατάλληλο άνθρωπο για να μας τα γκρεμίσει.

Οι ανθρώπινες σχέσεις, όχι μόνο οι ερωτικές, θέλουν συνεχώς να συντηρούνται. Θέλουν τα μερεμέτια τους μέσα στο χρόνο και το καθάρισμα τους. Οι δύο νέοι συναντιούνται στα 20 τους χρόνια και βιώνουν τα γνωστά στερεότυπα: Η γυναίκα παρότι απελευθερωμένη και σύγχρονη ακόμα σκέφτεται τον έρωτα από ρομαντικό πρίσμα, ενώ περιμένει τον πρίγκιπα με το άσπρο άλογο να την παντρευτεί. Στο τέλος ο ”ιδανικός σύζυγος” φεύγει από την σχέση γιατί δεν θέλει να παντρευτεί ενώ λίγο αργότερα παντρεύεται μια άλλη, στέλνοντας στα πατώματα την δύστυχη Σάλι, της οποίας ο ρομαντικός κόσμος καταρρέει μαζί με την ως τότε ακλόνητη αυτοεκτίμησή της. Ο άνδρας μαθημένος από την κοινωνία να ζει πιο ελεύθερος τις ερωτικές του σχέσεις, πιστεύει πως θα μείνει για πάντα ελεύθερος και ωραίος μέχρι που παντρεύεται και όταν η σύζυγος του τον εγκαταλείπει για άλλον άνδρα, ο ακλόνητος εγωισμός του θρυμματίζεται. Παράδοξο για ένα τόσο κυνικό αρσενικό που λογικά θα έπρεπε να το περιμένει, απόλυτα λογικό για κάποιον που προσπαθεί να κρύψει τα συναισθήματά του γιατί πιστεύει πως αυτό πρέπει να κάνει ένας ”σύγχρονος άνδρας”.

Στα 30 τους βρίσκονται μετέωροι. Όσα πίστευαν ως τώρα, έχει έρθει η ζωή να τους διαψεύσει. Εκείνη έχει ανάγκη από συντροφικότητα και είναι έτοιμη να θυσιάσει τον εαυτό της μέσα σε μια βαρετή και αταίριαστη σχέση προκειμένου να την έχει. Πού είναι η σύγχρονη γυναίκα που έπιανε με αυτοπεποίθηση το  τιμόνι και μίλαγε για τα όνειρά της; Εκείνος, όχι μόνο παντρεύτηκε αλλά εγκαταλείφθηκε για άλλον άνδρα. Πού είναι εκείνος ο νεαρός που μιλούσε  με έπαρση ; Η φιλία μεταξύ τους, τους κάνει παραδόξως σε εκείνο το σημείο να παραδεχτούν πως ”νικήθηκαν” και ”συμβιβάστηκαν” και οι ίδιοι στους παραδοσιακούς ρόλους άνδρα-γυναίκα και πως είναι οκ τελικά με αυτό. Περισσότερο παράδοξο είναι πως τελικά αυτή η παραδοχή και αποδοχή των παραδοσιακών ρόλων και των κοινωνικών πρέπει γίνεται μέσω μιας φιλίας που για τα κοινωνικά ήθη είναι ”απαγορευμένη”. Οι πρωταγωνιστές με χαλαρές αντιστάσεις λόγω των παθημάτων της ζωής και την κατάρρευση των νεανικών τους εγωισμών και πιστεύω, σχηματίζουν μια πραγματική φιλία μεταξύ τους, αποδεικνύοντας πως ”ναι, στην σημερινή εποχή ένας άνδρας και μια γυναίκα μπορούν να είναι φίλοι”. Μια φιλία που καταφέρνει, να ηρεμήσει και να θεραπεύσει τον άλλον από τα ερωτικά του λάθη, γεφυρώνοντας τις ”διαφορές” των φύλων. Στο φινάλε, όλοι και όλες το ίδιο ψάχνουν  ανεξαρτήτους φύλου: Μια αγκαλιά και να είναι ο εαυτός τους μέσα στην σχέση.

Η σκηνή του οργασμού, γκρεμίζει ένα μύθο γύρω από την γυναικεία σεξουαλικότητα. Οι γυναίκες προσπαθώντας να μην ”στεναχωρήσουν” τους άνδρες, υποκρίνονται οργασμό και οι άνδρες μαθημένοι να λαμβάνουν τον οργασμό σαν επιβράβευση και επιβεβαίωση του ανδρισμού τους, τις σπρώχνουν σε όλο και πιο έντονες πορνογραφικές κραυγές, που ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματικότητα και με την λογική ”Πως όσο πιο πολύ φωνάζει, τόσο πιο πολύ το απολαμβάνει”. Μυστικό που ο Χάρι δεν θα μάθαινε την αλήθεια αν δεν είχε γυναίκα φίλη. Η Σάλι μαθαίνει να μην πιστεύει σε πρίγκιπες και σε υποσχέσεις αιώνιας αγάπης και πίστης. Και εκεί που πιστεύουν θεατές και πρωταγωνιστές πως οι δυο μένουν φίλοι, έρχεται ο έρωτας και ανατρέπει την ισορροπία η οποία μόλις αποκτήθηκε μεταξύ τους.

Η ζωή είναι γεμάτη εκπλήξεις και τα πάντα γύρω μας είναι ρευστά. Οι πεποιθήσεις μας, τα όνειρά μας, τα συναισθήματά μας, οι ιδέες μας, τα πλάνα που έχουμε για την εξέλιξή μας, οι άνθρωποι που έχουμε δίπλα μας αλλάζουν λεπτό το λεπτό, όπως και εμείς αλλάζουμε χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Η ταινία μέσα από την πορεία 12 χρόνων δείχνει πώς δυο άνθρωποι από αταίριαστοι καταλήγουν ταιριαστοί μόλις καταφέρνουν να χαλαρώσουν μεταξύ τους και αποκαλύψουν τα τρωτά τους σημεία που επιμελώς έκρυβαν κάτω από σύγχρονες ή παλιές κοινωνικές αντιλήψεις για τον ρόλο τους ως γυναίκα ή άνδρα, οι οποίες τους οδήγησαν σε λάθος φιλία, που λέει και ένας στίχος της Ματούλα Ζαμάνη. Μόλις έμειναν ευάλωτοι μεταξύ τους χωρίς άμυνες, η φύση τους έφερε κοντά αποδεικνύοντας πως αυτό που δένει ένας ζευγάρι για χρόνια, δεν είναι  η επιφανειακή έλξη των πρώτων ετών, ούτε οι αναμενόμενοι κοινωνικοί ρόλοι που πρέπει να παίξουν αλλά το πώς μπορεί ο ένας να αποδεχτεί τον άλλον για το ”είναι” του όσο στραβό και αν είναι αυτό, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού τους πως η αλλαγή είναι πάντα αναπόφευκτη και το να μείνεις μαζί με τον άλλον σημαίνει κάθε φορά να αγαπάς και να δέχεσαι το ”νέο είναι” του.

It had to be you, i wandered around and finally found the somebody who could make me be true…