«Η Σμύρνη μάνα καίγεται…δε γράφεται ο καημός μας…»

Σαν σήμερα, στις 27 του Αυγούστου 1922, ο τουρκικός στρατός μπαίνει στη Σμύρνη. Χιλιάδες Έλληνες προσπαθούν με αγωνία να γαντζωθούν από τα λιγοστά πλοία που βρίσκονται στο λιμάνι, για να γλιτώσουν από τη φωτιά και τα σπαθιά της τούρκικης καβαλαρίας… Η Μικρασιατική Καταστροφή υπήρξε μια από τις πιο τραγικές στιγμές της Ιστορίας μας, που πλήρωσε ο λαός, με 50.000 νεκρούς, 75.000 τραυματίες και σχεδόν 1.500.000 Έλληνες ξεριζωμένους, που αναγκάστηκαν να έρθουν σαν πρόσφυγες στην Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους στάχτη κι αποκαΐδια, θάνατο, κι ένα κομμάτι της ψυχής τους.

Πενήντα χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, το 1972, κυκλοφόρησε ο δίσκος «Μικρά Ασία» με 11 τραγούδια σε μουσική Απόστολου Καλδάρα και στίχους Πυθαγόρα (Παπασταματίου), που ερμηνεύουν ο Γιώργος Νταλάρας και η Χαρούλα Αλεξίου.

Η φρίκη της καταστροφής κι ο πόνος του ξεριζωμού αποτυπώνονται ανεπανάληπτα στο τραγούδι «Η Σμύρνη»:

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιός μας
ο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας.

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πια
ένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά.

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνε
στα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε.

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πια
ένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά.