Γρηγόρης Μπιθικώτσης: «Ο Καζαντζίδης, εγώ, κι από κει και πέρα μην το ψάχνεις»

Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης συγκαταλέγεται στους σπουδαιότερους ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού, ενώ διακρίθηκε και ως δημιουργός πολλών όμορφων τραγουδιών.

Γεννήθηκε στις 11 του Δεκέμβρη 1922 και έφυγε από τη ζωή στις 7 του Απρίλη 2005.

Ερμήνευσε μεγάλες επιτυχίες των Μάρκου Βαμβακάρη, Βασίλη Τσιτσάνη, Μανώλη Χιώτη, Θόδωρου Δερβενιώτη, Μπάμπη Μπακάλη, Γιάννη Παπαϊωάννου, Γιώργου Μητσάκη, Άκη Πάνου και άλλων. Η συνεργασία του με τον Μίκη Θεοδωράκη (με τον οποίο γνωρίστηκαν στη Μακρόνησο) αλλά και με το Μάνο Χατζιδάκι «γέννησε» αθάνατα τραγούδια. Με την ερμηνεία του στον «Επιτάφιο» του Μίκη και του Γιάννη Ρίτσου, ο Μπιθικώτσης χάραξε νέους δρόμους στο λαϊκό τραγούδι, ενώ αξεπέραστη είναι η ερμηνεία του στο «Άξιον Εστί» των Ελύτη – Θεοδωράκη.

Ως συνθέτης συνεργάστηκε με τους Μάρκο Βαμβακάρη, Πρόδρομο Τσαουσάκη, Σταύρο Τζουανάκο, Ρένα Ντάλλια, Γιώτα Λύδια, Καίτη Γκρέυ, Στέλιο Καζαντζίδη, Μανώλη Αγγελόπουλο και άλλους. Έγραψε περισσότερα από 200 τραγούδια, πολλά από τα οποία έγιναν μεγάλες επιτυχίες, όπως τα «Του Βοτανικού ο μάγκας», «Σε τούτο το στενό», «Επίσημη αγαπημένη», «Τρελοκόριτσο», «Στου Μπελαμή το ουζερί», «Ένα όμορφο αμάξι με δυο άλογα» και πλήθος άλλων.

Το «δίπολο» Καζαντζίδης-Μπιθικώτσης (και αντίστροφα) αποτελεί μέχρι τις μέρες μας πεδίο συζήτησης μεταξύ ειδικών αλλά και πολλών απλών φίλων του τραγουδιού. Μια συζήτηση που συχνά εξελίσσεται σε αντιπαράθεση με ζητούμενο ποιος από τους δυο είναι ο καλύτερος τραγουδιστής, άρα και ο καλύτερος όλων. Η αντιπαράθεση αυτή δεν φαίνεται να άγγιξε όσο ζούσαν (τουλάχιστον όχι όσο τους φίλους τους) τους δυο σπουδαίους ερμηνευτές, που είχαν εκφράσει ο καθένας ξεχωριστά την εκτίμησή του στην τραγουδιστική αξία του άλλου.

«Πολλές φορές στο παρελθόν, όταν έδινα συνεντεύξεις, μου ζητούσαν να κάνω σύγκριση ανάμεσα σε μένα και τον Στέλιο Καζαντζίδη. Εγώ τους απαντούσα ιπποτικά και με τρόπο απλό: ο Καζαντζίδης είναι πρώτος, αλλά… στην άλλη όχθη του τραγουδιού. Κυλάει το ποτάμι και έχει δύο όχθες. Από τη μία είμαι εγώ και από την άλλη αυτός. Ένας λαϊκοδημοτικός τραγουδιστής, αξεπέραστος στο είδος του. Το ‘πα και αλλιώς: αυτός είναι αρχηγός της Χωροφυλακής κι εγώ της Αστυνομίας Πόλεων» σημειώνει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης στην αυτοβιογραφία του με τίτλο «Εγώ, ο Σερ» (εκδ. Κοχλίας) που επιμελήθηκε ο αξέχαστος δημοσιογράφος και ερευνητής-μελετητής του λαϊκού μας τραγουδιού Πάνος Γεραμάνης.

Η μοναδική φωτογραφία με Μπιθικώτση-Καζαντζίδη να τραγουδούν στο ίδιο μικρόφωνο. Είναι νύχτα της 11ης Σεπτεμβρίου 1962 στο θέατρο «Παρκ» στην παράσταση του Μίκη Θεοδωράκη «Όμορφη Πόλη». Δημοσιεύτηκε κατ’ αποκλειστικότητα στο υπ’ αριθμ. 238 τεύχος (σελίδα 37) του μεγάλης κυκλοφορίας -τότε- λαϊκού περιοδικού «Ντομινό» και προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση. (Φωτογραφία από το βιβλίο “Γρηγόρης Μπιθικώτσης – Εγώ, ο Σερ”, εκδ. Κοχλίας)

Ο Πάνος Γεραμάνης υπήρξε από τους πιο αγνούς και αγαπημένους φίλους του Καζαντζίδη και ο δημοσιογράφος που του πήρε τις περισσότερες συνεντεύξεις (55!). Στο ίδιο βιβλίο καταγράφεται και η δική του αδιαμφισβήτητη μαρτυρία για τη θέση του Μπιθικώτση για τον Καζαντζίδη:

«Η θέση του Γρηγόρη Μπιθικώτση για την αξία και την προσωπικότητα του Στέλιου Καζαντζίδη ήταν πάντα ξεκάθαρη -το έχει δηλώσει σε παλιές συναντήσεις και συνομιλίες που είχα κατά καιρούς μαζί του.

Τον Φεβρουάριο του 1980, σε μια συνάντηση στο γραφείο του επιχειρηματία Τάσου Τσερόλα (Τίρυνθος και Δοξαρά στα Άνω Πατήσια), καθόμασταν στο ίδιο τραπέζι, ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Μανόλης Αγγελόπουλος, ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο ιδιοκτήτης του γραφείου, ένας δημόσιος υπάλληλος, ο Σταμάτης Σαρδελάς κι εγώ (Πάνος Γεραμάνης). Έξω έπεφτε χιόνι κι όλοι πίναμε ούζο. Ο Τάσος είχε ετοιμάσει ωραία μεζεδάκια. Από τις 11 το πρωί καταφέραμε να φύγουμε στις 7 το απόγευμα.

Κουβεντιάζαμε για οτιδήποτε άλλο θέμα εκτός από τραγούδι και μουσική. Η συντροφιά ήταν πολύ ευχάριστη και ο Μπιθικώτσης έκανε πρώτος την πρόταση να πάμε σπίτια μας. Ετοιμάστηκε να φύγει για το Χαλάνδρι και με πήρε με το αυτοκίνητό του, αφού κι εγώ είχα κατεύθυνση το Χαλάνδρι. Χρειάστηκε μιάμιση ώρα να φτάσουμε στον προορισμό μας, γιατί οι δρόμοι ήταν γεμάτοι χιόνια. Όλη την ώρα ο Γρηγόρης μού έλεγε: «Ο Καζαντζίδης, εγώ, κι από ‘κεί και πέρα μην το ψάχνεις». Όταν προσπάθησα να του πω για κάποια άλλα ονόματα, μου ξαναείπε: «Παναγιώτη, σου είπα, Καζαντζίδης, Μπιθικώτσης και σταματάω εδώ. Το κλείνω το θέμα».

Τα ίδια λόγια ακριβώς μου είπε ξανά ο Μπιθικώτσης, όταν τον είχα καλεσμένο στη ραδιοφωνική εκπομπή «Λαϊκοί Βάρδοι» στο Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΑ τον Μάρτιο του 1990. Μιλώντας για τον Στέλιο Καζαντζίδη, μου είπε στον αέρα: «Παναγιώτη, η θέση μου είναι ξεκάθαρη και τη γνωρίζεις από χρόνια: Καζαντζίδης, Μπιθικώτσης κι από ‘κεί και πέρα μην το ψάχνεις».