«Δον Καμίλο» του Σωτ. Πατατζή: «Φωνή» της λογικής και της κοινωνικής συνείδησης κάθε τίμιου λαϊκού ανθρώπου
Η άρχουσα τάξη και τα όργανά της – μεταξύ των οποίων και η Εκκλησία –μηχανορραφούσε και μηχανορραφεί για να διατηρεί παντού την εξουσία της. Αλλά κι ο λαός μπορεί να καταπολεμήσει τα σχέδιά της. Αυτό είναι το διαχρονικό «μήνυμα» της κωμωδίας του Σωτήρη Πατατζή, με κεντρικούς ήρωες τον, συντηρητικό αλλά τίμιο, φτωχό λαϊκό ιερέα δον Καμίλο και τον φίλο του, κομμουνιστή – αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης Πεπόνε.
«Αξιοθαύμαστα μαστορεμένη (καλοφτιαγμένοι χαρακτήρες, ευφάνταστη πλοκή, χυμώδης γλώσσα) σατιρική κωμωδία» το θεατρικό έργο του Σωτήρη Πατατζή «Δον Καμίλο» που γράφτηκε για τον αξέχαστο μεγάλο μας ηθοποιό και αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης Μίμη Φωτόπουλο και πρωτανέβηκε από το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης.
«ΕΑΜίτες ο Πατατζής και ο μπατζανάκης του Φωτόπουλος, έστειλαν ένα «μήνυμα» στο λαϊκό ελληνικό κοινό της μετεμφυλιακής δεκαετίας του ’50, διαλέγοντας την ελεύθερη θεατροποίηση του μεταπολεμικού ευθυμογραφήματος του Ιταλού συγγραφέα Τζοβανίνο Γκουαρέσκι «Δον Καμίλο».
Εθνική Αντίσταση έκαναν και ο ιταλικός και ο ελληνικός λαός, με πρωτοπόρους, ως γνωστόν, τους κομμουνιστές. Συμπαραστάτες στον αντιφασιστικό αγώνα τους ήταν και αρκετοί λαϊκοί κληρικοί, ανεξαρτήτως ιδεολογίας. Το όραμα του απελευθερωτικού ελληνικού και ιταλικού αγώνα για μια καλύτερη μεταπολεμική κοινωνία, βέβαια, δε δικαιώθηκε. Η άρχουσα τάξη και τα όργανά της – μεταξύ των οποίων και η Εκκλησία – κι εκεί κι εδώ, μηχανορραφούσε και μηχανορραφεί για να διατηρεί παντού την εξουσία της – λ.χ., και ενάντια στην εκλογή κομμουνιστών δημάρχων. Αλλά κι ο λαός μπορεί να καταπολεμήσει τα σχέδιά της.
Δείτε στο βίντεο τη θεατρική παράσταση με πρωταγωνιστή τον Μίμη Φωτόπουλο:
Αυτό είναι το διαχρονικό «μήνυμα» της κωμωδίας του Πατατζή, με κεντρικούς ήρωες τον, συντηρητικό αλλά τίμιο, φτωχό λαϊκό ιερέα δον Καμίλο και τον φίλο του, κομμουνιστή – αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης Πεπόνε, που εκλέγεται δήμαρχος, παρά τα «κόλπα» και τις απειλές του καρδιναλίου και του «αρπακτικού» υποψηφίου των Χριστιανοδημοκρατών.
Ο Πατατζής, πλάθοντας αγαπητικά τον δον Καμίλο, τον βάζει να «μιλά» με το Χριστό, ουσιαστικά με τη συνείδησή του, καθιστώντας τον «φωνή» της λογικής και της κοινωνικής συνείδησης κάθε τίμιου λαϊκού ανθρώπου», έγραφε η Θυμέλη, στον Ριζοσπάστη τον Σεπτέμβρη του 2006.
Ο λογοτέχνης Σωτήρης Πατατζής (γεννήθηκε το 1917 και έφυγε από τη ζωή στις 7 του Ιούνη 1991) καταγόταν από τη Μεσσήνη Μεσσηνίας. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και εργάστηκε ως δημοσιογράφος και ανταποκριτής σε εφημερίδες και περιοδικά. Το λογοτεχνικό του έργο περιλαμβάνει μυθιστορήματα, διηγήματα και θεατρικά έργα.
Γνωστότερο έργο του το μυθιστόρημα «Μεθυσμένη Πολιτεία» που έγινε τηλεοπτική σειρά τη δεκαετία του ΄70. Στην Κατοχή συμμετείχε στην Αντίσταση από τις γραμμές του ΕΑΜ. Κυνηγήθηκε για την αντιστασιακή του δράση και για τις ιδέες του. Ο Δον Καμίλο είναι το πιο γνωστό του θεατρικό έργο. Έργα του Σωτήρη Πατατζή: Διηγήματα: Ματωμένα χρόνια (1946), Νεράιδα του Βυθού (1952), Χαμένος Παράδεισος (1966). Μυθιστορήματα: Μεθυσμένη Πολιτεία (1948), Πένθιμο Εμβατήριο (1978). Θεατρικά έργα: Επιστροφή από το Μπούχεμβαλντ (1948), Καλός στρατιώτης Σβέικ (1956), Δον Καμίλο (1958) κ.ά.