Μυκήνες, Μυκήνες, Μυκήνες, είστε από εκείνες που… “σωθήκανε”!

Ακόμα και να καταστραφούν κάποτε οι Μυκήνες, θα χτίσουμε κάτι άλλο στη θέση τους: μπανγκαλόουζ, μεζονέτες, οτιδήποτε. Και θα έχουμε πάντα ως πολιτιστική κληρονομιά τους στίχους της Δήμητρας Παπαδοπούλου από τους Απαράδεκτους.

Το ζήτημα είναι ότι στις Μυκήνες δεν υπάρχουν γυράδικα. Κι αυτοί που ξέρουν λένε πως γενικά δεν έχουν το καλύτερο φαγητό, στοχεύοντας γενικά στους τουρίστες και τον χαμηλό τους πήχη. Όσο για τη σχέση μας με την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, είναι πάνω-κάτω στο ίδιο επίπεδο που έχει και η Δήμητρα με ην ποίηση. Άλλο αν είδατε πολλούς να ξεσπαθώνουν για την Αγια-Σοφιά, που την καταστρέφει ως μνημείο η κυβέρνηση Ερντογάν, ενώ οι δικές μας προστατεύουν τα μνημεία από φυσικές καταστροφές και μεριμνούν για την ολόπλευρη ανάδειξή τους.

Ακούμε κάθε χρόνο την ίδια μασημένη κασέτα για τον τουρισμό που είναι “η βαριά βιομηχανία της χώρας” -ούτε κουβέντα όμως για τη βαριά εκμετάλλευση στον χώρο. Η πολιτική της κυβέρνησης (αυτής, της προηγούμενης και… της επόμενης) για τα αρχαία μνημεία και τα μουσεία δείχνει την ουσία πίσω από τα παχιά λόγια. Όταν βλέπεις τα αρχαία ως εμπορεύματα που φέρνουν τουρίστες και κέρδος, δεν είναι μακριά η στιγμή που θα κριθεί οικονομικά ασύμφορη η αποτελεσματική προστασία τους.

Όσοι έχουν μια στοιχειώδη επαφή με το ζήτημα, γνωρίζουν πως κάθε αρχαιολογικός χώρος έχει (θεωρητικά) ένα σχέδιο ασφαλείας (ΣΕΑ) για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά έκτακτα περιστατικά. Βασικός στόχος κάθε σχεδίου στην περίπτωση καταστροφών, ατυχημάτων κτλ είναι α) να σώσει ανθρώπινες ζωές, εργαζόμενους και επισκέπτες, με την ασφαλή εκκένωση του χώρου και β) να σώσει μνημεία, εκθέματα, τον υλικό πλούτο κάθε αρχαιολογικού χώρου, μουσείου κτλ. Συγκεκριμένα, το κομμάτι της πυρασφάλειας περιλαμβάνει α) την πρόληψη (αποψίλωση-απομάκρυνση ξερών χόρτων, μέχρι αντιπυρικές ζώνες και συστάδες με ροδιές που παρέχουν αντιπυρική προστασία) και β) την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς (πυροσβεστήρες, πυροσβεστικές φωλιές, δυνατότητα άμεσης παρέμβασης του πυροσβεστικού σώματος). Μετά την αντιμετώπιση του έκτακτου περιστατικού, πρέπει να γίνει απολογισμός, απόδοση ευθυνών, πρωτίστως όμως έλεγχος για την εκτέλεση του σχεδίου, που δοκιμάζεται στην πράξη, και μπορεί να εμπλουτιστεί με συμπληρωματικά μέτρα.

Τι από όλα αυτά έκανε εν προκειμένω η πολιτική ηγεσία του ΥΠ.ΠΟ; Επικοινωνιακή διαχείριση του πολιτικού κόστους, με τη συνεργασία κάποιων ΜΜΕ και την υποβάθμιση του θέματος και την παρουσίαση κάποιων φωτογραφιών αμφίβολης αξιοπιστίας από τον χώρο.

Η Πύλη των Λεόντων και ο Θησαυρός του Ατρέα σήμερα, 31 Αυγούστου. Τα μνημεία που δεσπόζουν στον αργολικό κάμπο από τη 2η χιλιετία π.Χ. δεν επηρεάστηκαν από τη χθεσινή πυρκαγιά. Το Μουσείο Μυκηνών λειτουργεί σήμερα κανονικά και από αύριο θα λειτουργήσει και ο αρχαιολογικός χώρος. pic.twitter.com/sDMLwulerE

— Ministry of Culture (@cultureGR) August 31, 2020

Το Υπουργείο έβγαλε ανακοίνωση την ίδια κιόλας μέρα, για να μας ενημερώσει πως δεν έγινε και τίποτα -δεν πέθανε κανείς Αρχαίος πχ και ο Αγαμέμνονας είναι κανονικά στον τάφο του-, δεν καταστράφηκαν αρχαιότητες και πέτυχε απόλυτα το πλάνο της Τοπικής Εφορείας με την αποτελεσματική αποψίλωση… Την ίδια στιγμή, το φιλοκυβερνητικό Liberal έπαιζε σε μάλλον διθυραμβικούς -παρά απολογητικούς- τόνους την είδηση πως οι Μυκήνες σώθηκαν λόγω των σωστών μέτρων (!), αν και το ίδιο ρεπορτάζ αναγνωρίζει πως υπήρχε έντονη καπνιά από τα ξερόχορτα που κάηκαν… Παράλληλα, το στοιχειώδες και αυτονόητο (δηλαδή η αποψίλωση) παρουσιάζεται ως η τελευταία λέξη προστασίας των μνημείων, καθώς λήφθηκε υπόψη η εμπειρία από την πυρκαγιά του ’07 στην Ηλεία που απείλησε σοβαρά την Αρχαία Ολυμπία…

Η ηγεσία του ΥΠΠΟ μπορεί να βγάζει απαράδεκτες ανακοινώσεις γιατί ζήλεψε έναν ρόλο στους Απαράδεκτους. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα αστείο σε όλα αυτά, όταν παίζονται ανθρώπινες ζωές και η προστασία Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς που κινδυνεύουν διαχρονικά από τους “υπεύθυνους προστάτες” τους…