Τα 10+10+10 καλύτερα τραγούδια των Rush

Πολλοί δηλώνουν τις τελευταίες εβδομάδες λάτρεις των Rush, του 2ου πιο γνωστού πράγματος απ’ τον Καναδά μετά το πλατανόφυλλο και πριν τον Στηβ Νας, όμως Λαϊκό Στρώμα, Άλεξ Δελάρζ και Sniper ως παλαιοί Rushόδουλοι βάζουν τα πράγματα στη θέση τους.

Πριν ξεκινήσουμε ρωτήσαμε τους τρεις συνεργάτες τι «έκοψαν» με πόνο ψυχής απ’ τη λίστα.

Λαϊκό Στρώμα: «Open Secrets (δύο τελείως ποπ από ένα δίσκο του ’87 θα ήταν too much), A Passage to Bangkok, Closer to the Heart, La Villa Strangiato και μερικά άλλα.

Άλεξ Δελάρζ: «Cygnus X-1, Book II (μεγαλύτερο σε διάρκεια, λιγότερο sci-fi, περισσότερο φιλοσοφικό), Subdivisions (καλό αλλά γενικά δεν την πάλεψα με τη synth-AOR φάση τους), Fountain of Lamneth (εξαιρετικό αλλά θαρρώ υπήρξαν πολύ καλύτερα)… και πολλά άλλα!

Sniper: «Περίπου δυο ντουζίνες τραγούδια. Μόλις δέκα είναι ελάχιστα ακόμα και για να ξεκινήσουν να περιγράφουν το μεγαλείο αυτής της μπάντας, αλλά τέλος πάντων: Camera Eye, Spirit of The Radio, Natural Science, A Farewell to Kings, The Trees και δεν γράφω άλλα γιατί σοβαρολογούσα για τις δυο ντουζίνες.»

Συνεπώς, ακολουθούν τα 10+10+10 καλύτερα τραγούδια των Rush:

Στο 10

Anthem για το Λαϊκό Στρώμα

Ξεκινάμε δυνατά. Στις ενστάσεις για ατομικίστικο εγωκεντρικό στίχο βγαλμένο από τα συρτάρια της ακατανόμαστης (Άϋν Ραντ λέγεται) απαντώ ευθαρσώς «έχετε δίκιο». Τώρα βάλτε να ακούσετε το κομμάτι.

Time Stand Still για τον Άλεξ Δελάρζ

Μπαίνει στη δεκάδα ως εξαιρετικό δείγμα mainstream κιθαριστικό ροκ, το πρώτο πράμα που άκουσα από Rush. Ασφαλώς όχι αντιπροσωπευτικό του “ενδόξου παρελθόντος” αλλά γαμάτο ένιγουέι.

Afterimage για τον Sniper

«Suddenly, you were gone/From all the lives you left your mark upon». Κάπως έτσι ήταν ο θάνατος του Neil Peart για όλους όσους λατρεύουν αυτό το συγκρότημα. Οι Rush είναι απ’ αυτές τις σπάνιες μπάντες που ακόμα και σε αδιάφορους δίσκους έχουν στιγμές μεγαλείου. Κι αν το Grace Under Pressure του 1984 δεν είναι κι ο πιο ενδιαφέρων δίσκος, αυτό το τραγούδι είναι καταπληκτικό, δραματικό, με φοβερό ήχο, στίχους και τα πλήκτρα μπροστά, όπως ήταν οι επιταγές της δεκαετίας του ’80.

Στο 9

The Necromancer για το Λαϊκό Στρώμα

Κατά πρώτον «βαριά σεβεντίλα» και κατά δεύτερον μια απ’ τις φορές που ζητάς συγνώμη απ’ τον εαυτό σου που λες κακά πράματα για τη φωνή του Geddy Lee.

Closer to the Heart για τον Άλεξ Δελάρζ

Ωραιότατο, απαλό χιτ που δεν ξεχνιέται εύκολα, σήμα κατατεθέν της μπάντας από πολλές απόψεις.

Συμφωνεί και ο Sniper

Από τα πιο όμορφα και ζεστά κομμάτια τους, αυτό το μικρό διαμάντι βρίσκεται στο φοβερό A Farewell to Kings (1977) και μας περιγράφει τις γλυκές αυταπάτες του Peart, ότι θα μπορούσαν κάποτε οι άνθρωποι που έχουν την εξουσία στον κόσμο μας, να αλλάξουν για το καλό της κοινωνίας, έτσι ώστε αυτή να έρθει closer to the heart. “And the men who hold high places/Must be the ones who start/To mold a new reality/Closer to the heart”.

Στο 8

Limelight για το Λαϊκό Στρώμα

Η «χαρμολύπη», αυτό το συναισθηματικό αμάλγαμα που πρωτάκουσα ότι υπάρχει ως έννοια σε κάποιο ντοκιμαντέρ για τον ορθόδοξο χριστιανισμό, είναι γενικά ένα μόνιμο χαρακτηριστικό των Rush (η χαρμολύπη, όχι ο χριστιανισμός). Τελείως μπακαλίστικα μπορεί να σημαίνει «χαρούμενη μουσική-στενάχωροι στίχοι». To Limelight έχει τέτοια στοιχεία, ημιχαρούμενα, μελαγχολικά, μερικώς αισιόδοξα, ελαφρώς απαισιόδοξα, για κάποιον που «την είδε» ματαιόδοξα. Παιδιά, το Limelight. Limelight, τα παιδιά.

Working Man για τον Άλεξ Δελάρζ

Απ’ τον πρώτο δίσκο, χωρίς Neal, ακατέργαστη -για τα δεδομένα των Rush- ροκιά, που αν υπήρχε συλλογή “χαρντ ροκ-τα εργατικά” θα ‘χε περίοπτη θέση.

La Villa Strangiato για τον Sniper

Ένα σχεδόν δεκάλεπτο instrumental prog όργιο, από το εκπληκτικό Hemispheres του 1978. Εδώ η μπάντα παίζει τα πάντα (pun) κι ας είναι εντελώς κλισέ αυτή η φράση και το κάνει μάλιστα στο υψηλότερο μουσικό επίπεδο, διδάσκοντας πραγματικά τη γενιά τους και όλες τις επόμενες. Ακούστε το στη studio εκδοχή του, καθώς και σε όλες τις live, μιας και οι Rush το παίζουν κάθε φορά κάπως διαφορετικά. Εξυπακούεται ότι αυτό το κάνετε με όλα τα κομμάτια τους, κάθε Rush εκτέλεση έχει κάτι μοναδικό να δώσει. Από τους καλύτερους και πιο υποτιμημένους κιθαρίστες αυτός ο Alex Lifeson…

Στο 7

Wreckers για το Λαϊκό Στρώμα

Η ύστερη, όπως και η ενδιάμεση περίοδος των Rush δεν φημίζονται για κάτι. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι λείπουν μικρά ακατέργαστα αν όχι διαμάντια, τουλάχιστον ζαφείρια και τοπάζια σαν τούτο δω.

A Passage to Bangkok για τον Άλεξ Δελάρζ

Ριφάρα, γερές κιθάρες, επιβλητικό τραγούδι που φλερτάρει με το χέβι μέταλ, σε λάιβ θα σ’ έκανε να χτυπιέσαι.

Working man για τον Sniper

Το μοναδικό τραγούδι της λίστας στο οποίο δεν παίζει τύμπανα ο Peart, αλλά ο πρώτος τους ντράμερ, John Rutsey, παρμένο από το ομώνυμο ντεμπούτο τους στα 1974. Αυτή είναι και η μοναδική ολοκληρωμένη δουλειά του Rutsey, μιας και όταν αποχώρησε από τη μπάντα δεν ξανασχολήθηκε επαγγελματικά με τη μουσική. Το τραγούδι έχει εμφανέστατες Led Zeppelin, Cream και Black Sabbath επιρροές, όταν ακόμα οι Rush έψαχναν την ταυτότητά τους, με φοβερό βασικό ριφ και το σόλο του Lifeson είναι πραγματικά ένα από τα καλύτερα στην ιστορία της ροκ.

Στο 6

ΥΥΖ για το Λαϊκό Στρώμα

Όλα τα τραγούδια των Dream Theater έλκουν την καταγωγή τους από εδώ. Εντάξει, όχι όλα αλλά τουλάχιστον τα μισά, και αυτό δεν το λέμε για κακό, ίσα-ίσα. Ένα ώριμο instrumental και ένα πρώιμο… instrumetal (κλεμμένο το λογοπαίγνιο, δεν το πιστώνομαι).

Tom Sawyer για τον Άλεξ Δελάρζ

Αξέχαστο πρωτο-synth progressive που πέρασε στην ιστορία ως ένα απ’ τα σήματα κατατεθέντα. Τα πλήκτρα εδώ έχουν περάσει στην ιστορία.

BU2B για τον Sniper

Κι από τον πρώτο δίσκο των Rush, πάμε στον τελευταίο τους. Οι Rush ολοκληρώνουν την τεράστια πορεία τους με ένα ιδανικό φινάλε, το Clockwark Angels του 2012, τον μοναδικό πραγματικά concept δίσκο τους. Στο BU2B o Neil Peart, ο σχεδόν μόνιμος στιχουργός της μπάντας, μας μιλάει μέσω αλληγορίας, επί της ουσίας για την αθεΐα. Υπέροχη μουσική, υπέροχοι στίχοι, ενώ από το 3:10 ως το 3:58 ακούμε το πώς είναι η μουσική και φωνητική τελειότητα, να ναι καλά ο τραγουδιστής, μπασίστας, πληκτράς, ελβετικός σουγιάς Geddy Lee. “I was brought up to believe the universe has a plan/we are only human it’s not ours to understand”.

Στο 5

Time Stand Still για το Λαϊκό Στρώμα

Εμπορικότητα μέχρι το μεδούλι και ένα απ’ τα καλύτερα ποπ τραγούδια όλων των εποχών είναι γεγονός.

Xanadu για τον Άλεξ Δελάρζ

…και μπαίνουμε στα δυνατά χαρτιά. 11 λεπτά ταξιδιού στο Rush ηχοτοπίο υπό τη στιχουργική έμπνευση του Peart, να μην πούμε για το παίξιμό του: το πιο progressive κλαπατσίμπαλο που ακούσατε ποτέ (στο 3:38 στο βίντεο)

Armor and Sword για τον Sniper

Από το Snakes and Arrows του 2007. Τεράστιο προσωπικό κόλλημα και αγαπημένοι στίχοι, προφανώς του Peart. Καμιά φορά κλεινόμαστε στον εαυτό μας περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε, τόσο που αντί να προστατευόμαστε, γινόμαστε επιθετικοί και οι άλλοι πρέπει να δώσουν μάχη για να δουν μέσα μας. “Our better natures seek elevation/Α refuge for the coming night/Noone gets to their heaven without a fight”.

Στο 4

Tom Sawyer για το Λαϊκό Στρώμα

Πλησιάζουμε στην κορυφή με τον Τομ τον Σόeee!, ο οποίος έχει τα πιο ξεδιάντροπα έξτρα cheesy καλτ πλήκτρα ενός μεγάλου μέρους, αν όχι όλου, του ντουνιά. Των οποίων πλήκτρων είμαστε τελείως ανερυθρίαστοι ακροατές. Εδώ οι Rush πετυχαίνουν μια απ’ τις πιο ισορροπημένες ισορροπίες ποιότητας και εμπορικότητας.

Bastille Day για τον Άλεξ Δελάρζ

Τραγουδάρα, χιτ από τα λίγα όταν ακόμα ήταν έντονος ο απόηχος απ’ το χαρντ ροκ των σέβεντις. Ίσως το πιο ξεσηκωτικό rush-οτράγουδο έβερ.

Animate για τον Sniper

G–A C–F A–Bb C E D. Ελάχιστα τραγούδια στην ιστορία της μουσικής βιομηχανίας έχουν τελειότερη ροή απ’ αυτό εδώ. Και τελειότερη μπασογραμμή. Είναι το εναρκτήριο κομμάτι του Counterparts (1993). Ο Peart γράφει για την ισορροπία ανδρισμού και θηλυκότητας μέσα στο ίδιο άτομο και πώς πρέπει να βρίσκονται σε αρμονία, αλλά οι στίχοι είναι γραμμένοι έτσι ώστε να θυμίζουν ερωτικό ποίημα από έναν άνδρα προς μια γυναίκα. “Goddess in my garden Sister in my soul/Angel in my armor Actress in my role/Daughter of a demon lover Empress of the hidden face/Priestess of the pagan mother Ancient queen of inner space “.

Στο 3

Natural Science για το Λαϊκό Στρώμα

Με ξένισε όταν το πρωτάκουσα γιατί δεν ήμουν καθόλου «προοδευτικός». Μα πώς γίνεται να αλλάζουν έτσι απροσδόκητα μέτρα και… σταθμά. Το επιτρέπουν οι κανονισμοί (της μουσικής); Τι λέει το VAR για τις αλλαγές στα «κλειδιά»; Επίσης η εισαγωγή μετά την προεισαγωγή και πριν την μεταεισαγωγή όπλισε το χέρι του Ορφέα Περίδη να γράψει το «Ζηλεύει η νύχτα» κάμποσα χρόνια μετά, οπότε κι αυτό από μόνο του είναι ένα έξτρα «ναι».

Fly by Night για τον Άλεξ Δελάρζ

Δεν υπάρχει πιο πιασάρικο Rush χιτ από δαύτο, χαλαρά στην εικοσάδα με τα καλύτερα χαρντ ροκ τραγούδια γενικώς και δια παντός.

Limelight για τον Sniper

Το Moving Pictures του 1981 είναι ο αγαπημένος μου Rush δίσκος. Δεν έχει ούτε ένα μέτριο δευτερόλεπτο, ούτε ένα τραγούδι κάτω του άριστου. Αυτό εδώ είναι η κορυφή του άλμπουμ για μένα, με το ζεστό του θέμα και τους τέλειους στίχους, που μιλάνε για τη δυσκολία ενός μουσικού να διαχειριστεί τη δόξα και τη φήμη στην προσπάθειά του να παραμείνει ισορροπημένος. “Living in a fish eye lens/ Caught in the camera eye/I have no heart to lie/I can’t pretend a stranger is a long-awaited friend “. Αριστουργηματικός ο τρόπος με τον οποίο γυρνάνε από το κιθαριστικό σόλο στο άρπισμα του ρεφραίν και πραγματικά επικό φινάλε.

Στο 2

Afterimage για το Λαϊκό Στρώμα

Τώρα θα πείτε «μα γιατί το κάνεις αυτό; πόσο “AOR” είσαι; σε ολόκληρο νούμερο “2” κάτι απ’ τη (σ.σ. φερόμενη) “εμπορική” (σ.σ. ντεμέκ “κακή”) περίοδο;». Το κάνω αυτό, το τραγούδι με ταξιδεύει σε μια άλλη εποχή. Το κάνω γιατί οι Rush μας αρέσουν και έτσι, οκ, όχι κυρίως έτσι, συνήθως όχι έτσι, αλλά μιλάμε για ένα συγκρότημα που μπορεί και «να βγάλει ζουμί από την πέτρα» και να ανυψώσει, όπως είδαμε και νωρίτερα πχ. με το Time Stand Still, ακόμα και ημι-πόπ κομμάτια που υπό άλλους όρους (και με άλλους συντελεστές) θα τα λέγαμε ακόμα και «generic» ή «χαίρω πολύ».

La Villa Strangiato για τον Άλεξ Δελάρζ

Νταξ, δεν περιγράφω άλλο. Το άκρον άωτον του progressive, το παίξαν λέει ίσα με σαράντα φορές μέχρι να το πετύχουν όπως το θέλαν με one-take, μια κι έξω αλλά δεν τα κατάφεραν λέει. Ινστρουμένταλ, με ρεσιτάλ απ’ όλους, κατά τη γνώμη μου εδώ τα σπάει ο Lifeson και τον καταξιώνει ως γίγαντα της ελεχτρικής κιθάρας.

Jacob’ s Ladder για τον Sniper

Υπάρχουν μερικά τραγούδια, τα οποία δεν χρειάζονται καν τους στίχους για να μεταδώσουν την εικόνα και το συναίσθημα που θέλουν, στον ακροατή. Το Jacob‘ s Ladder από το σπουδαίο Permanent Waves (1980) το κάνει και με το παραπάνω. Πραγματικά επικό τραγούδι, χάνεσαι σε όλα του τα θέματα, από το πρώτο δευτερόλεπτο μέχρι το τελευταίο. Μαγεία.

Στο 1

Subdivisions για το Λαϊκό Στρώμα

«Αντικειμενικά» δεν είναι το απόλυτο κομμάτι Rush, είναι όμως ένας «Ύμνος στην απαλεψιά», στιχουργικά και μια απ’ τις πιο ευχάριστες επιδείξεις «παικτικής» δεινότητας κατά βάση απλών μελωδιών. Και επίσης το 1ο Rush κομμάτι που άκουσα ποτέ, κάποτε, τυχαία στο ραδιόφωνο, και «έφαγα» μια μικρή «φρίκη». Μεγάλο τραγούδι.

Cygnus X-1, Book I, The Voyage Prologue για τον Άλεξ Δελάρζ

Το έπος που πρώτη φορά με ταξίδεψε στη μαύρη τρύπα του Κύκνου Χ-1, καβάλα στο διαστημόπλοιο Ροσινάντε. Sci-fi, progressive space rock που γέρνει προς το μελλοντικό μέταλ. Εδώ αχνοφαίνονται οι επιρροές που πιθανώς διαμόρφωσαν την άλλη τεράστια καναδέζικη μπάντα, τους Voivod. Σκοτεινό, όπως το deep (για ντιπ) space, περίπλοκο και κορυφώνεται με βουτιά στον ορίζοντα των γεγονότων της μαύρης τρύπας.

2112 για τον Sniper

Στη μελλοντική φανταστική πόλη Megadon που βρίσκεται σε έναν μακρινό πλανήτη, ένας άνθρωπος ανακαλύπτει μια αρχαία κιθάρα. Ενθουσιασμένος, την παρουσιάζει στους ιερείς της πόλης, οι οποίοι ελέγχουν όλες τις πτυχές της ζωής των κατοίκων. Αυτοί, αντιμετωπίζουν με ειρωνεία το εύρημα, το καταστρέφουν και τον διώχνουν. Στη συνέχεια αυτός ανακαλύπτει έναν πολιτισμό ο οποίος είναι δημιουργικός και όχι πνευματικά ευνουχισμένος όπως η πατρίδα του, το οποίο τον οδηγεί σταδιακά στην αυτοκτονία. Το 2112 (εναρκτήριο τραγούδι του ομώνυμου δίσκου από το 1976), είναι το magnum opus των Rush, μάλλον η κορυφαία στιγμή τους. Από τους πρώτους ήχους του μέχρι το αμφίσημο πολεμικό/επαναστατικό “we have assumed control” φινάλε του, σχεδόν 21 λεπτά μετά, το κομμάτι είναι μια πανδαισία ήχων, πρωτότυπων ιδεών και εναλλαγών συναισθημάτων. Και οι τρεις Rush δίνουν ρεσιτάλ στους ρόλους τους, ο Peart φτιάχνει μερικές από τις καταπληκτικότερες ιδέες στα ντραμς που ακούσαμε ποτέ, ο Lifeson δένει κόμπο την κιθάρα και ο απίστευτος Lee παίζει υπέροχο μπάσο, πραγματικά prog πλήκτρα και στη φωνή πιάνει σχεδόν υπέρηχους με την ερμηνεία του. Αντίο Neil Peart, ήσουν ο καλύτερος ντράμερ που άκουσα ποτέ. Και αντίο Rush, ήσασταν η αγαπημένη μου μπάντα. Η κορυφαία σε όλο το Γαλαξία.