Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι: «Μίλα μου για τη λευτεριά»

Ο Γιάννης Πουλόπουλος συγκαταλέγεται στους σπουδαιότερους ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού. Η υπέροχη φωνή του που ξεκίνησε το «ταξίδι» της τη δεκαετία του 1960, συνεχίζει να ταξιδεύει από γενιά σε γενιά, να θυμίζει, να συναρπάζει και να συγκινεί. Ανάμεσα στους εκατοντάδες δίσκους που ηχογράφησε, ένας από τους ίσως λιγότερο γνωστούς στις μέρες μας είναι αυτός με τίτλο «Μίλα μου για τη λευτεριά». Κυκλοφόρησε τον Οκτώβρη του 1974, λίγους μήνες μετά την πτώση της χούντας, σε μουσική Μίμη Πλέσσα και στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Εκτός από τον Πουλόπουλο τραγούδια του δίσκου ερμηνεύει και η Ρένα Κουμιώτη.

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι: «Μίλα μου για τη λευτεριά» / Το εξώφυλλο του δίσκου

Οι συντελεστές του δίσκου είχαν συναντηθεί για πρώτη φορά και οι τέσσερις μαζί, το 1969, στην ηχογράφηση του θρυλικού «Δρόμου», του δίσκου με τις περισσότερες πωλήσεις στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας (περίπου 3.000.000 αντίτυπα). «Ο δρόμος» ήταν ο δίσκος που θα εκτόξευε στην κορυφή της επιτυχίας τον Γιάννη Πουλόπουλο και θα έκανε γνωστή τη Ρένα Κουμιώτη με το «καλημέρα» της στη δισκογραφία, καθώς τα δυο τραγούδια που ερμηνεύει στο δίσκο είναι τα πρώτα που ηχογραφεί. Στον δίσκο συμμετέχει και η Πόπη Αστεριάδη, σ’ ένα ντουέτο με τον Γιάννη Πουλόπουλο.

Κάποια από τα τραγούδια του δίσκου «Μίλα μου για τη λευτεριά» περιλαμβάνονται στην θεατρική παράσταση «Ο δρόμος» που ανεβαίνει το 1970 σε κεντρική σκηνή της Αθήνας, με κείμενα Λευτέρη Παπαδόπουλου και μουσική Μίμη Πλέσσα. Τα ερμηνεύουν επί σκηνής ο Γιάννης Πουλόπουλος και η Ρένα Κουμιώτη και λογοκρίνονται από τη χούντα. Την ίδια χρονιά ολοκληρώνεται ο δίσκος και ηχογραφείται, αλλά λόγω του περιεχομένου των στίχων δεν κυκλοφορεί…

Ακολουθούν τέσσερα χαρακτηριστικά τραγούδια του δίσκου:

Φεγγάρι μου φυλακισμένο

Φεγγάρι μου φυλακισμένο
το ξέρω θα πονάς πολύ
σ’ αυτό το παγερό κελί που βρέθηκες κλεισμένο
Φεγγάρι μου φυλακισμένο.

Πόσο ακριβά κανείς πληρώνει
φεγγάρι μου τη λευτεριά
Ήσουν αγέρας, φως και σκόνη
και σε κλειδώνει σιδεριά.

Φεγγάρι μου φυλακισμένο
ξανθό μου γελαστό παιδί
ανέβα στ’ αψηλό κλαδί
το μπόι σου να χορταίνω
Φεγγάρι μου φυλακισμένο

Αυτόν τον ουρανό

Αυτόν τον ουρανό
με τα γαλάζια μάτια
τον κάνανε κομμάτια
Χριστέ μου πως πονώ.
Και τούτη την καρδιά
των λύκων το λεφούσι
τη σκέπασε με πούσι
Χριστέ μου πώς πονώ!

Πώς να σου γράψω την ζωή μου
με πίκρες και με βογκητά;
Πώς να διαβάσω την ψυχή μου
σε συρματόσχοινα μπροστά;

Τις νύχτες π’ αγρυπνώ
και δένω την πληγή μου
γυρεύω τη φωνή μου
που ήταν σπαθί γυμνό.
Κι αρχίζω τις κραυγές
και γδέρνετ’ ο λαιμός μου
και τρέχει ο καημός μου
φαρμάκι απ’ τις πληγές

Μίλα μου για τη λευτεριά

Αν ψάξω μέσα σου και βρω
τον στεναγμό του κόσμου
και τον βαρύ μου τον σταυρό
αν ψάξω μέσα σου και βρω
τότε θα είσαι γιος μου

Μίλα μου για την λευτεριά
να μην την λησμονήσω
γιατί θ’ ανθίσει η λυγαριά
και ο ήλιος θα ‘ρθει πίσω

Αν έβρεις μέσα μου βαθιά
τον πόνο που πονάμε
και τα γυμνά μας τα σπαθιά
αν έβρεις μέσα μου βαθιά
μάνα σου τότε θα ‘μαι.

Από πείνα

Βρήκαν την Τρίτη τον Στρατή
ξεπαγιασμένο στο στρατί
μ’ ένα βαθύ παράπονο
στα μάτια του να πέφτει
Ήταν γδυτός ως τα μισά
κι είχε στα χείλη μια φτυσιά
για σένανε, για μένανε
και τον ντουνιά τον ψεύτη

Τι άλλο να σου γράψω Κατερίνα
πεθαίνουν οι ανθρώποι από πείνα

Είχε χιονίσει αποβραδίς
κι ο αδερφός μας ο Στρατής
σ’ ένα χαντάκι κείτονταν
κουρέλι πεταμένο
Ήταν τα μάτια του ανοιχτά
και μες στην χούφτα του σφιχτά
κρατούσε ξεροκόμματο
στο χιόνι βουτηγμένο

Τους πρώτους μήνες μετά την πτώση της χούντας, που η Ελλάδα δονείται από τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη και το πολιτικό τραγούδι ετοιμάζεται να περάσει στο προσκήνιο της ελληνικής δισκογραφίας, ο δίσκος «Μίλα μου για τη Λευτεριά» ξαφνιάζει ευχάριστα με τις μουσικές και το περιεχόμενο των στίχων του.

Ο μεγάλος Γιάννης Πουλόπουλος σφραγίζει με τις ερμηνείες του έναν ακόμη σημαντικό δίσκο από τους πολλούς της έξοχης πορείας του και η Ρένα Κουμιώτη με τη δωρικότητα της δικής της ερμηνείας φέρνει σε πέρας με απόλυτη επιτυχία την αποστολή της. Το εξαιρετικό αποτέλεσμα οφείλει αναμφισβήτητα και στην εξαιρετική «χημεία» των δυο ερμηνευτών.

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι: «Μίλα μου για τη λευτεριά» / Γιάννης Πουλόπουλος – Ρένα Κουμιώτη

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι… Τι κι αν γράφτηκαν πριν από πολλά χρόνια, κάποια τραγούδια συνεχίζουν να συγκινούν τους ανθρώπους ανεξαρτήτως ηλικίας, να τους συντροφεύουν στις μικρές και μεγάλες στιγμές της ζωής, να εκφράζουν τις αγωνίες, τον πόνο και τα όνειρά τους, να εμπνέουν τους αγώνες τους.

Η στήλη, χωρίς να διεκδικεί το αλάθητο ή τον τίτλο του «ειδικού», φιλοδοξεί να «παίξει» τραγούδια που γράφτηκαν για τον έρωτα, την αγάπη, το μεροκάματο, τη μετανάστευση, τον αγώνα για λευτεριά και για καλύτερη ζωή. Τραγούδια που γράφτηκαν από ποιητές, αλλά κι από δημιουργούς, που δεν διάβασαν ποτέ στη ζωή τους ποίηση… Ανασκαλεύοντας το παρελθόν και ψηλαφώντας την ιστορία τους, πότε γράφτηκαν, σε ποιες συνθήκες, από ποιους πρωτοτραγουδήθηκαν, ποιοι τα τραγουδούν στις μέρες μας.

Χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς αποκλεισμούς, τραγούδια ελληνικά και «ξένα», με γνώμονα ότι, εκτός από το να θυμίζουν εικόνες από το παρελθόν, συναρπάζουν τις αισθήσεις, γεννούν συναισθήματα, μας εμπνέουν και μας συγκινούν σήμερα.

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι… Ακούστε τα όλα εδώ.