Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν: «Ο Αχιλλέας απ’ το Κάιρο»
Σε μια κοινωνία όπου το δικαίωμα να είσαι ό,τι θέλεις να είσαι, να νοιώθεις αυτό που θέλεις, ακόμα και το να ντύνεσαι όπως σου αρέσει, παραμένουν ζητούμενα και σε κάποες περιπτώσεις τιμωρούνται ακριβά… – Ένα τραγούδι που δεν ακολούθησε αλλά σημάδεψε την εποχή του
Την εποχή που οι δίσκοι αποτελούνταν συνήθως από 12 τραγούδια, δημιουργοί και τραγουδιστές κατέληγαν ευχαριστημένοι αν, δυο, τρία, άντε τέσσερα από αυτά γίνονταν μεγάλες επιτυχίες και έπαιζαν στα ραδιόφωνα. Οι προσδοκίες ξεπερνιούνταν όταν ο αριθμός αυτός μεγάλωνε, ενώ λίγοι είναι οι δίσκοι που όλα ή σχεδόν όλα τα τραγούδια τους γνώριζαν επιτυχία. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει ο δίσκος «Τώρα», που κυκλοφόρησε το 1980.
Αποτελείται από 12 τραγούδια σε στίχους και μουσική (εκτός από ένα) του Κώστα Τουρνά: «Αυτή που έφυγε», «Δεν μετανιώνω», «Τώρα», «Γεφύρι της ζωής σου» (μουσική: Δημήτρης Ψαριανός), «Κάνε ό,τι σου αρέσει», «Πίσω μην ξαναγυρνάς», «Πες πως φταίω εγώ», «Μη με τυραννάς», «Μην της το πεις», «U.F.O.», «Όλη μου η ζωή»… Αυτά είναι 11 και όχι 12 θα πει κάποιος που μέτρησε κιόλας τους τίτλους. Σωστά. Θα αναφερθούμε ξεχωριστά στο τραγούδι «Ο Αχιλλέας απ’ το Κάιρο» για δυο λόγους. Ο πρώτος διότι αποτελεί το τραγούδι της στήλης αυτή τη βδομάδα. Ο δεύτερος διότι πρόκειται για ένα πραγματικά ξεχωριστό τραγούδι. Ένα τραγούδι που δεν ακολούθησε αλλά σημάδεψε την εποχή του.
«Ο Αχιλλέας απ’ το Κάιρο» (1980) – Κώστας Τουρνάς
Στον «Αχιλλέα» ο Κώστας Τουρνάς προσεγγίζει με ευαισθησία και τρυφερότητα το θέμα της ομοφυλοφιλίας, «αγγίζοντας» παράλληλα τα θέματα της προσφυγιάς και του ρατσισμού. Ένας πρόσφυγας ομοφυλόφιλος με αρχαιοελληνικό όνομα, που πιθανότατα δεν είναι το δικό του, ζει απομονωμένος αντιμετωπίζοντας την απόρριψη και την χλεύη, με μοναδικό στήριγμα την αγάπη της μάνας.
Ο Αχιλλέας απ’ το Κάιρο
εδώ και χρόνια ζει στην Αθήνα
σ’ ένα υπόγειο σκοτεινό
γωνιακό κάπου στη Σίνα
Μαζί του ζει κάποιος Μηνάς
γι’ αυτούς τους δυο και τι δεν λένε
οι πιο σεμνοί της γειτονιάς
ξέρουν επίθετα που καίνε
Είναι κάτι παιδιά που δε γίνονται άντρες
και δε ζουν τη ζωή τη δικιά σου…
Είναι κάτι παιδιά που δε γίνονται άντρες
θα μπορούσαν να είναι παιδιά σου…
Ποτέ δε βγαίνουνε μαζί
κανείς δεν ξέρει πώς περνάνε
υπόγεια κάνουνε ζωή
κι όλοι οι αργόσχολοι ρωτάνε
Η κυρά Λέλα η Σμυρνιά
στην αμαρτία λέει βουλιάζουν
και διώχνει τα μικρά παιδιά
όταν στο υπόγειο πλησιάζουν
Είναι κάτι παιδιά που δε γίνονται άντρες
και δε ζουν τη ζωή τη δικιά σου…
Είναι κάτι παιδιά που δε γίνονται άντρες
θα μπορούσαν να είναι παιδιά σου…
Τα βράδια απ’ έξω σαν περνάς
μια μουσική ακούς και γέλια
και στο υπόγειο αν κοιτάς
βλέπεις μια ολάνθιστη καμέλια
Ο Αχιλλέας απ’ το Κάιρο
ας είναι χρόνια στην Αθήνα
η μάνα του δεν τον ξεχνά
κι ας είναι απ’ τα παιδιά εκείνα…
…που είναι κάτι παιδιά που δε γίνονται άντρες
και δε ζουν τη ζωή τη δικιά σου…
Είναι κάτι παιδιά που δε γίνονται άντρες
θα μπορούσαν να είναι παιδιά σου…
«Ο Αχιλλέας απ’ το Κάιρο» (2016) – Κώστας Τουρνάς
Ο Κώστας Τουρνάς έχει αποκαλύψει ότι το πρόσωπο από το οποίο άντλησε έμπνευση για να γράψει τον «Αχιλλέα» ήταν ο Γιώργος Μαρίνος, ο δημοφιλής τραγουδιστής, ηθοποιός και σπουδαίος διασκεδαστής, από τους πρωτοπόρους του ζωντανού σόου στην Ελλάδα. Ο Μαρίνος είχε μιλήσει δημόσια για τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, χρόνια πριν κυκλοφορήσει ο δίσκος του Τουρνά, μια κίνηση που απαιτούσε τσαγανό και θάρρος αν αναλογιστεί κανείς τον συντηρητισμό της κοινωνίας τότε.
«Είχα το ερέθισμα από άνθρωπο που ήξερα και δούλευα μαζί του και ήταν ομοφυλόφιλος, τον Γιώργο Μαρίνο. Ζούσε μία ζωή την οποία ο ίδιος την είχε ομολογήσει, δεν την έκρυβε. Ο “Μηνάς” που λέει μέσα το τραγούδι ήταν το ταίρι του Γιώργου και η “Λέλα” ήταν η αδερφή μου, η οποία δε ζει πια. Η θεματολογία του τραγουδιού ήταν ταμπού για την εποχή. Η φράση κλειδί σε αυτό το τραγούδι είναι το “θα μπορούσαν να είναι παιδιά σου”», έχει πει ο Τουρνάς.
Η «φράση κλειδί» θα μπορούσε να ερμηνευτεί έτσι: Μην κατακρίνεις και μην απορρίπτεις τον «Αχιλλέα», θα μπορούσε να είναι «παιδί σου», δηλαδή γιος, αδελφός, συγγενής. Θα μπορούσε όμως να είναι και το «παιδί» που εξαιτίας της απάνθρωπης συμπεριφοράς των «μεγάλων» και «φυσιολογικών», παραμένει -ανεξαρτήτως ηλικίας- ένα παιδί που έχει ανάγκη την αποδοχή και την «αγκαλιά» που δεν γνώρισε και δεν παύει να αναζητά.
«Ο Αχιλλέας απ’ το Κάιρο» (2021): Κώστας Τουρνάς – Γιάννης Κότσιρας
Από το 1980 που κυκλοφόρησε ο «Αχιλλέας», πέρασαν σχεδόν 42 χρόνια, χρόνος ικανός για να κάνει να μοιάζει περισσότερο αυτονόητη η αποδοχή και ο σεβασμός της διαφορετικότητας, σε μια κοινωνία όπου παρά τις αλλαγές που επήλθαν δεν έχουν εξαλειφτεί οι διακρίσεις σχετικά με το σεξουαλικό προσανατολισμό, αλλά και άλλες. Σε μια κοινωνία όπου το δικαίωμα να είσαι ό,τι θέλεις να είσαι, να νοιώθεις αυτό που θέλεις να νοιώθεις, ακόμα και το να ντύνεσαι όπως επιλέγεις και σου αρέσει, παραμένουν ζητούμενα και, ενίοτε, τιμωρούνται ακριβά, όπως συνέβη στην περίπτωση του Ζακ Κωστόπουλου…
Από τα 16 του χρόνια στα μουσικά πράγματα, ο Κώστας Τουρνάς υπήρξε δημιουργός του θρυλικού ποπ συγκροτήματος «Poll», το 1971 (μαζί με τους Ρόμπερτ Ουίλιαμς, Σταύρο Λογαρίδη και Κώστα Παπαϊωάννου), με αξεπέραστες επιτυχίες όπως το «Άνθρωπε αγάπα», «Ήλιε μου», «Η γενιά μας» κ.ά. Από το 1973 και μετά τη διάλυση των «Poll», ακολουθεί λαμπρή αυτόνομη πορεία ως συνθέτης, στιχουργός και τραγουδιστής, έχοντας στο ενεργητικό του δεκάδες δίσκους και επιτυχίες, ενώ τραγούδια του έχουν τραγουδήσει μεγάλα ονόματα του πενταγράμμου.
Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν: «Ο Αχιλλέας απ’ το Κάιρο» – Κώστας Τουρνάς, Γιώργος Μαρίνος
Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι… και από 26/10/2020 νέα ονομασία: Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν… Τι κι αν γράφτηκαν πριν από πολλά χρόνια, κάποια τραγούδια συνεχίζουν να συγκινούν, να συντροφεύουν τις μικρές και μεγάλες στιγμές των ανθρώπων, να εκφράζουν τις αγωνίες, τον πόνο και τα όνειρά τους, να εμπνέουν τους αγώνες τους.
Η στήλη, χωρίς να διεκδικεί το αλάθητο ή τον τίτλο του «ειδικού», «παίζει» τραγούδια που γράφτηκαν για τον έρωτα, την αγάπη, το μεροκάματο, τη μετανάστευση, τον αγώνα για λευτεριά και για καλύτερη ζωή. Τραγούδια γραμμένα από ποιητές, αλλά κι από δημιουργούς που δεν διάβασαν ποτέ στη ζωή τους ποίηση… Ανασκαλεύοντας το παρελθόν και ψηλαφώντας την ιστορία τους, πότε γράφτηκαν, σε ποιες συνθήκες, από ποιους πρωτοτραγουδήθηκαν, ποιοι τα τραγουδούν στις μέρες μας.
Χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς αποκλεισμούς, τραγούδια ελληνικά και «ξένα», με γνώμονα ότι, εκτός από το να θυμίζουν εικόνες από το παρελθόν, συναρπάζουν τις αισθήσεις, γεννούν συναισθήματα, εμπνέουν και συγκινούν σήμερα.
Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια ταξιδεύουν… Ακούστε τα όλα εδώ.
