“Άσε με πάλι να παγώσω μέχρι θανάτου” – Η σύντομη έκρηξη του Κλάους Νόμι
Ένας ζαχαροπλάστης από τη βαυαρική επαρχία που κατέκτησε τη νεοϋρκέζικη και μετά την παγκόσμια σκηνή, πριν γίνει ένα από τα πρώτα διάσημα θύματα του σχεδόν άγνωστου τότε ακόμα AIDS.
Ο Κλάους Νόμι υπήρξε ένα φαινόμενο μοναδικό στην ιστορία της μουσικής του 20ου αιώνα, όντας ο πρώτος που ανέμειξε με επιτυχία όπερα και ποπ μουσική. Αν και η επιτυχία για τον ίδιο ήρθε αργά και πριν προλάβει να την ευχαριστηθεί, καθώς έπεσε θύμα της “μάστιγας του αιώνα”, κατόρθωσε να διασφαλίσει μια θέση στο πάνθεον όσων ανανέωσαν την σύγχρονη μουσική σκηνή.
Γεννήθηκε ως Κλάους Μπέρμπερ στις 24 Γενάρη 1944 στη Βαυαρία κοντά στη λίμνη Μπόντενζε. Σε νεαρή ηλικία μετακόμισε με την μητέρα του στην Έσση, όπου έδινε τα λεφτά για το χαρτζιλίκι του σε δίσκου τους Έλβις Πρίσλεϋ. Η μητέρα του, φοβούμενη τη “φθοροποιό” επίδραση της ροκ εν ρολ μουσικής στο γιο της, επέστρεφε τους δίσκους κι έπαιρνε στη θέση τους εκείνους της Μαρίας Κάλλας. Όπως σημειώνει αργότερα σε συνέντευξή του, ο Έλβις υπήρξε “πνευματικός του πατέρας” και η Κάλλας “πνευματική του μητέρα”. Όνειρό του ήταν να γίνει τραγουδιστής της όπερας, χωρίς να το καταφέρει. Έγινε ζαχαροπλάστης και παράλληλα κατόρθωσε να κάνει κάποιες εμφανίσεις σε θέατρα της Έσσης. Λίγο μετά πηγαίνει στο Βερολίνο, όπου εκπαιδεύεται ως κοντρατενόρος, έχοντας σπάνια γκάμα φωνής, αντίστοιχη με εκείνη μιας μετζοσοπράνο, κάτι που ενοχλούσε τους δασκάλους του που προσπαθούσαν να τον πείσουν να τραγουδά σε χαμηλότερες εκτάσεις, κάτι που έκανε τον Μπέρμπερ να εγκαταλείψει τη σχολή. Εργάστηκε στη Γερμανική Όπερα ως ταξιθέτης, δε βρίσκει όμως θέση ως τραγουδιστής, παρά μόνο στο γκέι κλαμπ “Κλάιστ Καζίνο”.
Βλέποντας πως δεν υπάρχει προοπτική για εκείνον στη Γερμανία, πηγαίνει το 1973 στις ΗΠΑ, όπου θα μείνει οριστικά. Εργάζεται στην Νέα Υόρκη αρχικά σε περιστασιακές δουλειές, όπως λάντζα και καθαριότητα, και μετέπειτα ως ζαχαροπλάστης, προμηθεύοντας με τούρτες ακόμα και το μουσείο Guggenheim. Στόχος του όμως παρέμενε η σκηνή, καθώς τον γοήτευε η μποέμ ατμόσφαιρα της καλλιτεχνικής συνοικίας East Village. Ήταν οπαδός της New Wave μουσικής που ήθελε να συνενώσει με την αγαπημένη του επίσης κλασική μουσική. Για τις εμφανίσεις του σε τοπικά κλαμπ επιλέγει μια πολύ ιδιαίτερη εμφάνιση, χωρίζοντας μαλλιά του σε τρία καρφάκια, βάφοντας το πρόσωπό του στα πρότυπα του ιαπωνικού θεάτρου καμπούκι και φορώντας εκκεντρικές φουτουριστικές ενδυμασίες. Αλλάζει επίσης το όνομά του σε Νόμι, από το λατινικό omni (όλοι). Η ανδρόγυνη εμφάνισή του και η ψιλή φωνή του καθιστούν αρχικά αδύνατο στους θεατές να καταλάβουν αν είναι άντρας ή γυναίκα. Συνήθιζε να συνοδεύει τα τραγούδια του με μηχανικές κινήσεις που προσιδίαζαν σε ρομπότ. Σε κάποια από τις εμφανίσεις του προσέλκυσε την προσοχή του Ντέιβιντ Μπόουι, που τον προσκάλεσε να εμφανιστούν μαζί στη δημοφιλή εκπομπή Saturday night live στις 15 Δεκέμβρη 1979. Το σόου γνώρισε πολύ μεγάλη απήχηση, ωστόσο η υπόσχεση του Μπόι στο Νόμι για μελλοντική συνεργασία δεν εκπληρώθηκε ποτέ, ήδη όμως ο τελευταίος είχε διασφαλίσει συμβόλαιο με δισκογραφική εταιρεία κι έτσι το 1981 κυκλοφόρησε το άλμπουμ “Klaus Nomi”.
Ως “ζαχαροπλάστης που τραγουδά” κλήθηκε σε διάφορα σώου, όπου παρουσίαζε μαζί με το κράμα άριας και new wave μουσικής και τις περίφημες πάστες και τούρτες του. Το 1980-81 πραγματοποιεί παγκόσμια περιοδεία, με σημαντική επιτυχία, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, ενώ στις αρχές του 1982 επέστρεψε στη Νέα Υόρκη για την ηχογράφηση του δεύτερου άλμπουμ του “Simple man”.
Ήδη όμως τα σημάδια της ασθένειας είχαν γίνει ορατά: Η φωνή του έσπαγε ολοένα και συχνότερα, ενώ παρουσίαζε συχνά συμπτώματα γρίπης και λοιμώξεων, κατορθώνοντας να εμφανιστεί μόνο με χρήση αντιβιοτικών.
Λίγο μετά ήρθε η διάγνωση “Gay Related Immune Deficiency” όπως με ονομαζόταν ακόμα το AIDS, που συνδεόταν λανθασμένα και προκατειλημμένα μόνο με τους ομοφυλόφιλους. Τα αίτια της ασθένειας ήταν άγνωστα, όπως και οποιαδήποτε απόπειρα θεραπείας.
Κρατώντας ο ίδιος το χιούμορ του μέχρι τέλους, έκανε μια από τις τελευταίες του εμφανίσεις στη γερμανική τηλεόραση λίγους μήνες πριν το θάνατό του, στη δημοφιλή εκπομπή του Τόμας Γκότσαλκ, παρουσιάζοντας το τραγούδι “The Cold song” αρνούμενος να κάνει χρήση πλειμπάκ παρά τα εμφανή σημάδια της σωματικής του κατάπτωσης. Με προφητικό τρόπο το τραγούδι τελείωνε με το στίχο “Let me freeze again to death” (Άσε με πάλι να παγώσω μέχρι θανάτου).
Όταν μπήκε στο νοσοκομείο St Mary στις αρχές του καλοκαιριού του 1983, ήταν ήδη πλήρως απομονωμένος. Ακόμα και τα μέλη του συγκροτήματός του αρνήθηκαν να τον επισκεπτούν, από φόβο μην πάθουν “καρκίνο τον γκέι”. Έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα το 1983 και κατόπιν επιθυμίας του οι στάχτες του σκορπίστηκαν στη Νέα Υόρκη.
