Γιοχάνες Μπραμς – Ο ρομαντικός μουσικός συνθέτης του 19ου αιώνα που είχε πρωτοποριακές τάσεις για την εποχή του

Ο Γιοχάνες Μπραμς, γεννήθηκε στις 7 του Μάη του 1833, στο Αμβούργο. Είναι Γερμανός συνθέτης κλασσικής μουσικής, από τους σημαντικούς του 19ου αιώνα και πιανίστας.

Ο Μπραμς είχε πρωτοποριακές τάσεις στη μουσική του και καθιερώθηκε, ως ο συνεχιστής της ρομαντικής παράδοσης του 19ου αιώνα.

Το 1853 γνώρισε τον Σούμαν, ο οποίος τον βοήθησε θεωρώντας τον εξαίρετο καλλιτέχνη.

Στη Βιέννη εγκαταστάθηκε οριστικά το 1862 και έγινε διευθυντής της Ακαδημίας άσματος και μετέπειτα διευθυντής της εταιρίας των “Φίλων της Μουσικής”, από το 1872 μέχρι το 1875, για ν’ ασχοληθεί περισσότερο με τη δημιουργία των μουσικών έργων του.

Η μουσική του είναι ένας συνδυασμός δύναμης και λυρισμού. Ο Μπραμς δεν ασχολήθηκε ποτέ με την όπερα, αλλά συνέθεσε τρεις σονάτες, έξι σειρές παραλλαγών, τέσσερις συλλογές με μπαλάντες, ιντερμέτζα, ραψωδίες, κουαρτέτα, κονσέρτα, σερενάτες, βαλς, μουσική δωματίου και άλλα έργα.

Ο Μπραμς πριν κλείσει τα είκοσι του χρόνια, γράφει τα πρώτα του έργα και μετά, στην πρώτη δημιουργική του περίοδο, κυρίως, χορωδίες και μουσική δωματίου.

Σε ηλικία 21 ετών γράφει το πρώτο λιντ (γερμανικό τραγούδι, που συνήθως είναι μελοποιημένο ποίημα, για φωνή και συνοδεία πιάνου), καθώς και το θαυμάσιο “ερωτική πίστη” και ακολουθούν μια σειρά από εννέα λίντερ.

Σπουδαίο έργο του Μπραμς είναι  και το “Γερμανικό ρέκβιεμ”, που εκτελέστηκε πρώτη φορά το 1868, στη Ζυρίχη και στη Βρέμη. Οι βιογραφίες για τον Μπραμς, αναφέρουν ότι το συνέθεσε στη μνήμη της μητέρας του. Αναφέρεται στο θάνατο, ο οποίος μπορεί να είναι κοινό πεπρωμένο, όμως δεν είναι απαραίτητα ένα κακό, γιατί ανοίγει τις θύρες για την αιώνια ζωή.

Αργότερα, το 1878, ο Μπραμς γράφει το κονσέρτο για βιολί και ορχήστρα που παρουσιάστηκε τον επόμενο χρόνο στη Λειψία.

Το 1877, γράφει την πρώτη του συμφωνία και μετά, την δεύτερη, που ονομάζεται και “Ποιμενική”. Είναι ένα είδος χορού, με στοιχεία από χορούς τσιγγάνων.

Επτά χρόνια αργότερα, γράφει την τρίτη, που ονομάζεται και “Ηρωική Συμφωνία του Μπραμς” που αντανακλά γενικά, τη χαρά του καλλιτέχνη, φθάνοντας στο απόγειο της δύναμής του, καθώς και την τέταρτη συμφωνία του, που θεωρείται η πλέον πρωτότυπη.

Ο Μπραμς έγραψε μόνο τρεις σονάτες για πιάνο και δύο σονάτες για βιολοντσέλο και πιάνο.

Στη μέση περίπου της συνθετικής του δουλειάς, γράφει το περίφημο έργο του, “Ουγγρικοί Χοροί”.

Το 1848, οι Ούγγροι πρόσφυγες πλημμύρισαν το Αμβούργο. Ο Μπραμς γοητεύτηκε από τις μουσικές και τους χορούς των προσφύγων. Οι “Ουγγρικοί Χοροί” είναι 21 χορευτικά, βασισμένα σε ουγγρικά θέματα και το έργο αυτό, το ολοκλήρωσε το 1869.

Το τελευταίο το έργο είναι το “Τέσσερα σοβαρά τραγούδια”, με θέμα  πάλι το θάνατο, προαισθανόμενος το τέλος του.

Πέθανε από καρκίνο, στις 3 του Απρίλη του 1897 στη Βιέννη, όπου και οδηγήθηκε στην τελευταία κατοικία του με όλες τις τιμές αφού η πόλη αυτή, είχε γίνει η δεύτερη πατρίδα του.

Ο Μπραμς, δεν είναι Μπετόβεν, ούτε Μότσαρτ, ούτε Μπαχ, είναι όμως ένας από τους άμεσους προδρόμους της μοντέρνας μουσικής τέχνης. Τη μουσική του, ας τη δούμε ως ένα ακόμα σκαλοπάτι, που φέρνει την κλασική μουσική, μέχρι σ’ ένα σημείο, πιο κοντά στον εικοστό αιώνα.

Ουγγρικός Χορός Νο 5, του Γιοχάνες Μπραμς

Επιμέλεια: Στρατής Γαλιάτσος